Postapokaliptyczna wizja nuklearnej zagłady w powieści Nevila Shute’a "Ostatni brzeg"

• Authors: Ewa Aleksandra Zwolak
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy postapokaliptycznej wizji końca świata, jaka wyłania się z powieści Nevila Shute’a Ostatni brzeg, która została zestawiona z jej ekranizacją z 1959 roku w reżyserii Stanleya Kramera. Głównym celem przyświecającym artykułowi było oddanie rangi ważności ponadczasowego dzieła, wpisującego się w nurt postapokaliptyczny. Owa futurologiczna propozycja stanowi kasandryczny opis wyginięcia gatunku ludzkiego, które następuje w wyniku nieprzemyślanych i lekkomyślnych decyzji wykorzystania broni jądrowej. Autor powieści ukazuje zagładę ludzkości w perspektywie jednostkowej egzystencji, czyniąc koniec świata doświadczeniem osobistym. Shute w Ostatnim brzegu często podkreśla, że katastrofa, jaka spadła na ludzi, w których wciąż tli się iskierka nadziei na ocalenie, jest wynikiem pomyłki niedoskonałego człowieka, który zatracił się w wierze w oświeceniowe ideały wszechmocy rozumu ludzkiego. Istotne jest, że Shute’owska wizja nuklearnej zagłady świata stanowi niewyczerpane źródło inspiracji dla współczesnych zakresie

EN

The article concerns the post-apocalyptic vision of the end of the world, which emerges from the novel by Nevil Shute – On the Beach, which was juxtaposed with its screen version from 1959, directed by Stanley Kramer. The main goal of the article was to demonstrate the validity of timeless masterpiece, which constitutes a part of post-apocalyptic trend. On the Beach is a fatalistic story of extinction of the human species which occurs as a result of a hasty and reckless decision to use nuclear weapons. The author of the novel reveals the annihilation of humanity in the perspective of individual existence, making the end of the world a personal experience. Shute frequently emphasizes that the disaster, which happened to people among whom there is still a glimmer of hope for survival, is the result of mistakes of an imperfect man who believed too much in the omnipotence of the human mind. It is important that Shute’s vision of nuclear holocaust of the world is an inexhaustible source of inspiration for the modern realization in terms of destruction motifs, because it is a modern image of the end, which stems from the depths of the twentieth century.

Keywords

PL

post-apo' postapokalipsa' koniec świata' nuklearna zagłada; zimna wojna; era atomowa; kryzys rozumu

EN

post-apo; post-apocalyptic; end of the world; nuclear holocaust; the Cold War; atomic age; the crisis of the mind

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
• Year: 2016
• Volume: 34
• Issue: 2

Dates

published

2016

online

2016-12-22

Contributors

author

Ewa Aleksandra Zwolak

References

• Agamben G., Czas, który zostaje. Komentarz listu do Rzymian, przeł. S. Królak, Warszawa 2009.
• Baudrillard J., Symulakry i symulacja, przeł. S. Królak, Warszawa 2005.
• Brach-Czajna J., Szczeliny istnienia, Warszawa 1999.
• Hassan I., Postmodernizm, przeł. U. Niklas, [w:] Współczesna myśl etyczna. Wybór tekstów, red.
• R. Różanowski, Wrocław 1993.
• Jameson F., Postmodernizm i społeczeństwo konsumpcyjne, przeł. P. Czapliński, [w:] Postmodernizm.
• Antologia przekładów, red. R. Nycz, Kraków 1996.
• Latham R., Fiction, 1950−1963, [w:] The Routledge Comanion to Science Fiction, Londyn–Nowy
• Jork 2009.
• Milner A., On the Beach: Apocalyptic Hedonism and the Origins of Postmodernism, [w:] Australian
• Popular Culture, red. I. Craven, USA 1994.
• Mousoutzanis A., Apocaliyptic SF, [w:] The Routledge Comanion to Science Fiction, Londyn–
• Nowy Jork, 2009.
• Ostatni brzeg [film], reż. S. Kramer, USA 1959.
• Sleight G., Breaking the frame, [w:] The Routledge Comanion to Science Fiction, Londyn–Nowy
• Jork 2009.
• Shute N., Ostatni brzeg, przeł. Z. Kierszys, Warszawa 1979.
• Wright P., Film and Television 1960−1980, [w:] The Routledge Comanion to Science Fiction, Londyn–
• Nowy Jork 2009.

Identifiers

DOI

10.17951/ff.2016.34.2.101