Wojna o wojnę. Spór o wystawę Muzeum II Wojny Światowej

• Authors: Rafał Wnuk
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The article elaborates on the debate that took place between 2008 and 2017 about, firstly,  the original assumptions of the Museum of the Second World War and, secondly, about its permanent exhibition. The author’s view is that the conflict results from different perceptions of Polish identity and patriotism. This is a conflict between the perception of the nation as an ethno-emotional community and the definition of the nation as a civil society. At the same time the debate takes place between those who support an affirmative attitude towards history, which makes them feel proud about their nation, and those who claim that the essence of history is to be critical about the past.

PL

W artykule omówiono dyskusję z lat 2008–2017 wywołaną początkowo przez wstępne założenia Muzeum II Wojny Światowej, a następnie przez samą ekspozycję. Autor stawia tezę, że spór ten wynika z różnicy postrzegania polskiej tożsamości i polskiego patriotyzmu, konfliktu między polskością rozumianą jako etniczno-emocjonalna wspólnota narodowa a państwową polskością obywatelską. Jest to też jednocześnie spór między zwolennikami historii afirmatywnej, wywołującej poczucie narodowej dumy, a tymi, którzy uważają, że istotą historii jest krytyczna refleksja nad przeszłością. 

Keywords

EN

Museum of the Second World War, national identity, politics of memory

PL

Muzeum II Wojny Światowej, polityka pamięci, tożsamość narodowa

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Res Historica
• Year: 2018
• Issue: 46

