Postrzeganie mężczyzn wykonujących zawód nauczyciela przez studentów kierunków nauczycielskich

• Authors: Anna Małgorzata Dudak

Abstracts

EN

Introduction: The study into the attitudes towards stereotypes in feminized professions has been inspired by the changing social roles, including professional roles, challenges to the stereotypical division into male and female roles, as well as the growing number of men who choose feminized professions. Research Aim: The aim of the research was to diagnose the emotional-appraisal component of the attitudes of teacher students towards men working in a feminised profession, using the teaching profession as an example. Method: The study used a diagnostic survey method, using semantic differential (Osgood et al., 1957) to investigate the attitudes of undergraduate teaching students towards men in a feminised profession using the teaching profession as an example. Results: The research revealed that students have relatively positive emotional attitudes towards men taking up work in feminised professions on the example of the teaching profession, especially towards the issue of men pursuing this profession because of their interests and the possibility of realising their aspirations. Respondents were the least positive about men in feminised professions towards the fact that they pursue this profession for lack of other opportunities and their awkwardness in life, but it is worth noting that these attitudes were at an average level. Conclusions: In the attitudes of the respondents, one can see a positive attitude towards the changes taking place in the perception of taking up roles and tasks defined by gender stereotypes. Gender and stereotypical assessment of predispositions to perform a specific job should not constitute a significant barrier to pursuing one's own career intentions.

PL

Wprowadzenie: Inspiracją do podjęcia badań nad postawami wobec stereotypów w zawodach sfeminizowanych były zmieniające się role społeczne, w tym zawodowe, wyzwania wobec stereotypowego podziału na role męskie i kobiece, a także rosnąca liczba mężczyzn wybierających zawody sfeminizowane. Cel badań: Celem badań było zdiagnozowanie komponentu emocjonalno-oceniającego postaw studentów studiów nauczycielskich wobec mężczyzn pracujących w zawodzie sfeminizowanym na przykładzie profesji nauczycielskiej. Metoda badań: W badaniach posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, przy zastosowaniu dyferencjału semantycznego (Osgood i in., 1957) do zbadania nastawienia studentów studiów nauczycielskich wobec mężczyzn w zawodzie sfeminizowanym na przykładzie profesji nauczycielskiej. Wyniki: Badania ujawniły, że studenci wykazują relatywnie pozytywne nastawienie emocjonalne wobec mężczyzn podejmujących pracę w zawodzie nauczycielskim, szczególnie wobec kwestii wykonywania tego zawodu przez mężczyzn ze względu na zainteresowania i możliwość realizacji swoich aspiracji. Badani najgorzej ocenili mężczyzn w zawodach sfeminizowanych wobec faktu wykonywania tego zawodu z braku innych możliwości oraz ich nieporadności życiowej, warto jednak podkreślić, że postawy te były na poziomie przeciętnym. Wnioski: W postawie badanych można dostrzec pozytywne nastawienie do zachodzących zmian w odbiorze podejmowania ról i zadań wyznaczonych przez stereotypy płci. Płeć i stereotypowa ocena predyspozycji do wykonywania określonej pracy nie powinna stanowić istotnej bariery w realizowaniu własnych zamierzeń zawodowych.

Keywords

EN

male; teaching profession; student; teaching studies

PL

mężczyzna; zawód nauczycielski; student; studia nauczycielskie

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Lubelski Rocznik Pedagogiczny
• Year: 2022
• Volume: 41
• Issue: 4
• Pages: 39-51

