Временные иммигранты из Украины во время членства Польши в ЕС

• Authors: Krystyna Gomółka
• Languages of publication: RU

Abstracts

EN

The aim of the study is to determine the number of immigrants from Ukraine who came to Poland for a defiite time period in the years 2004–2017, as well as the occupations in which they engaged. The research hypothesis of the study is that the more job offers in Poland, the more Ukrainians came to Poland. It was verified by the following research questions: Which documents enable Ukrainian immigrants to come for a defiite period of time?; How many Ukrainians arrived legally in Poland in the years 2004–2017? What occupations were undertaken by the citizens of Ukraine staying in Poland for a definite period?; On what principles did they undertake employment in Poland?; What are the jobs that the Ukrainians are most likely to occupy? Analysis of the data revealed that the number of Ukrainian citizens coming to Poland for a defiite period of time in 2004–2016 was increasing. More than one third were students entering education at Polish universities. A majority of the citizens of Ukraine who came to Poland did so in search of work. A signifiant part of them had previously obtained work permits. The number of companies wishing to employ Ukrainians was increasing every year. Ukrainian citizens were usually employed as skilled workers or in elementary occupations. Those holding managerial or executive posts were in the minority. Only few Ukrainians practised the profession of a lawyer, nurse or midwife. The statistics provided by the Provincial Labour Offie in Warsaw confim the fact of Ukrainians taking up legal employment in agriculture, processing industry, construction, transport, warehousing and services. Almost half of the Ukrainians were employed under specific work contracts, far fewer under contracts for services, and only ten percent had a contract of employment. The second group of workers from Ukraine consisted of persons doing illicit work. Polish employers frequently hired Ukrainians without reporting it to the relevant institutions, because this way they did not have to cover social insurance costs, and the penalties for such practice are relatively low. A specific group of workers were students from Ukraine. More than half of them were working, chiefly as casual employees.

PL

Целью статьи являлсяподсчёт количества иммигрантов, которые прибыли в Польшуиз Украины на временное проживаниев 2004–2017 г.г., а также предоставление характеристикиих занятости. Исследовательская гипотеза статьи (чем больше было возможностей найту работув Польше, тем больше украинцев приезжало в эту страну) была проверена посредством нахождения ответов на следующие вопросы: на каких юридических основах граждане Украины могли приезжать в Польшу на временное проживание; сколько украинцев приехало в Польшу легально за период 2004–2017 г.г. на временное проживание; чем они занимались в Польшe; на каких условиях и какого типа работу выполняли чаще всегограждане Украиныв Польше; кем работали чаще всего украинские студенты в Польше? В ходе анализа материалов было определено, что количество приезжающих в Польшу на временное проживание граждан Украиныв 2004–2016 г.г. постоянно увеличивалось. Более чем 1/3 этой группы составляли студенты, начинающие обучение в польских вузах. Чаще всего граждане Украины приезжали в Польшу в поисках работы. Значительная их часть предварительно получила разрешение на работу. Количество предприятий, заинтересованных трудоустройством украинцев, с каждым годом росло. Граждане Украины чаще всего работали квалифицированными работникaмиили разнорабочими. Менее многочисленной была группаработниковна руководящих должностях и лиц, являющихся членами правления фирм. Небольшое количество украинцев работало в юридической и медицинской сфере. По статистикe Воеводского Управления Занятости в Варшаве подтверждается, что легально украинцы работали в областях: сельского хозяйства, в переробатывающей промышленности, в строительстве, в транспорте и прискладировании, а также в услугах. Почти половина украинцев работала на основании договора на конкретную работу, на многоменьше ихработало на основании договора-поручения, а только одна десятая часть – на основании трудового договора. Вторую группу работников из Украины составляли лица, работающие нелегально. Польские работодатели сравнительно часто трудоустраивали украинцев нелегально, поскольку в этом случае не платили высокой ставки обязательного социального страхования, а размер штрафа за нелегальное трудоустройство был сравнительно низкий. Специфической группой работающих лиц являлись студенты из Украины. Больше половины студентов выполняло разовую работуили подрабатывала.

