Violence in the Family as a Social Threat to Public Safety and Order

• Authors: Monika Wilanowska
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przemoc w rodzinie należy uznać za jeden z największych problemów społecznych w Polsce. Występuje on nie tylko w rodzinach uznawanych powszechnie za patologiczne. Nie należy zatem łączyć go jedynie z obecnymi w rodzinie ubóstwem czy alkoholizmem bądź innymi uzależnieniami. Przemoc w rodzinie istnieje bowiem również w rodzinach zamożnych i pozornie szczęśliwych. Skutki tego zjawiska implikują wiele negatywnych konsekwencji nie tylko dla członków rodziny sprawcy, ale również społeczeństwa i całej organizacji państwowej. Problem ten wymaga zdecydowanych działań ze strony państwa i z całą pewnością nie powinien być bagatelizowany. Celem niniejszego artykułu jest analiza wybranych regulacji prawnych dotyczących przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz innych kwestii zasadniczych z punktu widzenia wpływu przemocy w rodzinie na bezpieczeństwo jednostek, które jej doświadczają, jak również ogółu społeczeństwa. Zostaną zatem wskazane również: związek pomiędzy stosowaniem przemocy w rodzinie, a naruszaniem konkretnych norm prawnokarnych funkcjonujących w polskich systemie prawnym, negatywne skutki w obszarze zdrowia u osób doświadczających przemocy w rodzinie, skala przemocy w rodzinie w Polsce i trudności związane z jej precyzyjnym określeniem, a także ocena tego zjawiska przez polskie społeczeństwo. 

EN

Violence in the family should be considered as one of the biggest social problems in Poland. It occurs not only in families commonly regarded as pathological. Therefore, it should not be associated only with poverty or alcoholism or other addictions present in the family. Violence in the family exists also in affluent and seemingly happy families. The effects of this phenomenon cause many negative consequences not only for the members of the perpetrator's family, but also for society and, more broadly, the entire state organisation. This problem requires decisive action on the part of the state and certainly should not be underestimated. The aim of this article is to analyze selected legal regulations concerning the prevention of domestic violence and other issues essential from the point of view of the impact of issues essential from the point of view of the impact of domestic violence on the safety of individuals who experience it, as well as the general public. Therefore, the following will be analyzed: the relation between the use of violence in the family and violation of specific criminal law norms functioning in the Polish legal system, negative effects in the area of health of persons experiencing violence in the family, the scale of violence in the family in Poland and the difficulties connected with its precise determination and evaluation of this phenomenon by the Polish society. 

Keywords

PL

zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego; patologie społeczne; przeciwdziałanie przemocy w rodzinie

EN

threats to public security and order; social pathologies; combating domestic violence

• Publisher: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Socjologii
• Journal: Konteksty Społeczne
• Year: 2020
• Volume: 8
• Issue: 1

