Rola mediów w kształtowaniu wizerunku wymiaru sprawiedliwości – zarys problematyki

• Authors: Aleksandra Żaba
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przekaz medialny pełni istotną rolę w kształtowaniu społecznego obrazu funkcjonowania organów wymiaru sprawiedliwości. Dzieje się tak przez proces współpracy w ramach edukacji prawnej dotyczącej standardów funkcjonowania sądów oraz zasad i gwarancji procesowych dotyczących wszystkich uczestników postępowania sądowego. Niejednokrotnie jednak pojawiające się doniesienia medialne odchodzą od swojej głównej roli (czyli informowania i służenia opinii publicznej) na rzecz deformowania społecznego obrazu wymiaru sprawiedliwości. Owa deformacja przyczynia się do pogłębiania istniejących rozbieżności między rzeczywistym wyglądem i funkcjonowaniem sądów oraz pracą prawników a obrazem, który stworzyło sobie społeczeństwo w oparciu o przekaz medialny. Bez wątpienia wpływa to na negatywną ocenę funkcjonowania całego wymiaru sprawiedliwości i obniżenie zaufania do prawa oraz instytucji je tworzących i stosujących. Powyższe może być przyczyną penalnopopulistycznych inspiracji dla polityków oraz „medialnego niszczenia prawa”.

EN

The media transmission is performing the substantial role in the forming of the social image of functioning of bodies of the judiciary. It is held through the process of the cooperation in frames of legal education concerning standards of functioning of courts and principles and procedural guarantees concerning all participants in legal proceedings. Appearing media news reports diverge from their main role, i.e. informing and serving the general public, and distort the image of the administration of justice. The distortion contributes to deepening the existing divergences between the real  functioning of courts and the work of lawyers, and the image which has been created by the media. It influences the negative evaluation of the functioning of the entire judiciary system and lowers trust in the law as well as institutions that create it and use it. It can also cause populist aspiration among some politicians to change currently applicable rules of law or its distortion by the media.

Keywords

PL

środki masowego przekazu; znajomość prawa; świadomość prawna; popularyzacja prawa

EN

media; jurisprudence; legal awareness; right popularization

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Studenckie Zeszyty Naukowe
• Year: 2017
• Volume: 20
• Issue: 34

Dates

published

2017

online

2018-01-14

Contributors

author

Aleksandra Żaba

References

• Bieńkowska E., Wojciechowska J., Przestępczość i inne problemy społeczne w świetle własnych doświadczeń i poglądów mieszkańców Warszawy, „Studia Prawnicze” 1993, nr 4.
• Bralczyk J., Wasilewski J., Wizerunek sądu i sędziów. Stan obecny, przyczyny, perspektywy, [w:] Media i sądy pro bono et malo. Wzajemne relacje w służbie demokratycznego państwa prawa – materiały pokonferencyjne, red. B. Godlewska-Michalak, Warszawa 2008.
• Bronowska K., Sławik K., Przestępczość a środki masowego przekazu, „Problemy Współczesnej Kryminalistyki” 2003, t. 6.
• Czapska J., Wizerunek sądu w opinii społecznej, [w:] Sądy w opinii społeczeństwa polskiego, red. M. Borucka-Arctowa, K. Pałecki, Kraków 2003.
• Daniel K., Rola mediów w kształtowaniu społecznych opinii o sądach, [w:] Media. Władza. Prawo, red. M. Magoska, Kraków 2005.
• Dąbrowski S., Kilka uwag o kondycji sędziów, „Krajowa Rada Sądownictwa” 2010, nr 2.
• Dąbrowski T.J., Rola mediów w kształtowaniu wizerunku, „Marketing i Rynek” 2013, nr 9.
• Dudek M., Komunikowanie prawa w dobie pluralizmu kulturowego, Kraków 2014.
• Dudek M., Znajomość prawa, [w:] Leksykon socjologii prawa, red. A. Kociołek-Pęksa, M. Stępięń, Warszawa 2013.
• Godlewska-Michalak B., Działania Krajowej Rady Sądownictwa w sprawie dialogu między władzą sądowniczą a środkami masowego przekazu, [w:] Media i sądy pro bono et malo. Wzajemne relacje w służbie demokratycznego państwa prawa – materiały pokonferencyjne, red. B. Godlewska-Michalak, Warszawa 2008.
• Komunikat prasowy z 13. edycji badania European Trusted Brands, https://infowire.pl/generic/release/249399/polacy-traca-zaufanie-do-wymiaru-sprawiedliwosci [dostęp: 20.12.2017].
• Łojko E., Dziennikarze i prawnicy, [w:] Media. Władza. Prawo, red. M. Magoska, Kraków 2005.
• O przestrzeganiu prawa i funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości, oprac. R. Boguszewski, CBOS BS 5/2013, www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_005_13.PDF [dostęp: 20.12.2017].
• Pieniążek A., Stefaniuk M., Socjologia prawa. Zarys wykładu, Warszawa 2014.
• Raport z badania opinii publicznej związanego z zaufaniem do wymiaru sprawiedliwości, przeprowadzony na zlecenie Krajowej Rady Sądownictwa w ramach projektu Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa (ENCJ) w Polsce na przełomie kwietnia i maja 2009 r., www.krs.pl/pl/dzialalnosc/wydarzenia-i-komentarze/c,41,wydarzenia/p,1/256,raport-z-badania-opinii-publicznej-zwiazanego-z-zaufaniem-do-wymiaru-sprawiedliwosci [dostęp: 20.12.2017].
• Rochowicz P., Opinie o trudnościach wykonywania zawodu sprawozdawcy sądowego, [w:] Prawnicy i dziennikarze – współpraca, rywalizacja, manipulacja, red. E. Łojko, Warszawa 2013.
• Skąpska G., Komunikacja o prawie i kultura prawna – krótki komentarz socjologa, [w:] Sprostać zmianom. Szkice o powinnościach współczesnej socjologii, red. K. Slany, Z. Seręga, Kraków 2009.
• Skąpska G., Społeczne aspekty skutecznej komunikacji o prawie i jego stosowaniu, [w:] Media i sądy pro bono et malo. Wzajemne relacje w służbie demokratycznego państwa prawa – materiały pokonferencyjne, red. B. Godlewska-Michalak, Warszawa 2008.
• Sobczak J., Dziennikarz sprawozdawca sądowy. Dylematy i zasadzki, [w:] Media i sądy pro bono et malo. Wzajemne relacje w służbie demokratycznego państwa prawa – materiały pokonferencyjne, red. B. Godlewska-Michalak, Warszawa 2008.
• Szafrańska M., Penalny populizm a media, Kraków 2015.
• Szecówka A., Treść i forma przekazu medialnego a przestępczość i zachowania dewiacyjne, „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 2007, nr 56/57.
• Troczyńska M., Społeczny wizerunek Straży Pożarnej jako filaru systemu bezpieczeństwa państwowego (w świetle badań opinii publicznej), „Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza” 2014, nr 4.
• Wilamowski K., Wilczyński M., Zahorski T., Ocena społeczna wymiaru sprawiedliwości, [w:] Niedostatki wymiaru sprawiedliwości, red. M. Zubik, Warszawa 2001.
• Woźniakowska-Fajst D., Media a przestępczość, [w:] Społeczno-polityczne konteksty współczesnej przestępczości w Polsce, Warszawa 2013.

Identifiers

DOI

10.17951/szn.2017.20.34.99