The Legitimacy of Trade Unions and Employers’ Organizations to Initiate Proceedings Before the Constitutional Court in the Light of the Jurisprudence of the Constitutional Court

• Authors: Bernadeta Niedzielska
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszym artykule podjęto próbę przedstawienia poglądów Trybunału Konstytucyjnego na temat legitymacji czynnej związków zawodowych i organizacji pracodawców wyrażonych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego oraz ich ogólnej oceny. Legitymacja trybunalska przysługuje „ogólnokrajowym organom związków zawodowych”. Związek zawodowy to dobrowolna i samorządna organizacja ludzi pracy powołana do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych. Legitymacja przyznana jest także „ogólnokrajowym władzom organizacji zawodowych”. Podstawowym zadaniem organizacji pracodawców jest ochrona praw i reprezentowanie interesów, w tym gospodarczych, zrzeszonych członków. W ocenie legitymacji związków zawodowych Trybunał wypracował dwie koncepcje: legitymacji „wyjątkowej” oraz „wspólnego mianownika”. Uzasadniają one uznanie braku legitymacji. Nie są przyjmowane bezkrytycznie, oceniane są jako praktyki nieznajdujące oparcia w postanowieniach Konstytucji. Takie ujęcie zawęża „zakres działania” związków zawodowych i organizacji pracodawców, gdyż nie wszystkie ustawowe czy statutowe zadania tych podmiotów będą uzasadniały ich legitymację wnioskową. Interesy ogólnospołeczne i gospodarcze, choć znajdują się wśród zadań podmiotów o legitymacji specjalnej, nie są – zdaniem Trybunału – objęte legitymacją trybunalską.

EN

The control over constitutionality carried out by the Constitutional Court is executed on the initiative of subjects strictly specified within the Constitution. Trade unions and employers’ organisations have legitimacy limited to cases under their spectrum of operation. Increasing number of applications for constitutionality control from trade unions and employers’ organisations makes the tribunal procedural rights of these entities a subject of numerous statements of the Constitutional Court. The following article attempts to present the views of the Constitutional Court in regard to the locus standi of trade unions and employers’ organisations laid down in the jurisprudence of the Constitutional Court, and their overall assessment. The organs entitled to tribunal legitimacy are “nationwide trade union organs”. A trade union is a voluntary and self-governing organisation of working people, established to represent and defend their rights, as well as labour and social interests. Other entities entitled to the legitimacy are also “nationwide labour organisation authorities”. The main task of employers’ organisations is protection of rights, and representation of interests, including economic ones, of associated members. In the assessment of employers’ organisations legitimacy, the Constitutional Court developed two concepts: the concept of “exceptional” legitimacy, and the concept of “common denominator”. These concepts justify recognition of the lack of legitimacy. They are not accepted indiscriminately, as they are considered unsupported by resolutions of the Constitution. That conceptualisation narrows the “scope of activity” of trade unions and employers’ organisations, as not all the statutory tasks of these entities substantiate their applicable legitimacy. Although social and economic interests are within the range of activity of entities with special legitimacy, according to The Court, they are not covered by tribunal legitimacy.

Keywords

PL

legitymacja; kontrola konstytucyjności; związki zawodowe; organizacje pracodawców; Trybunał Konstytucyjny

EN

legitimacy; control of constitutionality; Trade unions; employers’ organizations; The Constitutional Court

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studia Iuridica Lublinensia
• Year: 2015
• Volume: 24
• Issue: 4

Dates

published

2015

online

2016-02-08

Contributors

author

Bernadeta Niedzielska

References

• Baran K., O zakresie podmiotowym zbiorowego prawa pracy de lege lata i de lege ferenda, [w:] Aktualne zagadnienia prawa pracy i polityki socjalnej (zbiór studiów), pod red. K. Barana, t. 1, Sosnowiec 2012.
• Baran W.K., Komentarz do art. 3 ustawy o organizacjach pracodawców, Lex 90774.
• Dawidowicz W., Zagadnienia ustroju administracji państwowej w Polsce, Warszawa 1970.
• Gniewek E., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machnikowskiego, Warszawa 2013.
• Góralczyk W., Zasada kompetencyjności w prawie administracyjnym, Warszawa 1986.
• Hajn Z., Organizacje pracodawców i pracodawcy. Regulacja prawna i znaczenie w zbiorowych stosunkach pracy w Polsce, [w:] Aktualne problemy zbiorowego prawa pracy w Polsce i Niemczech, pod red. G. Goździewicza, Toruń 2012.
• Hajn Z., Status prawny organizacji pracodawców, Warszawa 1999.
• Johann W., Legitymacja do występowania z wnioskami przed Trybunałem Konstytucyjnym, [w:] Księga XX-lecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, pod red. M. Zubika, Warszawa 2006.
• Orłowski G., [w:] Zbiorowe prawo pracy. Komentarz, pod red. J. Wratnego, K. Walczaka, Warszawa 2009.
• Prawo administracyjne, pod red. J. Bocia, Kolonia 2001.
• Seweryński M., Problemy statusu prawnego związku zawodowego, [w:] Zbiorowe prawo pracy w społecznej gospodarce rynkowej, pod red. G. Goździewicza, Toruń 2000.
• Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
• Szmit J., Charakter prawny statutu związku zawodowego, Warszawa 2014.
• Świątkowski A., Autonomiczna definicja pracownika, „Monitor Prawa Pracy” 2014, nr 11.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Warszawa 2000.
• Zbiorowe prawo pracy. Komentarz, pod red. J. Wratnego, K. Walczaka, Warszawa 2009.
• Zubik M., Wnioski związków zawodowych w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, „Prawo i Zabezpieczenie Społeczne” 2006, nr 11.

Identifiers

DOI

10.17951/sil.2015.24.4.63