Keywords

EN

immigrants, Ukraine, definite time period, students, workers

PL

иммигранты, Украина, временное проживание, студенты, работники

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
• Year: 2018
• Volume: 25
• Issue: 2

Dates

published

2018

online

2019-02-05

Contributors

author

Krystyna Gomółka

References

• Cudzoziemcy z Armenii wzmocnią polski rynek pracy, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Cudzoziemcy-z-Armenii-wzmocnia-polski-rynek-pracy-2946033.html (access: 20.09.2017).
• Cudzoziemcy pracujący w Polsce. Statystyki Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, https://www.mpips.gov.pl/analizy-i-raporty/cudzoziemcy-pracujacy-w-polsce-statystyki (access:10.04.2018).
• Dyrektywa Rady 2001/55/WE z dnia 20 lipca 2001 r. w sprawie minimalnych standardów przyznawania tymczasowej ochrony na wypadek masowego napływu wysiedleńców oraz środków wspierających równowagę wysiłków między Państwami Członkowskimi związanych z przyjęciem takich osób wraz z jego następstwami, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32001L0055 (access: 11.09.2017).
• Dyrektywa Rady 2001/55/WE z dnia 20 lipca 2001 r. w sprawie minimalnych standardów przyznawania tymczasowej ochrony na wypadek masowego napływu wysiedleńców oraz środków wspierających równowagę wysiłków między Państwami Członkowskimi związanych z przyjęciem takich osób wraz z jego następstwami, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32001L0055 (access: 11.09.2017).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, DZ. U. UE L348/98, 24.12.2008.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/95/ UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie norm dotyczących kwalifikowania obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako beneficjentów ochrony międzynarodowej, jednolitego statusu uchodźców lub osób kwalifikujących się do otrzymania ochrony uzupełniającej oraz zakresu udzielanej ochrony (wersja przekształcona), Dz. U. UE L 337/9 z 20.12.2011, 20.12.2011.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/33/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia norm dotyczących przyjmowania wnioskodawców ubiegających się o ochronę międzynarodową (wersja przekształcona), Dz. U. UE L180/96, 29.06.2013.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/32/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej (wersja przekształcona), Dz. U. UE L 180, 29.06.2013.
• Europejska Konwencja Ochrony Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Dz. U., 1993 r. nr 61, poz. 284.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. 1997, nr 78, poz. 483.
• Gomółka, K. 2016. Polityka Polski wobec studentów doktorantów i stażystów z państw poradzieckich, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Informacja Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców o stosowaniu w roku 2015 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej „Dz. U.”, 2003 r. nr 128, poz. 1176 z późn. zm.) w zakresie realizacji zobowiązań Rzeczypospolitej Polskiej wynikających z Konwencji Genewskiej dotyczącej statusu uchodźców oraz Protokołu Nowojorskiego dotyczącego statusu uchodźcy, http://udsc.gov.pl/wp-content/uploads/2016/05/Sprawozdanie-z-wykonywania-ustawy-o-ochronie-miedzynarodowej-za-2015-rok.pdf (access: 20.09.2017).
• Kalus, W. 2011, Przestrzeganie przez polskich pracodawców praw pracowników migrujących [in:] Ziemia obiecana? Warunki pracy cudzoziemców w Polsce, W. Kalus (ed.), Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Warszawa.
• Konwencja wyznaczająca państwo odpowiedzialne za rozpatrywanie wniosków o azyl złożonych w jednym z Państw Członkowskich Wspólnot Europejskich, sporządzona w Dublinie dnia 15 czerwca 1990 r., Dz. U. 2005, nr 24, poz. 194.
• Krajowy Punkt Kontaktowy Europejskiej Sieci Migracyjnej. 2011. Migracja tymczasowa i cyrkulacyjna w Polsce: dotychczasowe doświadczenia, uregulowania prawne i opcje na przyszłość. Lata 2004–2009.
• Konwencja dotycząca statusu uchodźców, sporządzona w Genewie dnia 28 lipca 1951 r., Dz. U. 1991, nr 119, poz. 515.
• Laskus, K. 2016, Pomoc społeczna dla uchodźców, Kontrola Państwowa, vol. 61, p. 61-74.
• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966 r., Dz.U., 1977 r., nr 38, poz. 167.
• Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych z 1966 r., Dz.U., 1977 r., nr 38, poz. 169.
• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej z dnia 26 marca 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Dz.U., 2013, poz. 674.
• Obwieszczenie marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 września 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o pomocy społecznej, Dz.U. 2017, poz. 1769.
• PIP o nielegalnych pracownikach w Polsce,https://www.polskieradio.pl/42/275/Artykul/1232067,PIP-o-nielegalnych-pracownikach-w-Polsce-60-proc-z-nich-to-Ukraincy (access: 19.09.2017).
• Protokół dotyczący statusu uchodźców, sporządzony w Nowym Jorku dnia 31 stycznia 1967 r. Dz.U., 1991, nr 119, poz. 517.
• Rocznik Demograficzny 2004-2016, Warszawa 2005-2017.
