Przestępczość zorganizowana w Polsce po 1989 r. – Pruszków i Wołomin

• Authors: Wojciech Trempała

Title variants

EN

The organized crime in Poland after 1989 – Pruszkow and Wolomin

Abstracts

PL

Upadek bloku wschodniego w 1989 r. doprowadził w Polsce do istotnych przemian społecznych, politycznych i gospodarczych. Destabilizacja państwa polskiego, przechodzącego transformację systemową, spowodowała rozwój zorganizowanej przestępczości, wykorzystującej słabość władzy oraz organów ścigania. Lata 90. XX w. to czas „świetności” dwóch grup wywodzących się z okolic Warszawy, które zdołały podporządkować sobie cały przestępczy kraj – Pruszkowa oraz Wołomina. „Mafijna dekada” Pruszkowa oraz Wołomina to czas budowania ogromnych fortun, spektakularnych wydarzeń oraz niezwykle krwawej wojny, niosącej za sobą wiele ofiar po obu stronach. Lata 90. XX w. to również czas wykorzystywania doświadczeń w celu wypracowania skutecznego systemu zwalczania przestępczości zorganizowanej. Przełomowym wydarzeniem stało się wprowadzenie w 1997 r. instytucji świadka koronnego – „skruszonego” przestępcy. To właśnie zeznania świadków koronnych – gangsterów zdecydowanych na obciążenie kompanów w zamian za darowanie win doprowadziły do spektakularnego końca Pruszkowa. Mowa tu przede wszystkim o Jarosławie Sokołowskim ps. Masa. To jego zeznania okazały się kluczowe w sprawach dotyczących najważniejszych gangsterów grupy pruszkowskiej. Niemniej wątpliwości pozostawia „nieskazitelność” Sokołowskiego jako świadka koronnego, mimo upływu blisko 20 lat od wspomnianych wydarzeń. Przykład Pruszkowa oraz Wołomina wskazuje na zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa, jakie niesie za sobą przestępczość zorganizowana w okresie transformacji systemowej.

EN

The collapse of the Eastern Bloc in 1989 has led to meaningful social, political and economic transformations. The destabilization of polish country, during changes in political system, started the development of the organized crime, abusing the authority and investigative authorities’ weakness. The 90’s are the greatest time of two, coming from Warsaw, groups, which managed to subordinate the whole criminal country – Pruszkow and Wolomin. The “mafia decade” of Pruszkow and Wolomin is the time of: earning enormous fortune, spectacular events and extremely bloody war, carrying a huge number of victims. 90’s is also the time of using experience in creating effective system of fighting against organized crime. Introducing in 1997 the term of crown witness – “apologetic criminal” became the decisive moment. Spectacular end of Pruszkow was the effect of the statement of crown witness – gangsters aggravating their cooperatives. It is all mostly about Jaroslaw Sokolowski, nickname “Masa”. His statement appeared crucial during investigations at the most important members of Pruszkow’s group. Sokolowski`s “flawlessness” as a crown witness, is not clear, in spite 20 years lasted from mentioned incident. The case of Pruszkow and Wolomin presents the danger for country`s safety, what comes from the side of organized crime, during political transformation.

Keywords

PL

przestępczość; transformacja; system; mafia; Polska

EN

crime; transformation; system; mafia; Poland

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Świat Idei i Polityki
• Year: 2018
• Issue: 17
• Pages: 310-330

Dates

published

2018

Contributors

author

Wojciech Trempała

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

• https://orcid.org/0000000336916451

References

• Bagsik B., Gąsiorowski A., Pytlakowski P., Ścigani. Piotr Pytlakowski rozmawia z szefami Art.-B, Warszawa 2015.
• Banasiak M., Pytlakowski P., Królowa mafii, Poznań 2016.
• Centralne Biuro Śledcze Policji, Przestępczość Ekonomiczna, http://cbsp.policja.pl/cbs/galerie-zdjec/50614,Przestepczosc-EKONOMICZNA.html, 15.05.2018.
• Filipkowski W., Zwalczanie przestępczości zorganizowanej w aspekcie finansowym, Kraków 2004.
• Górski A., Sokołowski J., Masa o bossach polskiej mafii, Warszawa 2018.
• Górski A., Sokołowski J., Masa o pieniądzach polskiej mafii, Warszawa 2014.
• Górski A., Sokołowski J., Masa o porachunkach polskiej mafii, Warszawa 2018.
• Górski A., Sokołowski J., Masa o życiu świadka koronnego, Warszawa 2017.Kochman I., Przestępczość zorganizowana w Polsce i jej zwalczanie, www.wspia.eu/file/20335/30-KOCHMAN+IZABELA.pdf, 15.05.2018.
• Latkowski S., Pytlakowski P., Koronny nr 1. Pseudonim Masa, Poznań 2017.
• Majewski A., Maringe J., Chińczyk – król polskiego narkobiznesu, Warszawa 2017.
• Marszałek A., Krótka historia mafii, http://niniwa22.cba.pl/krotka_historia_mafii.htm, 15.05.2018.
• Mądrzejowski W., Przestępczość zorganizowana. System zwalczania, Warszawa 2008.
• Miczkowska A., Problematyka przestępczości zorganizowanej, [w:] Prace wydawnicze, administratywistyczne i historyczne, red. M. Sadowski, P. Szymaniec, Wrocław 2009.
• Niewiadomski H., Świat według Dziada, Warszawa 2002.
• Ornacka E., Masa informacji, http://niniwa22.cba.pl/mafiamasainformacji.html, 15.05.2018.
• Ornacka E., Pytlakowski P., Nowy alfabet mafii. Najnowsze losy polskiej przestępczości zorganizowanej, Poznań 2013.
• Pływaczewski E.W., Przestępczość zorganizowana, Warszawa 2011.
• Pytlakowski P., Wróbel P., Mój agent Masa, Poznań 2015.
• Rau Z., Cechy polskiej zorganizowanej grupy przestępczej, „Prokurator” 2002, nr 1.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 25 czerwca 1997 r. o świadku koronnym, Dz.U. 1997 nr 114 poz. 738 z późn. zm.

Identifiers

DOI

10.15804/siip201816

Biblioteka Nauki

2194453