Zakup Alaski przez Stany Zjednoczone w 1867 roku w świetle prasy amerykańskiej

• Authors: Mateusz Jeleń

Title variants

EN

The Purchase of Alaska by the United States of America in 1867 in the Light of the American Press

Abstracts

EN

In the 19th century, Russia was one of the most territorially expansive states in the world. However, a century and a half ago there was a spectacular sale of a part of its territory to a foreign state. This large-for-the-time financial transaction did not escape the attention of the world opinion expressed in periodicals. Particularly interesting is the coverage of this event in the press published in the United States between 1867 and 1903. On the basis of the latter, public opinion on the territorial, economic and political implications of the 1867 transaction was analyzed. The research carried out also made it possible to outline the media resonance of the United States of America in the second half of the 19th century, i.e. a media reconstruction of the problems operating in the reality of the time, and in the case of this work, mainly those concerning the new territorial acquisition.

PL

Rosja w XIX stuleciu należała do najbardziej ekspansywnych terytorialnie państw na świecie. Mimo to półtora wieku temu doszło do spektakularnej sprzedaży części jej terytorium na rzecz obcego państwa. Owa wielka, jak na ówczesne czasy, transakcja finansowa nie uszła uwadze opinii światowej wyrażanej na łamach periodyków. Szczególnie interesująco przedstawia się to wydarzenie w prasie wydawanej w Stanach Zjednoczonych w latach 1867–1903. Na podstawie tytułów prasowych dokonano analizy opinii publicznej dotyczącej terytorialnych, ekonomicznych i politycznych następstw transakcji z 1867 roku. Przeprowadzone badania pozwoliły również na przedstawienie zarysu rezonansu medialnego Stanów Zjednoczonych Ameryki z drugiej połowy XIX wieku, tj. medialnej rekonstrukcji problemów funkcjonujących w ówczesnej rzeczywistości, a w przypadku niniejszej pracy głównie problemów dotyczących nowego nabytku terytorialnego.

Keywords

EN

Alaska; purchase; sale; United States of America; media resonance; American press

PL

Alaska; zakup; sprzedaż; Stany Zjednoczone Ameryki; rezonans medialny; prasa amerykańska

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
• Year: 2023
• Volume: 78
• Pages: 79-103