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 343/2003 z dnia 18 lutego 2003 r. ustanawiające kryteria i mechanizmy określania Państwa Członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z Państw Członkowskich przez obywatela państwa trzeciego http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A32003R0343 (access: 12.12.2017).
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE NR 604/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (wersja przekształcona),http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32013R0604 (access: 12.12.2017).
• Rozporządzenie Rady nr2725/2000 z dnia 11 grudnia 2000 r. dotyczące ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania konwencji dublińskiej, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=LEGISSUM:l33081 (access: 12.12.2017).
• Rozporządzenie ( WE ) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiające wspólnotowy kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), Dz.U. UE L.105/1, 13.4.2006.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 604/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie, Dz.U. UE L180/ 31, 29.06.2013.
• Rozporządzenie (WE) nr 862/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie statystyk Wspólnoty z zakresu migracji i ochrony międzynarodowej oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 311/76 w sprawie zestawienia statystyk dotyczących pracowników cudzoziemców (Tekst mający znaczenie dla EOG), Dz.U. UE L 199/23.
• Rzeplińska, I. 1996. Cudzoziemcy w systemie międzynarodowej ochrony praw człowieka, [in:] Szkoła Praw Człowieka, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa.
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 343/2003 z dnia 18 lutego 2003 r. ustanawiające kryteria i mechanizmy określania Państwa Członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z Państw Członkowskich przez obywatela państwa trzeciego, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A32003R0343 (access: 12.12.2017).
• Rozporządzenie Rady nr2725/2000 z dnia 11 grudnia 2000 r. dotyczące ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania konwencji dublińskiej, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=LEGISSUM:l33081 (access: 12.12.2017).
• Samoraj-Cahritow B. 2011. Migrantki pracujące w sektorze prac domowych, [in:] Ziemia obiecana? Warunki pracy cudzoziemców w Polsce, W. Kalus (ed.) Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Warszawa, p. 147-178.
• Szpakowska, J., Buchwald, T., Romanowski, R. 2016. Atrakcyjność polskiego rynku pracy dla obywateli Ukrainy. Przyczyny, mechanizmy, konsekwencje migracji zarobkowych, „Optimum. Studia Ekonomiczne”, vol. 2 (80), p.163-184, DOI: https://doi.org/10.15290/ose.2016.02.80.12.
• Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską podpisany w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r. Dz. U. C 306 z 17.12.2007.
• Wersje skonsolidowane Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dz.U. C 59, 7.6.2016.
• Układ o stowarzyszeniu między unia Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi z jednej strony a Ukraina z drugiej strony , http://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/61CEE64851565EC6C1257D780042312E/%24File/Uk%C5%82ad%20UE-Ukraina%20tekst%20polski.pdf (access: 22.04.2018).
• Ukraińcy w Polsce – raport: Jak wygląda ich sytuacja na rynku pracy, http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/ukraincy-w-polsce-raport-jak-wyglada-ich-sytuacja-na-rynku-pracy/x754s3x (access: 21.09.2017).
• Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy o zasadach małego ruchu granicznego, podpisana w Kijowie dnia 28 marca 2008 roku, oraz Protokół, podpisany w Warszawie dnia 22 grudnia 2008 roku, między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy o zmianie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy o zasadach małego ruchu granicznego, podpisanej w Kijowie dnia 28 marca 2008 roku, Dz. U. 2009 nr 103 poz. 858.
• Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, Dz. U., 2013, poz. 1650.
• Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw http://orka.sejm.gov.pl/proc8.nsf/ustawy/1494_u.htm (access: 22.10.2017).
• Ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw, Dz.U., 2014, poz. 598.
• Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Dz.U. 2017, poz. 1065.
• W Polsce pracuje około miliona Ukraińców, https://pl.sputniknews.com/polska/201610084018194 (access: 30.04.2018).
• Pierzchała, M. (ed). 2014. Zatrudnienie w Polsce imigrantów mniejszości etnicznych 2011-2013 oraz wpływ zjawisk emigracyjnych na rynek pracy, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa.
• Zniesienie obowiązku wizowego wobec obywateli Ukrainy – konsekwencje migracyjne dla Unii Europejskiej. Ekspertyza Ośrodka Studiów Wschodnich VIII-0632-2/17, https://udsc.gov.pl/wp-content/uploads/2017/11/Ekspertyza-OSW-%E2%80%9EZniesienie-obowi%C4%85zku-wizowego-wobec-obywateli-Ukrainy-%E2%80%93-konsekwencje-migracyjne-dla-Unii-Europejskiej%E2%80%9D.pdf (access: 2.05.2018).
• Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców po 1 stycznia 2018 r. https://cudzoziemiecwpolsce.pl/zmiany-w-[2.05.2018].zatrudnianiu-cudzoziemcow-po-1-stycznia-2018-r (access: 2.05.2018).

Identifiers

DOI

10.17951/k.2018.25.2.127-144