Karierowiczka i egoistka: opór polskich „bezkidek” wobec presji społecznej posiadania dzieci. Analiza przekazów na platformie TikTok

• Authors: Monika Ryndzionek

Title variants

EN

Careerist and egotist: resistance of Polish ‘childfree’ women to social pressure of having children. Analysis of the messages on TikTok platform

Abstracts

PL

Artykuł omawia zjawisko bezdzietności z wyboru w kontekście licznych presji obecnych w przestrzeni społecznej, a szczególnie w przestrzeni Internetu i platform społecznościowych. Jako punkt wyjścia posłużył opis artykułów na temat przeprowadzonych w ostatnim czasie analiz naukowych i badań dotyczących intencjonalnej bezdzietności. Są one skupione głównie na ruchu #childfree na TikToku. Natomiast przeprowadzone przez autorkę badanie obejmuje analizę polskich treści na platformie TikTok dotyczących bezdzietności, w tym metod społecznej stygmatyzacji i zawstydzania osób wybierających życie wolne od dzieci (childfree shaming), jak też strategii obronnych stosowanych przez społeczność bezdzietnych kobiet oraz psychologicznego zjawiska „reguły autorytetu”. Takie podejście badawcze rzuca nieco światła na złożoną dynamikę społeczną wokół decyzji o pozostaniu bezdzietnym lub bezdzietną w obliczu oczekiwań społecznych, oferując istotne spojrzenie na współczesne postawy wobec tej kontrowersyjnej kwestii w społeczności TikToka. W szczególnym stopniu dotyczy to bezdzietnych kobiet, którym przypisuje się niemal obowiązkowo macierzyństwo. Platforma TikTok jest ich przestrzenią szerzenia poglądów i obrony własnego stanowiska.

EN

This article delves into the phenomenon of intentional childlessness within the context of many societal pressures prevalent on he Internet and specifically on the social platforms. It encompasses an exploration of recent scientific research and inquiries into the choice of childlessness, with a focus on the #childfree movement on TikTok. The presented study of an author covers an analysis of Polish content related to intentional childlessness on TikTok, dissecting the methods of social shaming directed at individuals opting for a child-free lifestyle, the defensive strategies employed by the child-free community, and the psychological phenomenon of the “authority rule”. This research approach sheds some light on the complex social dynamics surrounding the decision to remain child-free in the face of societal expectations, offering significant insights into contemporary attitudes towards this contentious topic within the TikTok community. This particularly concerns childless women who are almost expected to embrace motherhood as an obligation. TikTok is their space for spreading their views and defending their own position.

Keywords

PL

bezdzietność z wyboru; presja społeczna; dyskurs na TikToku; stygmatyzacja bezdzietnych; ruch #childfree; opór społeczny; analiza mediów społecznościowych; oczekiwania wobec rodzicielstwa

EN

childfree choice; societal pressures; TikTok discourse; childfree shaming tactics; #Childfree movement; social resistance; social media analysis; parenthood expectations

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Kultura i Edukacja
• Year: 2024
• Issue: 1(143)
• Pages: 189-205

Dates

published

2024

Contributors

author

Monika Ryndzionek

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000000329423309

References

• Badinter, E. (1998). Historia miłości macierzyńskiej. Wydawnictwo Volumen.
• Barroso, A. (2021). With a potential ‘baby bust’ on the horizon, key facts about fertility in the U.S. before the pandemic, https://www.pewresearch.org/short-reads/2021/05/07/with-a-potential-baby-bust-on-the-horizon-key-facts-about-fertility-in-the-u-s-beforethe-pandemic.
• Broda, E. (2020). Childfree shaming, czyli o zawstydzaniu bezdzietnych, https://www.bezdzietnik.pl/blog/2020/11/06/childfree-shaming-czyli-o-zawstydzaniu-bezdzietnych.
• Ciesielski, P. (2023). Predictors of prejudice towards childfree individuals in Poland. Scandinavian Journal of Psychology. DOI: 10.1111/sjop.12985.
• Freud, S. (1933). New Introductory Lectures to Psychoanalysis. W.W. Norton.
• Friedan, B. (2023). Mistyka kobiecości. Czarna Owca.
• Józefowicz, A. (2017). Społeczno-kulturowe wyobrażenia o macierzyństwie w retrospekcji historycznej i współcześnie a rekonesans badawczy. Ars inter Culturas, 6, 97–112.
• Kim są polscy użytkownicy TikToka – raport Get Hero. (2022).
• Malik, R., Panondang, E.M., Hidir, A., Harahap, R.H. (2023). Konstruksi sosial pada masyarakat pro dan kontra fenomena childfree di kota medan. Hudan Lin Naas, 1(2), 165–176.
• Miltsov, A. (2022). Researching TikTok: Themes, methods, and future directions. W: A. Quan- Haase, L. Sloan (red.). The Sage Publications Handbook of Social Media Research Methods (wyd. 2, s. 664–676). Sage Publications. DOI: 10.4135/9781529782943.n46.
• Navlakha, M. (2021). The rise of the childfree movement on TikTok, https://mashable.com/article/childfree-tiktok.
• Ostrouch-Kamińska, J. (2011). Rodzina partnerska jako relacja współzależnych podmiotów. Studium socjopedagogiczne narracji rodziców przeciążonych rolami. Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Paczkowska, A. (2022). „Pomiędzy rolami”. Narracje Polek czasu politycznej, ekonomicznej i kulturowej transformacji, Forum Oświatowe, 2(68), 69–86. DOI: 10.34862/fo.2022.2.4.
• Rich, A. (1980). Compulsory Heterosexuality and Lesbian Existence. Journal of Women’s History, 15(3), 11–48.
• Rousseau J.J. (1955). Emil, czyli o wychowaniu. Zakład im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.
• Salgado, F., Magalhães, S.I. (2024). “I am my own future” representations and experiences of childfree women, Women’s Studies International Forum, 102, 102849. DOI: 10.1016/j.wsif.2023.102849.
• Tereszkiewicz, A. (2022). TikTok – przegląd badań naukowych. Media i społeczeństwo, 16, 211–231. DOI: 10.53052/MiS.2022.16.13.
• Titkow, A. (2012). Figura Matki Polki. Próba demitologizacji. W: R.E. Hryciuk, E. Korolczuk (red.), Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce (s. 27–48). Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Tomaszewska, J. (2017). Childfree?: praktyki dyskursywne osób bezdzietnych z wyboru w Polsce, Tematy z Szewskiej, 2(19), 67–84. DOI: 10.23734/tzs.2017.2.67.84.
• Wilak, J. (2023). Why Do Polish Women Want to Stay Childless? Analysis of Voluntary Childlessness Motives. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego We Wrocławiu, 67(3), 130–141.

Identifiers

DOI

10.15804/kie.2024.01.11

Biblioteka Nauki

31343152