Radzenie sobie ze stresem studentów uprawiających sport wyczynowo

• Authors: Rafał Koszyk
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W dobie komercjalizacji sportu oraz nacisku na osiągnięcia i rywalizację między sportowcami nie można obojętnie przejść obok zagadnienia, które jest ze sportem bezpośrednio związane. Coraz częściej to właśnie stres wśród sportowców jest tematem, na którym skupiają się psychologowie sportu w swoich badaniach. Na poziomie mistrzowskim danej dyscypliny nawet najmniejsze zawahanie potrafi pozbawić wymarzonego medalu czy wyniku sportowego. Dość często tym zawahaniem jest sposób myślenia oraz to, jak zawodnik radzi sobie z towarzyszącym mu stresem przedstartowym. W artykule podjęto próbę zweryfikowania stylów radzenia sobie ze stresem u sportowców. W tym celu przebadano 103 osoby w wieku od 19 do 33 lat. Grupę eksperymentalną tworzyło 61 osób związanych z karierą sportową w wieku od 19 do 33 lat, natomiast grupę kontrolną stanowiły 42 osoby niezwiązane z karierą sportową. Analiza uzyskanych wyników wskazała na występowanie różnic w stylach radzenia sobie ze stresem pomiędzy studentami związanymi i niezwiązanymi z karierą sportową, jak również pomiędzy sportowcami trenującymi sporty indywidualne i sporty zespołowe.

EN

At the time of the commercialization of sport and the pressure on the achievements and rivalry between all sportsmen, it is impossible to ignore the issue that is directly related to sport. This is the stress amongst sportsmen that is, more and more often, the issue that sport psychologists focus their attention on in their research. On the master level of any discipline, even the slightest hesitation can deprive someone of a dreamed medal or result and this hesitation is very often considered to be a way of thinking as well as in what way a contestant cope with a precompetition stress. In the article, a try has been given in order to verify the different styles of coping with stress by sportsmen. 103 people at 19–33 age have been examined. The experimental group consisted of 61 people related to sport career at the age of from 19 to 33 while the testing group consisted of 42 people not being connected with sport career. The analysis of the results indicates the differences in the styles of coping with stress between the students related to sport career and those who are not as well as between sportsmen who do individual and team sports.

Keywords

PL

stres; style radzenia sobie ze stresem; psychologia sportu; psychologia stresu; sport; kariera sportowa; psychologiczne aspekty sportu; psychologia ogólna; wychowanie fizyczne

EN

stress; sports psychology; stress psychology; psychological aspects of sport; physical education

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
• Year: 2018
• Volume: 31
• Issue: 1

Dates

published

2018

online

2018-07-05

Contributors

author

Rafał Koszyk

References

• Blecharz J., Siekańska M. (2010), Radzenie sobie z emocjami we wczesnych stadiach rozwoju sportowego, [w:] M. Krawczyński (red.), Psychologia sportu dzieci i młodzieży. Wybrane zagadnienia, Gdańsk: Pomorska Federacja Sportu.
• Czyżyk P., Fostiak D. (2016), Bariery psychologiczne a style radzenia sobie ze stresem u zawodników sportu tanecznego i tańca nowoczesnego, „Teoria i Praktyka Wychowania Fizycznego i Sportu”, t. 5.
• Frydenberg E., Lewis R. (2004), Prevention is better than cure: Coping skills training for adolescents at school, “Educational Psychology in Practice”, Vol. 20(2), DOI: https://doi.org/10.1080/02667360410001691053.
• Godlewski P. (2010), Geneza i rozwój sportu spektakularnego (w europejskiej perspektywie), [w:] B. Ryba (red.), Zarządzanie imprezami sportowo-rekreacyjnymi, Warszawa: Wydawnictwo PKMS.
• Godlewski P. (2011), Globalny i lokalny wymiar współczesnego sportu, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 78.
• Heszen I. (2013), Psychologia stresu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Hobfoll S.E. (2006), Stres, kultura i społeczność. Psychologia i filozofia stresu, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Jarvis M. (2003), Psychologia sportu, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Karasek R.A., Thorell T. (1990), Healthy Work: Stress, Productivity and the Reconstruction of Working Life, New York.
• Lazarus R.S. (1993), From psychological stress to the emotions: A history of changing outlooks, “Annual Review of Psychology”, No. 44.
• Litwic-Kamińska K. (2010), Poczucie koherencji a style radzenia sobie ze stresem u strzelców sportowych, „Medycyna Sportowa. Polish Journal of Sport Psychology”, t. 21.
• Ogińska-Bulik N. (2006), Stres zawodowy w zawodach usług społecznych. Źródła – konsekwencje – zapobieganie, Warszawa: Difin.
• Selye H. (1977), Stres okiełznany, Warszawa: PIW.
• Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K., Szczepaniak P. (2005), Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Trudnych CISS. Podręcznik, Warszawa: PTP.
• Terelak J. (2008), Człowiek i stres, Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Branta.
• Terelak J. (2011), Psychologia stresu, Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Branta.
• Williams K., McGillicuddy-De Lisi A. (2000), Coping strategies in adolescents, “Journal of Applied Developmental Psychology”, Vol. 20.
• Zajadacz B., Skarpańska-Stejnborn A., Brzenczek-Owczarzak W., Juszkiewicz A., Naczk M., Adach Z. (2009), The influence of physical exercise on alterations in concentration of neuropeptide Y, leptin and other selected hormonal and metabolic parameters in sportspeople, “Biology of Sport” 2009, Vol. 26(4), DOI: https://doi.org/10.5604/20831862.901136.

Identifiers

DOI

10.17951/j.2018.31.1.41-59