Lokacyjne uwarunkowania dystansu społecznego wobec „obcych” polskich i ukraińskich studentów

• Authors: Mariusz Korczyński , Mateusz Stefanek

Abstracts

PL

Celem badań była próba ustalenia zależności między dystansem społecznym wobec „Obcych” polskich i ukraińskich studentów a ich miejscem zamieszkania. Dystans społeczny przyjęto według koncepcji Emory’ego Bogardusa, jako stopień sympatii i zbliżenia bądź niechęci i unikania związków z określonymi osobami lub grupami społecznymi. Natomiast „Obcy” rozumiany jest jako osoba innej narodowości. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z narzędziem w postaci skali dystansu społecznego. Badaniami objęto 480 studentów z Polski oraz 491 z Ukrainy. Badania wykazały występowanie zależności wprost proporcjonalnej. Badani zamieszkujący większe miasta wykazują bardziej pozytywne postawy wobec „Obcych” niż badani zamieszkujący wieś i małe miasta. Duże miasta stają się coraz bardziej zróżnicowane kulturowo zarówno w sferze materialnej, duchowej, jak i symbolicznej. „Obcy”, najczęściej przybywając do dużych aglomeracji miejskich, przynoszą ze sobą odmienne wzory kulturowe, systemy aksjologiczne i normatywne oraz język. Ich pobyt najczęściej związany jest z poszukiwaniem pracy lub turystyką. Doprowadza to do zintensyfikowania wzajemnych kontaktów, różnowymiarowych interakcji. Dzięki czemu dochodzi do wzajemnego poznawanie się, zrozumienia inności, wzrostu tolerancji i poszanowania wartości. Zjawisko to w zasadzie nie dotyka wsi i małych miast.

EN

The aim of the research was to establish the relationship between Polish and Ukrainian students’ social distance towards „others” and their place of residence. Social distance is defined according to the conception of E. Bogardus, as the level of liking and closeness of relations, or aversion and avoiding contacts with certain people or social groups. „Other” is understood as a person of different nationality. The author employs diagnostic poll as the method and the social distance scale as the tool of research. 480 students from Poland and 491 from Ukraine were included in the study. The analyses proved the existence of directly proportional relationship between the investigated factors. The subjects coming from large cities show more positive attitude towards „others” than the ones who live in towns and villages. Large cities are becoming more and more culturally diversified in terms of material, spiritual and symbolic spheres. The strangers who arrive at big agglomerations bring different cultural patterns, axiological and normative systems as well as languages.. They come in order to seek employment or as tourists. The situation leads to more intense contacts and multidimensional interactions, which, in turn, result in getting to know each other, increased understanding of individuality, tolerance and acceptance of values. The phenomenon in not usually found in towns and villages.

Keywords

PL

dystans społeczny; obcy; miejsce zamieszkania; studenci Polscy; studenci ukraińscy

EN

Social distance; other; place of residence; Polish students; Ukrainian Students

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Kultura i Edukacja
• Year: 2021
• Issue: 1(131)
• Pages: 65-95