Dates

published

2023

Contributors

author

Mateusz Jeleń

References

• ŹRÓDŁA
• Check for the Purchase of Alaska (1868), https://www.archives.gov/milestone-documents/check-for-the-purchase-of-alaska?_ga=2.202217045.573622378.1656861128-501384841.1634864248 (dostęp: 3.07.2022).
• „Daily Oregonian” 1867.
• „Evening Journal” 1867.
• „Golden Era” 1867.
• „Mohave County Miner” (Kingman–Arizona) 1899.
• „New York Evening Post” 1867.
• „New York Herald” 1867.
• „New York Times” 1867.
• „New York Tribune” 1867–1868.
• „The Boston Advertiser” 1867.
• „The Boston Daily Evening Transcript” 1867.
• „The Boston Herald” 1867.
• „The Charleston Daily News” 1867.
• „The Holt County Sentinel” (Oregon–Missouri) 1867.
• „The Kansas Chief” (White Cloud) 1867.
• „The Minneapolis Journal” 1903.
• „The Montana Post” 1868.
• „The National Republican” (Washington) 1867–1868.
• „The Sun” (New York) 1867.
• „The Times” (Washington) 1899.
• „World” 1867.
• LITERATURA
• Alaska w pigułce. Podstawowe informacje, 13.01.2021, https://kierunekalaska.pl/alaska-w-pigulce-podstawowe-informacje (dostęp: 28.05.2022).
• Andrusiewicz A., Złoty sen. Rosja XIX–XX wieku. Sprawy i ludzie, Kraków 2016.
• Balcerowski S., Najgorszy interes w historii Rosji – sprzedaż Alaski w 1867 r., 14.01.2015, https://historia.org.pl/2015/01/14/najgorszy-interes-w-historii-rosji-sprzedaz-alaski-w-1867-r (dostęp: 4.03.2022).
• Bohun T., W poszukiwaniu Wielkiej Ziemi, 11.06.2008, https://www.rp.pl/historia/art16181071-w-poszukiwaniu-wielkiej-ziemi (dostęp: 9.03.2022).
• Budzisz M., Koniec rosyjskiej Ameryki, Kraków 2017.
• Chronicling America. Historic American Newspapers, https://chroniclingamerica.loc.gov (dostęp: 5.05.2023).
• Długosz Z., Historia odkryć geograficznych i poznania Ziemi, Warszawa 2012.
• Golder F.A., The Purchase of Alaska, “The American Historical Review” 1920, vol. 25, no. 3. DOI: 10.2307/1836879
• Grinev A.V., The Plans for Russian Expansion in the New World and the North Pacific in the Eighteenth and Nineteenth Centuries, “European Journal of American Studies” 2010, vol. 5, no. 2. DOI: 10.4000/ejas.7805
• Heller M., Historia Imperium Rosyjskiego, Warszawa 2005.
• Hine R.V., Faragher J.M., Pogranicza. Historia amerykańskiego Zachodu, Kraków 2011.
• Jak handlowano Alaską, 8.12.2012, https://web.archive.org/web/20160314070551/http://ze-swiata.pl/jak-handlowano-alaska (dostęp: 22.05.2022).
• Jensen R.J., The Alaska Purchase and Russian-American Relations, Seattle 1975.
• Kay B., Na koniec świata. Historia odkryć geograficznych, Warszawa 2003.
• Łukawski Z., Historia Syberii, Wrocław 1981.
• Michalczyk S., Prezydencja Polski w Radzie Unii Europejskiej. Teoretyczno-metodologiczne aspekty badań rezonansu medialnego, [w:] Obraz prezydencji Polski w Radzie Europejskiej (2011) w wybranych tytułach prasy polskiej, red. M. Kolczyński, Katowice 2013.
• Pastusiak L., Dyplomacja Stanów Zjednoczonych (XVIII–XIX w.), Toruń–Warszawa 1997.
• Reader’s Digest, Przewodnik po świecie. Ilustrowana encyklopedia geograficzna, 1998.
• Saul N.E., Distant Friends: The United States and Russia, 1763–1867, Kansas 1991.
• Shiels A.W., The Purchase of Alaska, Denver 1967.
• The Library of Congress, A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875, “Journal of the Executive Proceedings of the Senate of the United States of America”, vol. 17, https://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llej&fileName=017/llej017.db&recNum=248 (dostęp: 14.04.2022).
• The Library of Congress, A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875, Congressional Globe, 40th Congress, 2nd Session, https://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llcg&fileName=082/llcg082.db&recNum=986 (dostęp: 5.03.2022).
• The Library of Congress, A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875, Statutes at Large, 40th Congress, 2nd Session, https://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=015/llsl015.db&recNum=231 (dostęp: 5.03.2022).
• Welch Jr R.E., American Public Opinion and the Purchase of Russian America, “The American Slavic and East European Review” 1958, vol. 17, no. 4. DOI: 10.2307/3001132
• Wheeler M.E., Empires in Conflict and Cooperation: The Bostonians and the Russian-American Company, “Pacific Historical Review” 1971, vol. 40, no. 4. DOI: 10.2307/3637703
• Wheeler M.E., The Origins of the Russian-American Company, „Jahrbücher für Geschichte Osteuropas” 1966, vol. 14, no. 4.
• LITERATURA ROSYJSKA
• Алексеев А.И., Судьба русской Америки, Магадан 1975.
• Болховитинов Н.Н., Россия открывает Америку: 1732–1799, Москва 1991.
• Бродников А.А., Сбор ясака: зависимость процесса объясачивания от потестарно-политической ситуации в регионе. По материалам Восточной Сибири XVII в., 1999, https://web.archive.org/web/20130516141932/http://zaimka.ru/power/brodnikov3.shtml (dostęp: 16.06.2022).
• Гринёв А.В., Великий князь Константин Николаевич и продажа Аляски, „Петербургская историческая школа” 2004, nr 3, https://america-xix.ru/library/grinev-alaska-sale/prince-constantine.html (dostęp: 20.03.2022).
• Гринёв А.В., Взаимоотношения Российско-Американской компании и компании Гудзонова залива: проблема англо-русских контактов в Северной Америке (1821–1867 гг.), [w:] Актуальные вопросы истории, историографии и международных отношений, ред. В.А. Моисеев, Барнаул 1996.
• Гринёв А.В., Геополотические интересы России в Америке и на Тухоокеанском севере. XVIII – первая половина XIX в., „Вопросы истории” 2009, nr 3.
• Гринёв А.В., Динамика высшей управленческой элиты Российско-американской компании, „Клио” 2002, nr 3.
• Гринёв А.В., Причины продажи Аляски США на страницах отечественной историографии, „Клио” 2000, nr 2, https://america-xix.ru/library/grinev-alaska-sale/historiography.html (dostęp: 20.03.2022).
• Гринёв А.В., Роль государства в образовании российско-американской компании, [w:] Русское открытие Америки. Сборник статей, посвященный 70-летию академика Николая Николаевича Болховитинова, Москва 2002, https://america-xix.ru/library/grinev-state (dostęp: 17.06.2022).
• Гринёв А.В., Российский политаризм как главная причина продажи Аляски, „Acta Slavica Iaponica” 2006, vol. 23, https://america-xix.ru/library/grinev-alaska-sale/politarism.html (dostęp: 15.04.2022).
• Ермолаев А.Н., Сибирское общество и образование Российско-американской компании, „Исторический ежегодник” 2007.
• Окунь С.Б., Российско-американская компания, Москва 2004.
• Полевой Б.П., Основание русской Америки – идея Петра Великого, [w:] Русская Америка. 1799–1867: материалы междунар. конф. „К 200-летию Российско-американской компании 1799–1999”, Москва, 6–10 сенм. 1999 г., Москва 1999.

Identifiers

DOI

10.17951/f.2023.78.79-103

Biblioteka Nauki

31341428