Dates

published

2020

online

2020-11-21

Contributors

author

Monika Wilanowska

References

• Arczewska, M. (2017). Dobro dziecka jako przedmiot troski społecznej. Nomos.
• Cichy, A., Szyjko, C.T. (2015). Zagrożenia dla bezpieczeństwa w obliczu przemocy domowej. Akademia Obrony Narodowej.
• Czarkowska, M. (2014). Przeciwdziałanie przemocy wobec kobiet w rodzinie w praktyce organów ściągania, wymiaru sprawiedliwości innych instytucji. Wolters Kluwer.
• Dąbrowska, E. (2012). Przemoc w rodzinie jako zjawisko społeczne. W: E. Kowalewska-Borys (red.), Problematyka przemocy w rodzinie. Podstawowe środki prawne ochrony osób pokrzywdzonych (s. 13–26). Difin.
• Dudziak, A. (2015). Zespoły interdyscyplinarne. Budowanie koalicji na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej. W: B. Boniek, A. Dudziak (red.), Zagrożenia bezpieczeństwa społecznego. Wybrane problemy (s. 17–24). WSG.
• Filipek, A. (2017). Wspomaganie człowieka dorosłego w sytuacji przemocy w rodzinie. http://hdl.handle.net/11320/7114
• Hasło: Zagrożenie. https://sjp.pwn.pl/sjp/zagrozenie;2542384.html
• Hołyst, B. (2015). Bezpieczeństwo społeczeństwa. PWN.
• Hypś, S. (2012). Ochrona rodziny w polskim prawie karnym. Wyd. KUL.
• Jarosz, E. (2017). Dziecka bicie łatwi życie – czyli o przemocy w wychowaniu w opiniach i relacjach rodziców. Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka, 16(4), 35–54.
• Jarosz, E., Nowak, A. (2012). Dzieci ofiary przemocy w rodzinie: raport Rzecznika Praw Dziecka: funkcjonowanie znowelizowanej ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Rzecznik Praw Dziecka.
• Jasudowicz, T. (2000). Prawo do bezpieczeństwa-próba rekonstrukcji substancji międzynarodowo chronionej. W: W. Bednarek, S. Pikulski (red.), Prawne i administracyjne aspekty bezpieczeństwa osób i porządku publicznego w okresie transformacji ustrojowo-gospodarczej (s. 55–81). Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Jedynak, J. (2010). Bezpieczeństwo jako zjawisko socjologiczne i kryminologiczne. W: E. Ura, S. Pieprzny (red.), Służby i formacje mundurowe w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczpospolitej Polskiej (s. 61–72). RS Druk.
• Kałdon, B.M. (2014). Przemoc wobec dziecka w rodzinie. Studium empiryczne z zakresu kryminologii i prawa. Wyd. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Kobes, P. (2011). Prawnokarne i administracyjnoprawne aspekty przemocy w rodzinie. WSA Bielsko-Biała.
• Komandowska, A. (2017). Stosowanie kar i środków karnych wobec sprawców przemocy domowej jako przejaw realizacji funkcji prewencyjnej kary. W: M. Kopeć (red.), Prawnokarna ochrona pokrzywdzonych przemocą domową (s. 113–133). Wyd. KUL.
• Komunikat z badań CBOS Przemoc i konflikty w domu (48/2019). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_048_19.PDF
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.
• Kruk, E. (2016). Przemoc w rodzinie a ofiara i zabezpieczenie jej praw w świetle procedury „Niebieskiej Karty” i cywilnego „nakazu opuszczenia lokalu” ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio G, Ius, 60(1), 81–97.
• Lawson, D.M. (2013). Family Violence: Explanations and Evidence‐Based Clinical Practice. American Counseling Association. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/book/10.1002/ 9781119222750
• Lisiecki, M. (2011). Zarządzanie bezpieczeństwem publicznym. Łośgraf.
• Liwo, M. (2013). Status służb mundurowych i funkcjonariuszy w nich zatrudnionych. Wolters Kluwer.
• Maslow, A. (2010). Motywacja i osobowość. PWN.
• Misiuk, A. (2008). Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego. Zagadnienia prawno-ustrojowe. Wyd. Akademickie i Profesjonalne.
• Nylor, P.B., Petch, L., Ali, P.A. (2012). Przemoc domowa: mobbing w domu. W: C.P. Monks, I. Coyne (red.), Przemoc i mobbing w szkole, w domu, w miejscu pracy (s. 104–129). PWN.
• Pieczywok,, A. (2018). Działania społeczne w sferze bezpieczeństwa wewnętrznego. Wyd. Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie.
• Pieprzny, S. (2014). Administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego. Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Pieprzny, S. (2015b). Definiowanie podstawowych pojęć: Pojęcie bezpieczeństwa. W: E. Ura, S. Pieprzny (red.), Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa (s. 18–20). Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Pieprzny, S. (2007). Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego w prawie administracyjnym. Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Pieprzny, S. (2007). Prawo jednostki do bezpieczeństwa. W: J. Dobkowski (red.), Problemy współczesnego ustrojoznawstwa. Księga jubileuszowa prof. Bronisława Jastrzębskiego (s. 573–586). Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Pieprzny, S. (2006). System podmiotów właściwych w sprawach ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego (wybrane zagadnienia). W: J. Dobkowski (red.), Prawo-Administracja-Policja. Księga pamiątkowa prof. Wincentego Bednarka (s. 300–316). Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Pieprzny, S. (2015a). Zagrożenia bezpieczeństwa: Klasyfikacja zagrożeń. W: E. Ura, S. Pieprzny (red.), Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa (s. 52–54). Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Pikulski, S. (2000). Podstawowe zagadnienia bezpieczeństwa publicznego. W: W. Bednarek, S. Pikulski (red.), Prawne i administracyjne zagadnienia bezpieczeństwa osób i porządku publicznego w okresie transformacji ustrojowo-gospodarczej (s. 99–104). Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Podgórecki, A. (1969). Pedagogika życia społecznego. PWN.
• Pospiszyl, I. (2008). Patologie społeczne. PWN.
• Pospiszyl, I. (1994). Przemoc w rodzinie. WSiP.
• Przeworski, K. (2003). Zagrożenia ludności, mienia i środowiska. W: R. Jakubczak (red.), Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa III RP. Bellona.
• Przeworski, K. (2003). Typologia zagrożeń ludności, mienia i środowiska. W: R. Jakubczak (red.), Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa III RP. Bellona.
• Raport Rzecznika Praw Dziecka „Przemoc w wychowaniu – czas z tym skończyć!”. (2017). http://brpd.gov.pl/sites/default/files/przemoc_w_wychowaniu_raport_2017_0.pdf
• Ritter, J., Stewart, M., Bernet, C., Coe, M., Brown, S.A. (2002). Effects of Childhood Exposure to Familial Alcoholism and Family Violence on Adolescent Substance Use, Conduct Problems, and Self-Esteem. Journal of Traumatic Stress, 15(2), 113–122.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”. Dz. U. 2011 Nr 209, poz. 1245.
• Sierpowska, I. (2017). Administracja świadcząca wobec zjawiska przemocy w rodzinie. Wrocławskie Studia Erazmiańskie, (11), 281–301.
• Sprawozdania z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2016–2018. https://www.gov.pl/web/rodzina/sprawozdania-z-realizacji-krajowegoprogramu przeciwdzialania-przemocy-w-rodzinie
• Sprengel, B. (2008). Służby mundurowe, ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego. Zarys problematyki. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”.
• Spurek, S. (2013). Izolacja sprawcy od ofiary. Instrumenty przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Wolters Kluwer.
• Spurek, S. (2011). Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Praktyczny komentarz. Wolters Kluwer.
• Stożek, M. (2009). Przemoc w rodzinie: zapobieganie w świetle przepisów prawa. Instytut Psychologii Zdrowia Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
• Szmulik, B. (2012). Zagadnienia wstępne. W: M. Paździor, B. Szmulik (red.), Instytucje bezpieczeństwa narodowego (s. 1–14). C.H. Beck.
• Tokarska, M. (2017). Konstytucyjne aspekty ochrony praw pokrzywdzonego w przypadku przemocy domowej. W: M. Kopeć (red.), Prawnokarna ochrona pokrzywdzonych przemocą domową (s. 11–26). Wyd. KUL.
• Uchwała nr 76 Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2014 r. w sprawie ustanowienia Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w rodzinie na lata 2014–2020, M.P. 2014, poz. 445.
• Ura, E., Pieprzny, S., Pado, T. (2007). Pojęcie bezpieczeństwa publicznego w prawie administracyjnym. W: J. Zimmermann (red.), Koncepcja systemu prawa administracyjnego. Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego Zakopane 24–27 września 2006 (s. 161–180). Wolters Kluwer.
• Ura, E. (2010). Prawo administracyjne. Lexis Nexis.
• Ura, E. (2003). Realizacja przez samorząd gminny zadań w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. W: E. Ura (red.), Bezpieczeństwo i porządek publiczny – historia, teoria, praktyka (s. 221–228). Mitel.
• Ura, E. (1988). Prawne zagadnienia bezpieczeństwa. Krajowa Agencja Wydawnicza.
• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, t.j. Dz. U. 2019 poz. 2277.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1444.
• Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1507 ze zm.
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 218.
• Ustawa z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 2010 Nr 125, poz. 842.
• Uzasadnienie projektu ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, druk sejmowy nr 3639. http://orka.sejm.gov.pl/Druki4ka.nsf/wgdruku/3639/$file/3639.pdf
• Warmiński, A. (2013). Administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego. Elipsa.
• Wilanowska, M. (2019). Niebieskie Karty a bezpieczeństwo w rodzinie. Założenia, statystyki, perspektywy. Annales Universitatis Paedeagogicae Cracoviensis Studia de Securitate, 9(1), 126–134.

Identifiers

DOI

10.17951/ks.2020.8.1.105-123