Motywacja do uczenia się a lęk przed matematyką w klasach starszych szkoły podstawowej

• Authors: Urszula Oszwa , Gabriela Chmiel
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Motywacja do uczenia się stanowi jeden z ważniejszych czynników wpływających na osiągnięcia matematyczne uczniów. Może ona ulegać zmianom pod wpływem lęku przed matematyką. Wśród licznych typologii motywacji, ze względu na szczególne odniesienie do doświadczeń w uczeniu się, na uwagę zasługują motywacja samoistna i celowa. W artykule opisano efekty poszukiwań zależności między typami motywacji do uczenia się wyróżnionymi w modelu Amabile i in. (1994) a lękiem przed matematyką. W badaniach uczniów z klas IV (n = 43) i VI (n = 45) szkoły podstawowej zastosowano Inwentarz Orientacji Motywacyjnych (Amabile i in. 1994, Karwowski 2009) obejmujący 30 stwierdzeń, które dotyczą motywacji samoistnej i celowej, oraz Kwestionariusz Lęku Matematycznego składający się z 54 stwierdzeń (Mulhern, Rae 1998). W obu grupach wystąpiły umiarkowane dodatnie korelacje między motywacją samoistną a lękiem przed matematyką. W klasie VI istotna okazała się korelacja między klarownością celów jako aspektem motywacji celowej a lękiem przed matematyką. Nie uzyskano istotnych różnic w większości aspektów motywacji do uczenia się. Jedynie wyzwanie różnicowało grupy istotnie. Lęk przed matematyką oraz postrzeganie nauczyciela były istotnie większe w klasie IV. Uzyskane rezultaty mogą mieć znaczenie dla planowania edukacji matematycznej i jej rozwoju w kierunku redukcji lęku przed matematyką i zwiększenia się motywacji samoistnej u uczniów.

EN

Math anxiety (MA) has been seen in research as one of the most important factors that play a role in the math achievements. It can positively correlate with several psychological variables: personality traits, test anxiety, working memory. Based on a review of literature in the present study it was expected the correlation between MA (and its perception) and motivation for learning, as well as the diversity of motivation and perception of mathematics depending on the level of education. In study of primary school pupils from grade 4 (n = 43) and 6 (n = 45), FS Math Anxiety Survey, consisting of 54 items and Work Preference Inventory, including 30 items concerning the motivation, have been used.MA was significantly higher in students form grade 4 than 6. There were no significant differences in motivation between both groups. Compared with the grade 6 sample, in grade 4 there has been stronger positive correlation between intrinsic motivation than intentional one with the perception of mathematics. In both groups it has been observed stronger correlation between MA and its perception than between math perception and motivation. The correlation between motivation for learning and perception of mathematics in students may be important for the development of intervention, aiming to reduce the level of math anxiety.

Keywords

PL

motywacja samoistna i celowa; uczenie się; lęk przed matematyką

EN

motivation; learning; mathematical anxiety; mathematics

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2016
• Volume: 29
• Issue: 3

