PL
Wprowadzenie: Matki dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, których mąż wyjeżdża w celach zarobkowych za granicę są przeciążone codziennymi zmaganiami związanymi z wychowaniem dziecka. Stąd tak istotne jest wsparcie społeczne jakie mogą otrzymać w sytuacji doświadczania permanentnego stresu, a taką sytuacją jest wychowanie dziecka z niepełnosprawnością i migracja zagraniczna męża.Cel badań: Celem pracy było określenie wsparcia społecznego w percepcji matek dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, które doświadczają migracji zarobkowej męża. Ważnym celem było także ukazanie różnic w zakresie postrzeganego wsparcia społecznego u matek dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, które doświadczają migracji męża i tych których mąż nie migruje.Metoda badań: W badaniach wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. Posłużono się następującymi narzędziami: Kwestionariuszem ISEL w polskiej adaptacji E. Szlachty, a także kwestionariuszem własnej konstrukcji. W badaniach wzięło udział 94 matki wychowujące dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu: 46 kobiet, których mąż migruje (A) oraz 48 kobiet, które nie doświadczają migracji męża (B). Dobór próby był celowy. Wyniki: Analiza danych dotyczących postrzeganego wsparcia społecznego wykazała różnice istotne statystycznie w badanych grupach w wyniku ogólnym i we wszystkich skalach. Wyniki wskazują, matki dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, których mąż wyjeżdża za granicę choć posiadają lepszą sytuację finansową, to brak obecności, aktywnego udziału i wsparcia męża w opiece nad dzieckiem sprawia, że odczuwają mniej wsparcia społecznego (skala wsparcie poznawcze, przynależność, dowartościowanie), znacznie gorzej radzą sobie z problemami niż kobiety, których mąż nie migruje.Wnioski: Wyniki badań wskazują, na potrzebę oddziaływań profilaktycznych.
EN
Summary: The main aim of this study was to determine social support in the perception of mothers of children with autism spectrum disorders who experience their husband's economic migration. An important goal was also to show the differences in between the perceived social support in among mothers of children with autism spectrum disorders who experience their husband's migration, and those whose husbands do not go abroad for work.The research involved 94 mothers raising children with autism spectrum disorders, 46 women whose husbands migrate (A) and 48 women who do not experience their husbands' migration (B). The sample selection was deliberate. The Polish adaptation by E. Szlachta of the ISEL questionnaire (The Interpersonal Support Evaluation List) was used to achieve the goals, as accompanied by a self-made questionnaire.Analysis of the data on perceived social support showed statistically significant differences in the studied groups both in the overall result and across all scales. The results indicate that while mothers of children with autism spectrum disorders whose husbands go abroad are in a better financial situation, the absence and lack of active participation and support of the husband in caring for the child makes them feel there is less social support (scale of cognitive support, belonging, self-esteem), and they cope with problems much worse than women whose husbands do not go abroad. The results are statistically significant