Dates

published

2018

online

2019-04-25

Contributors

author

Rafał Wnuk

References

• Chrobaczyński J., Muzeum II Wojny Światowej. Katalog wystawy głównej, autorzy Rafał Wnuk, Paweł Machcewicz, Oliwia Gałka-Olejko, Łukasz Jasiński, współpraca Jan Daniluk, Gdańsk 2016 (artykuł recenzyjny), „Res Gestae. Czasopismo Historyczne” 2016, 30.
• Darski Ł., Emocjonalnie o Muzeum II Wojny Światowej, http://ibedeker.pl/relacje/lukasz-darski-emocjonalnie-o-muzeum-ii-wojny-swiatowej/ [dostęp: 11 IX 2017].
• Gawin D., Oczekujemy szacunku dla naszej historii, „Rzeczpospolita” 3 XII 2008, http://www.rp.pl/artykul/228189-Oczekujemy-szacunku-dla-naszej-historii-.html [dostęp: 2 IX 2017].
• Jarosław Kaczyński w AKO Poznań, 26 września 2015, relacja filmowa, 37–39. minuta, https://www.youtube.com/watch?v=E8Ggp24Y_G0 [dostęp: 18 IX 2017].
• Kania D., Bitwa o pamięć. Koniec pedagogiki wstydu, „Gazeta Polska” 2017, 44, gazeta_polska_2017_10_31_bitwa_o_pamiea__pdf_k.pdf [dostęp: 20 IX 2017].
• Kochanowski J., O jaką wojnę walczyliśmy?, „Gazeta Wyborcza” 4 II 2009, http://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/5256841/O-jaka-wojne-walczylismy [dostęp: 3 IX 2017].
• Kosiewski P., Wystawa zbójecka, „Tygodnik Powszechny” 27 II 2017, https://www.tygodnikpowszechny.pl/wystawa-zbojecka-146922 [dostęp: 10 V 2018].
• Kula M., Bębenek historii plemiennej, „Gazeta Wyborcza” 2 I  2009, http://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/5239140/Bebenek-historii-plemiennej [dostęp: 3 IX 2017].
• Machcewicz P., Muzeum zamiast zasieków, „Gazeta Wyborcza” 8 XI 2007 (261).
• Machcewicz P., Majewski P.M., Muzeum II Wojny Światowej – zarys koncepcji programowej, „Przegląd Polityczny” 2008, 91/92.
• Machcewicz P., Wnuk R., Muzeum zwykłych ludzi, „Rzeczpospolita” 7 VIII 2016, http://www.rp.pl/Plus-Minus/308049932-Pawel-Machcewicz-i-Rafal-Wnuk-o-Muzeum-II-Wojny-Swiatowej.html [dostęp: 8 IX 2017].
• Makowski J., Katolicyzm tak, Bóg nie, Newsweek.pl 16 VI 2017, http://www.newsweek.pl/opinie/jaroslaw-makowski-katolicyzm-tak-bog-nie,artykuly,411780,1.html [dostęp: 12 IX 2017].
• Marszalec J., Wnuk R., Muzeum II Wojny Światowej? Nie. Muzeum Wielkiej Polski. Śmierć wrogom ojczyzny!, 8 XI 2017, http://wyborcza.pl/7,75968,22620819,muzeum-ii-wojny-swiatowej-nie-muzeum-wielkiej-polski-smierc.html [dostęp: 10 IX 2017].
• Muller A., Poetyka i polityka. Muzeum II Wojny Światowej, http://laboratorium.wiez.pl/2017/11/15/poetyka-i-polityka-muzeum-ii-wojny-swiatowej/ [dostęp: 25 XI 2017].
• Niwiński P., Recenzja programu funkcjonalno-użytkowego wystawy głównej przygotowanej przez Muzeum II wojny światowej w Gdańsku autorstwa prof. dr hab. Pawła Machcewicza, dr hab. Piotra Majewskiego, dr Janusza Marszalca, dr hab. prof. KUL Rafała Wnuka, stan na styczeń 2016 r., http://www.cultures-of-history.uni-jena.de/fileadmin/editorial/articles/Logemann_Museum_WWII/Recenzja_Niwinski.pdf [dostęp: 22 XII 2018].
• Ostre słowa Jarosława Kaczyńskiego o Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, http://niezalezna.pl/103075-ostre-slowa-jaroslawa-kaczynskiego-o-muzeum-ii-ws-w-gdansku [dostęp: 15 IX 2017].
• Polska wyjątkowość. Z Janem Żarynem rozmawia Cezary Gmyz, „Rzeczpospolita” 4 XI 2008, http://www.rp.pl/artykul/214327-Polska-wyjatkowosc-.html [dostęp: 12 VIII 2017].
• Pomian K., Muzeum pojednania, „Przegląd Polityczny” 2008, 91/92.
• Prof. Paweł Machcewicz: Muzeum II Wojny Światowej pokaże Polskę na szerszym tle, https://wiadomosci.wp.pl/prof-pawel-machcewicz-muzeum-ii-wojny-swiatowej-pokaze-polske-na-szerszym-tle-6031572967723649a [dostęp: 15 IX 2017].
• Semka P., Dziwaczny pomysł na muzeum II wojny światowej, „Rzeczpospolita” 28 X 2008, https://archiwum.rp.pl/artykul/817616-Dziwaczny-pomysl-na-muzeum-II-wojny-swiatowej.html [dostęp: 6 VIII 2017].
• Semka P., Gmyz C., Przypominajmy światu polską historię, „Rzeczpospolita” 3 XI 2008, http://www.rp.pl/artykul/213790-Przypominajmy-swiatu-polska-historie-.html [dostęp: 4 VIII 2017].
• Snyder T., Poland vs. History, „New York Review of Books” 3 V 2016; http://www.nybooks.com/daily/2016/05/03/poland-vs-history-museum-gdansk/ [dostęp: 20 IX 2017].
• Spór o Muzeum. Wokół polskości i historii, „Przegląd Polityczny” 2017, 144.
• Sprawozdanie stenograficzne z 29 posiedzenia Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej. 20 listopada 2008 r., http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter6.nsf/0/535759F621D11EB3C1257508004B8E2A/$file/29_b_ksiazka.pdf [dostęp: 28 VIII 2017].
• Stawikowska E., Klub „Gazety Polskiej” w Muzeum II Wojny Światowej. „Ta wystawa jest obrzydliwa”, wyborcza.pl Trójmiasto, http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/7,35612,22546578,klub-gazety-polskiej-w-muzeum-ii-wojny-ta-wystawa-jest-obrzydliwa.html [dostęp: 30 IX 2017].
• Szarota T., Zakusy. Z Tomaszem Szarotą rozmawia Magdalena Bajer, „Odra” 2017, 10.
• Wnuk R., Atrakcyjna historia pogranicza, „Rzeczpospolita” 18 XI 2008, https://www.rp.pl/artykul/220946-Atrakcyjna--historia-pogranicza-.html [dostęp: 7 VIII 2017].
• Wnuk R., Machcewicz P., Gałka-Olejko O., Jasiński Ł., Muzeum II Wojny Światowej. Katalog wystawy głównej, Gdańsk 2016.
• Wokół idei Muzeum II Wojny Światowej. Zapis dyskusji, „Przegląd Polityczny” 2008, 91/92.
• Zapis debaty w: Spór o Muzeum. Wokół polskości i historii, „Przegląd Polityczny” 2017, 144.
• Żaryn J., Recenzja wewnętrzna: Muzeum II wojny światowej w Gdańsku, s. 12, http://www.muzeum1939.pl/object.php/act/sho/oid/ddb2639b93aea6fe19bddd01aab694ce [dostęp: 25 III 2017].

Identifiers

DOI

10.17951/rh.2018.46.335-350