Dates

published

2016

online

2017-06-28

Contributors

author

Urszula Oszwa

author

Gabriela Chmiel

References

• Amabile T.M., Hill K.G., Hennessey B.A., Tighe E.M. (1994), The Work Preference Inventory: Assessing intrinsic and extrinsic motivational orientations, “Journal of Personality and Social Psychology”, 66, 950–967.
• Ashcraft M., Ridley K. (2005), Math anxiety and its cognitive consequences: a tutorial review, [w:] J. Campbell (red.), Handbook of Mathematical Cognition, Nowy York: NY Psychology Press, 315–327.
• Arends R. (1994), Uczymy się nauczać, Warszawa: WSiP.
• Brophy J. (2002), Motywowanie uczniów do nauki, Warszawa: PWN.
• Ciesielski K., Pogoda Z. (2005), Bezmiar matematycznej wyobraźni, Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Cipora K., Szczygieł M., Willems K., Nuerk H.Ch. (2015), Math Anxiety Assessment with the Abbreviated math Anxiety Scale: Applicability and Usefulness: Insights from Polish Adaptation, “Frontiers in Psychology”, 6, 1–15, DOI: 10.3389/fpsyg.2015.01833.
• Covinngton V.M., Tell M.K. (2004), Motywacja do nauki, Gdańsk: GWP.
• Franken R.E. (2005), Psychologia motywacji, Gdańsk: GWP.
• Gasiul H. (2007), Teorie emocji i motywacji, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• Jansen B., Schmitz E., Maas H. van der (2016), Affective and motivational factors mediate the relation between math skills and use of math in everyday life, “Frontiers in Psychology”, 4, 19, 1–11.
• Kalinowska A. (2010), Pozwólmy dzieciom działać – mity i fakty o rozwijaniu myślenia matematycznego, Warszawa: CKE.
• Karwowski M. (2013), Z miłości do nauki czy z miłości do ocen? Wstępna adaptacja Inwentarza Orientacji Motywacyjnych (Work Preference Inventory), „Ruch Pedagogiczny”, 3, 105–120.
• Karwowski M. (2009), Uczniowska motywacja, cz. I: Wybrane uwarunkowania i konsekwencje, „Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo”, 9, 111–117.
• Kesici Ş., Erdoğan A. (2010), Mathematics anxiety according to middle school students’ achievement motivation and social comparison, “Education”, 131, 1, 54–63.
• Klus-Stańska D., Kalinowska A. (2004), Rozwijanie myślenia matematycznego młodszych uczniów, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Klus-Stańska D., Nowicka M. (2005), Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, Warszawa: WSiP.
• Linder S., Smart J., Cribbs J. (2015), A multi-method investigation of mathematics motivation for elementary age students, “School Science & Mathematics”, 115, 8, 392–403.
• Luo V., Hogan D., Tan L., Kaur B., Ng P., Chan M. (2014), Self-construal and students’ math selfconcept, anxiety and achievement: An examination of achievement goals as mediators, “Asian Journal of Social Psychology”, 17, 3, 184–195.
• Łukaszewski W., Doliński D. (2000), Mechanizmy leżące u podstaw motywacji, [w:] J. Strealau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. II, Gdańsk: GWP, 441–468.
• Makowska K. (2009), Jak inspirować myślenie matematyczne ucznia w szkole podstawowej, Kielce: Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP.
• Mulhern F., Rae G. (1998), Development of a shortened form of the Fennema-Sherman Mathematics Attitudes Scales, “Educational and Psychological Measurement”, 58 (2), 295–306.
• Niebrzydowski L. (1972), Wpływ motywacji na uczenie się. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Rheinberg F. (2006), Psychologia motywacji, Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Stucki E. (1998), Nauczanie matematyki w klasach niższych, cz. I, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP.
• Stucki E. (2000), Nauczanie matematyki w klasach niższych, cz. III, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP.
• Stuhlfaut M. (2010), Evaluating the Work Preference Inventory and its measurement of motivation in creative advertising professionals, “Journal of Current Issues and Research in Advertising”, 32, 1, 81–93.
• Turska D., Mrozik M. (2014), Orientacje motywacyjne a osiągnięcia szkolne z matematyki. Psychologiczne znaczenie ogłoszonego „przełomu edukacyjnego”, „Psychologia Wychowawcza”, 5, 67–78.
• Vásquez-Colina M., Gonzalez-DeHass A., Furner J. (2014), Achievement Goals, Motivation to Learn, and Mathematics Anxiety among Pre-Service Teachers, “Journal of Research in Education”, 24, 1, 8–52.
• Wang Z., Lukowski S., Hart S., Lyons I., Thompson L., Kovas Y., Mazzocco M., Plomin R., Petrill S. (2015), Is math anxiety always bad for math learning? The role of math motivation, „Psychological Science”, 26, 12, 1863–1876.
• Yildirim S. (2012), Teacher support, motivation, learning strategy use, and achievement: A multilevel mediation model, “Journal of Experimental Education”, 80, 2, 150–172.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2016.29.3.103