Panel obywatelski w perspektywie uczestników i uczestniczek

• Authors: Kamil Brzeziński

Title variants

EN

Citizen assembly in the perspective of participants and attendees

Abstracts

PL

Panel obywatelski to stosunkowo nowa forma demokracji, polegająca na wypracowaniu przemyślanego zbioru rekomendacji poprzedzonego szczegółowym przeanalizowaniem danego problemu. Formułowane sugestie uzgadniane są przez reprezentatywną grupę mieszkańców, a proces ten poprzedzony jest fazą edukacji, mającą na celu przekazanie uczestnikom rzetelnej wiedzy dotyczącej przedmiotu panelu. Właściwości te sprawiają, że ten mechanizm współdecydowania zyskuje coraz większą popularności, w tym także w Polsce. Panele obywatelskie zostały zrealizowane w większości polskich dużych miast. Nie ulega jednak wątpliwości, że dla organizatorów, a także dla uczestników oraz społeczności miejskich jest to coś nowego. W związku z powyższym ważne wydaje się prowadzenie pogłębionych badań dotyczących realizacji paneli w polskich warunkach. W tym kontekście celem artykułu jest przedstawienie rezultatów badania dotyczącego II Łódzkiego Panelu Obywatelskiego. Uzyskane wyniki dowodzą, że panel obywatelski jest pozytywnie ocenianym narzędziem przez osoby biorące w nim udział. Uczestnicy łódzkiego panelu w szczególności zwracali uwagę na jego walory edukacyjne i społeczno-towarzyskie, natomiast w nieco mniejszym stopniu na aspekt polityczny tj. możliwość wpływania na miasto, czyli podstawową funkcję panelu.

EN

The citizens’ assembly is a relatively new form of democracy, consisting of developing a thoughtful set of recommendations preceded by a detailed analysis of a given issue. The suggestions formulated are agreed upon by a representative group of residents and this process is preceded by an education phase that aims to provide participants with reliable knowledge regarding the subject of the panel. These characteristics make this co-decision mechanism increasingly popular, including in Poland. Citizens’ assemblies have been implemented in most major Polish cities. However, there is no doubt that for organizers, as well as for participants and urban communities, this is something new. Therefore, it seems important to conduct in-depth research on the implementation of panels in Polish conditions. In this context, the aim of the article is to present the results of a study on the II Łódź Citizens’ Assembly. The obtained results show that the citizens’ assembly is positively evaluated by those participating in it. Participants of the Łódź panel particularly emphasized its educational and social merits, while somewhat less so the political aspect, that is the opportunity to influence the city, which is the primary function of the panel.

Keywords

PL

demokracja; partycypacja; deliberacja; panel obywatelski

EN

democracy; participation; deliberation; citizens’ assembly

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Nowa Polityka Wschodnia
• Year: 2024
• Issue: 2(41)
• Pages: 43-60