Dates

published

2021

Contributors

author

Mariusz Korczyński

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Polska

author

Mateusz Stefanek

• Wyższa Szkoła Społeczno-Przyrodnicza, Polska

References

• Bera, R., Korczyński, M. (2012). Dystans społeczny emigrantów polskich wobec „Obcych” i „Innych”. Lublin: Wyd. UMCS.
• Bogardus, E. (1933). A social distance scale. Sociology and Social Research, 17, 265–271. Pobrane z: https://brocku.ca/MeadProject/Bogardus/Bogardus_1933.html.
• Bokszański, Z. (1997). Stereotypy a kultura. Monografie FNP. Wrocław: Leopoldinum.
• Błuszkowski, J. (2003). Stereotypy narodowe w świadomości Polaków, Studium socjologicznopolitologiczne. Warszawa: Elipsa.
• Grzybowski, P. (2007). Wychowanie ku międzykulturowości. O poszukiwaniu człowieka w Innych i Obcych. W: M. Dudzikowa, M. CzerepaniakWalczak (red.), Wychowanie – pojęcia, procesy, konteksty. T. 2. Gdańsk: GWP.
• Grzybowski, P. (2009). Edukacja europejska – od wielokulturowości ku międzykulturowości. Kraków: Impuls.
• Korczyński, M. (2015). Dystans społeczny emigrantów polskich w Wielkiej Brytanii wobec „obcych” a ich poziom wykształcenia. W: D. Misiejuk, J. Nikitorowicz, A. Sadowski (red.), Pogranicze. Studia Społeczne Tom XXV. Strategie edukacyjne w kontekście społeczeństwa pluralistycznego (s. 151–174). Białystok: Wyd. UwB.
• Korczyński, M., Okrasa, M. (2015). Dystans społeczny rodziców wobec innych narodowości wyznacznikiem do dialogu międzykulturowego. Studia Białorutenistyczne 9, s. 105–117.
• Korczyński, M. (2019). Postawy wobec „obcych” polskich i ukraińskich studentów a ich miejsce zamieszkania. W: M. Sobecki, D. Misiejuk, J. Muszyńska, T. Bajkowski (red.), Człowiek pogranicza. Wyzwania humanistycznej edukacji (s. 246–269). Białystok: Wyd. UwB.
• Kurcz, I. (1994). Zmienność i nieuchronność stereotypów, Studium na temat roli stereotypów w reprezentacji umysłowej świata społecznego. Warszawa: IP PAN.
• Lewowicki, T. (2011). Cztery spojrzenia na wielokulturowość i edukację międzykulturową. Pogranicze. Studia społeczne. T. XVII. Edukacja Międzykulturowa, cz. I, s. 28–38.
• Lewowicki, T. (2014). Edukacja międzykulturowa – od lokalnych sukcesów ku globalnym przesłaniom i oddziaływaniom. Edukacja Międzykulturowa, 3, s. 19–38.
• Melosik, Z. (2007). Teoria i praktyka edukacji wielokulturowej. Kraków: Impuls.
• Myers, D.G. (2003), Psychologia społeczna. Poznań: ZYSK I SKA.
• Nikitorowicz, J. (red.) (1995). Edukacja międzykulturowa: w kręgu potrzeb, oczekiwań, stereotypów. Białystok: Trans Humana.
• Nikitorowicz, J. (2009). Edukacja regionalna i międzykulturowa. Warszawa: WAiP.
• Nikitorowicz, J. (2017). Etnopedagogika w kontekście wielokulturowości i ustawicznie kształtującej się tożsamości. Kraków: Impuls.
• Nikitorowicz, J. (2020). Edukacja międzykulturowa w perspektywie paradygmatu współistnienia kultur. Białystok: Wyd. UwB.
• Pilch, T. (2003). Agresja i nietolerancja jako mechanizmy zagrożenia ładu społecznego. W: T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie (s. 264–281). Warszawa: Żak.
• SzczurekBoruta, A. (2007). Zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania w środowiskach zróżnicowanych kulturowo i gospodarczo: studium pedagogiczne. Katowice: Wyd. UŚ.
• Simmel, G. (2005). Socjologia. Tłum. M. Łukasik. Warszawa: PWN.
• Sobecki, M. (2016). Komunikacja międzykulturowa w perspektywie pedagogicznej. Warszawa: Żak.
• Szwed, R. (2003). Tożsamość a obcość kulturowa. Lublin: Wyd. KUL.
• WilskaDuszyńska, B. (1992). „Swoi” i „inni”. Postawy studentów wobec etnicznie innych. Kultura i Społeczeństwo, 3, s. 99–106.
• Wojciszke, B. (1991). Procesy oceniania ludzi. Poznań: Wyd. Nakom.
• Znaniecki, F. (1990). Współczesne narody. Tłum. Z. Dulczewski, Warszawa: PWN.

Identifiers

DOI

10.15804/kie.2021.01.04

Biblioteka Nauki

1932566