Dates

published

2022

Contributors

author

Anna Małgorzata Dudak

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Pedagogiki

References

• Blau, F., Ferber, M., Winkler, A. (2006). The economics of women, men, and work. Upper Saddle River, Pearson, Prentice Hall.
• Blau, F.D., Kahn, L.M. (2000). Gender Differences in Pay. Journal of Economic Perspectives, American Economic Association, vol. 14(4), 75-99.
• Bradley K. (2000). The Incorporation of Women into Higher Education: Paradoxical Outcomes? Sociology of Education, 73, 1-18.
• Chmura-Rutkowska I., Ostrouch J. (2007). Mężczyźni na przełęczy życia: studium socjopedagogiczne. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Cross, S., Bagilhole, B. (2002). Girls`Jobs for the Boys? Men, Masculinity and Non-Traditional Occupations. Gender, Work and Organization, vol. 9(2), 204-226, doi: https://doi.org/10.1111/1468-0432.00156
• Darling-Hammond, L. (2000). How Teacher Education Matters. Journal of Teacher Education, vol. 51, No.3, 166-173.
• Domagała, P., Kretowicz, K., Żuralska, R. (2013). Percepcja mężczyzn wykonujących zawód pielęgniarza w społeczeństwie. Problemy Pielęgniarstwa, 21(4), 462-470.
• Domański, H. (1999). Prestiż. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Dudak, A. (2020). Motywy wyboru przez mężczyzn zawodów sfeminizowanych. W S.M. Kwiatkowski, M. Piorunek (Red.), Jednostka. Edukacja. Organizacja wobec przemian rynku pracy (s. 29-38). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Dzwonkowska-Godula K. (2009). Macierzyństwo i ojcostwo jako nowe doświadczenie kobiety i mężczyzny. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 34, 107-125.
• Folga, A. (2016). Wizerunek bibliotekarza w opinii studentów I roku Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis FOLIA 210, Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, XIV, 153-165, https://doi.org/10.24917/20811861.14.10
• Fuszara, M. (Red.). (2008). Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce. Wydawnictwo Trio.
• Gromkowska-Melosik, A. (2013). Feminizacja zawodu nauczycielskiego – „różowe kołnierzyki” i paradoksy rynku pracy. Studia Edukacyjne, 25, 75-90.
• Gromkowska-Melosik, A. (2014). Dystrybucja sukcesu edukacyjnego wśród kobiet i mężczyzn. Studium z pedagogiki porównawczej. Studia Edukacyjne, 31, 59-71.
• Huffman, M. (2004). Gender Inequality Across Local Wage Hierarchies. Work and Occupations, 31; 323-345. https://doi.org/10.1177/0730888404266384
• Janicka, K. (1995). Kobiety i mężczyźni w strukturze społeczno-zawodowej: podobieństwa i różnice. W A. Titkow, H. Domański (Red.), Co to znaczy być kobietą w Polsce (s. 89-91). Instytut Socjologii i Filozofii PAN.
• Jelonek, M., Kocór, M., Worek, B. (2017). Kandydaci do zawodu nauczyciela – kompetencje i zaangażowanie w ich rozwój. W J. Madalińska-Michalak (Red.), O nową jakość edukacji nauczycieli (s. 177-203). Wyd. UW.
• Kamińska-Berezowska, S., Suchacka, M. (2015). Socjologiczne uwarunkowania problemów zadowolenia z pracy i rozwoju zawodowego bibliotekarzy. Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy, 4 (42), 117-138.
• Kapała, W., Rucki, P. (2008). Mężczyźni w polskim pielęgniarstwie. Jak widzą i oceniają swój zawód polscy pielęgniarze. Pielęgniarstwo polskie, 1(27), 7-13. https://doi.org/10.20883/issn.0860-8466.