Dates

published

2024

Contributors

author

Kamil Brzeziński

• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000000230151294

References

• Andrzejewski, S. (2020). Panel obywatelski z perspektywy obserwatora – przypadek Warszawskiego Panelu Klimatycznego. Miscellanea Anthropologica et Sociologica, 21, ss. 201–217.
• Babbie, E. (2008). Podstawy badań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Dalton, R.J. (2004). Democratic Challenges, Democratic Choices: The Erosion of Political Support in Advanced Industrial Democracies. Oxford: Oxford University Press.
• Denzin, N.K. (1970). The Research Act: A Theoretical Introduction to Sociological Methods. Chicago: Aldine Publishing Company.
• Dryzek, J.S. et al. (2019). The crisis of democracy and the science of deliberation. Science, 363, ss. 1144–1146. DOI: 10.1126/science.aaw2694.
• Escobar, O., Elstub, S. (2017). Forms of Mini-publics: An introduction to deliberative innovations in democratic practice, Research and Development Note. newDemocracy Foundation. Pobrane z: https://www.newdemocracy.com.au/2017/05/08/forms-of-mini-publics/.
• Elstub, S., Escobar, O. (2019). Defining and typologising democratic innovations. W: S. Elstub, O. Escobar (red.). Handbook of Democratic Innovation and Governance (11–31). Cheltenham, UK, Northampton, MA, USA: Edward Elgar Publishing.
• Uve, F. (2010). Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Fung, A. (2007). Minipublics: Deliberative Designs and Their Consequences. W: S.W. Rosenberg (red.). Deliberation, Participation and Democracy (159–183). Londyn: Palgrave Macmillan.
• Gerwin, M. (2018). Panele obywatelskie. Przewodnik po demokracji, która działa. Kraków: Fundacja Otwarty Plan.
• Grygieńć, J. (2022). Innowacje demokratyczne - między deliberacją i partycypacją obywatelską. Sensus Historiae, 46(1), ss. 169–184.
• GUS. Pobrane z: https://stat.gov.pl/statystyka-regionalna/jednostki-terytorialne/podzial-administracyjny-polski/.
• Juchacz, P.W. (2006). Demokracja. Deliberacja. Partycypacja. Szkice z teorii demokracji ateńskiej i współczesnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
• Kębłowski, W. (2013). Budżet partycypacyjny. Krótka instrukcja obsługi. Warszawa: Instytut Obywatelski.
• Konecki, K.T. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Krzewińska, A. (2017). Słabości i niedostatki procedur demokracji deliberacyjnej. Przegląd Socjologiczny, LXVI(3), ss. 45–72.
• Lang, A. (2007). But is it for real? The British Columbia Citizens’ Assembly as a model of state-sponsored citizen empowerment. Politics and Society, 35(1), ss. 35–70.
• Lubiewski, K. (2023). Doświadczenie uczestnictwa w panelu obywatelskim w narracjach osób w nim uczestniczących. Pobrane z: https://partycypacjaobywatelska.pl/doswiadczenie-uczestnictwa-w-panelu-obywatelskim-w-narracjach-osob-w-nim-uczestniczacych/.
• Maison, D. (2010). Jakościowe metody badań marketingowych. Jak zrozumieć konsumenta. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Martela, B., Janik, L., Bubak, G. (2022). Barometr budżetu obywatelskiego. Edycja 2021. Warszawa–Kraków: Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
• Martela, B., Janik, L., Mróz, K. (2023). Barometr budżetu obywatelskiego. Edycja 2022. Warszawa–Kraków: Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
• OECD. (2020). Innovative Citizen Participation and New Democratic Institutions: Catching the Deliberative Wave. Paryż: OECD Publishing. DOI: 10.1787/339306da-en.
• Podgórska-Rykała, J. (2020). Panele obywatelskie jako metoda deliberacji decyzyjnej. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Podgórska-Rykała, J. (2023a). Deliberative Mini-publics as a Response to the Crisis of Representative Democracy: First Attempts at Institutionalization in European Cities. Przegląd Politologiczny, 4, ss. 149–167.
• Podgórska-Rykała, J. (2023b). Innowacje deliberatywne jako sposób na łagodzenie kryzysu demokracji: wybrane przykłady zagranicznych mini-publik. Pobrane z: https://frdl.org.pl/static/upload/store/frdl/SAMORZAD_NA_SWIECIE/INNOWACJE_DELIBERATYWNE_(2).pdf.
• Smith, G. (2009) Democratic Innovations. Designing Institutions for Citizen Participation. Cambridge: Cambridge University Press.
• Ufel, W. (2022). I Wrocławski Panel Obywatelski jako przykład zastosowania praktyki deliberacyjnej. Studia z Polityki Publicznej, 9(4), ss. 95–114.
• Ufnalska, J., Rzeńca, A. (2023). Raport podsumowujący II Łódzki Panel Obywatelski. W jaki sposób zredukować szkodliwą emisję gazów cieplarnianych na terenie Łodzi o 55% do 2030 roku? Łódź: Fundacja Uniwersytetu Łódzkiego.
• Ustawa z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych, DzU 2018 poz. 130.
• Zawadzka-Pąk, U. (2022). O zagrożeniach dla wartości prawdy w stosowaniu paneli obywatelskich – od filozoficznych korzeni do praktycznych konsekwencji koncepcji governance. Studia Prawnicze KUL, 3, ss. 185–202.
• Żardecka-Nowak, M. (2008). Demokracja deliberatywna jako remedium na ponowoczesny kryzys legitymizacji władzy. Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych, 3, ss. 29–40.

Identifiers

DOI

10.15804/npw20244103

Biblioteka Nauki

40213107