• Klimczak-Ziółek, J. (2005). Bibliotekarz jako zawód sfeminizowany – przyczyny i skutki. W Z. Dacko-Pikiewicz, M. Chmielowska (Red.), Rola biblioteki narodowej w tworzeniu społeczeństwa wiedzy (s. 105-124). Wyd. WSB.
• Kluczyńska, U. (2012). (Nie)obecność mężczyzn w pielęgniarstwie – funkcjonujące stereotypy i ich konsekwencje. Nowiny Lekarskie, 81, 5, 564-568.
• Kluczyńska, U. (2017). Mężczyźni w pielęgniarstwie. W stronę męskości opiekuńczej. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego.
• Korthagen, F.A.J., Kessels, J.P.A.M. (1999). Linking Theory and Practice: Changing the Pedagogy of Teacher Education. Educational Researcher, 28, 4, 4-17.
• Kuropatwa, A. (2014). Problem dyskryminacji kobiet – analiza wybranych teorii neoklasycznych opartych na założeniu o niekonkurencyjnych rynkach pracy. Ekonomia – Wroclaw Economic Review, 20, 4, 53-68.
• Lipińska-Grobelny, A., Goździk, I. (2012). Płeć psychologiczna a zadowolenie z pracy w zawodach stereotypowo męskich i kobiecych. Medycyna Pracy, 63, 5, 531-540.
• Marcinkowski, P. (2005). Bibliotekarz. Stereotyp czy wizerunek?. W E. Bieniasz, K. Serwatko, B. Jaskowska (oprac.), Tradycja i nowoczesność bibliotek akademickich: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (s. 93-106).
• Wydawnictwo Biblioteki Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Marody, M., Giza-Poleszuk, A. (2004). Przemiany więzi społecznych. Wyd. Naukowe Scholar.
• Mika, S. (1981). Psychologia społeczna. PWN.
• Osgood, C.E., Suci, G.J., Tannenbaum, P.H. (1957). The measurement of meaning. Universitate Illinois Press.
• Pokrzywa, M. (2016). Feminizacja zawodu pracownika socjalnego. W J. Husár, M. Machalová, T. Hangoni, B. Kuzyšin (Red.), Nová sociálna edukácia človeka iv (duchovné, antropologické, filozofické, psychologické a sociálne aspekty terapie, výchovy, vzdelávania a poradenstva dneška) (s. 154-164). Wydawnictwo Prešovská univerzita v Prešove.
• Pokrzywa, M. (2017). Segregacja płciowa na rynku pracy na przykładzie zawodu pracownika socjalnego – przyczyny i konsekwencje. Młoda Humanistyka.com, Wydanie specjalne, 3. Pobrane 22 Października 2020 z http://www.humanistyka.com/index.php/MH/article/view/110/99.
• Reszke, I. (1991). Nierówności płci w teoriach. PAN.
• Shen-Miller, D., Smiler, A.P. (2015). Men in Female-Dominated Vocation: A Rationale for Academic Study and Introduction to the Special Issue. Sex Roles, 72, 269-276.
• https://psycnet.apa.org/doi/10.1007/s11199-015-0471-3.
• Simpson, R. (2009). Men in Caring Occupations: Doing Gender Differently. Basingstoke, UK: Palgrave Macmillan.
• Smulyan, L. (2004). Redefining Self and Success: Becoming Teachers and Doctors. Gender and Education, 16(2), 225-245.
• Stochmiałek, J. (2014). Koncepcja użyteczności społeczno-zawodowej kształcenia pedagogów. W R. Bera, K. Klimkowska, A. Dudak (Red.), Jakość kształcenia w szkole wyższej. Obszar nauk pedagogicznych (s. 159-174). Wyd. UMCS.
• Walczak, D. (2016). Prestiż zawodu nauczyciela w percepcji różnych aktorów życia szkoły. Studia z Teorii Wychowania, Tom VII, 4(17), 93-115.
• Whitaker, T. (2008). Who Wants to Be a Social Worker? Career Influences and Timing. NASW Membership Workforce Study.
• Washington DC: National Association of Social Workers.
• Ziarkowski, D.(2019). Zaufaj mi, jestem bibliotekarzem czyli mężczyzna w bibliotece. Biblioteka i Edukacja, 16, 111-120.

Identifiers

DOI

10.17951/lrp.2022.41.4.39-51

Biblioteka Nauki

31804000