Współpraca Polski i Mołdawii. Geneza, obszary, uwarunkowania

• Authors: Mariusz Wiktor Sienkiewicz

Title variants

EN

Cooperation between Poland and Moldova. Origin, areas, conditions

Abstracts

EN

Cooperation between Poland and Moldova is carried out on many levels. Its dynamics have been increasing in recent years. This is evidenced by both the intensification of contacts at the intergovernmental level and the increasing number of joint projects implemented, for example, as part of Polish development cooperation. Increased activity in the economic sphere is also noticeable. In recent years, the value of trade between our countries has increased. Political cooperation implemented in the form of the Parliamentary Assembly of the Republic of Poland and the Parliament of the Republic of Moldova as well as at the Polish-Moldavian European Integration Forum is also important. For Moldova, taking into account the specific nature of this country, Polish political activities related to expressed support on the way to European integration are of significant value. Moldova declared its independence on August 27, 1991. As a result of the collapse of the Union of Soviet Socialist Republics and the establishment of independent states, on December 27, 1991, the Council of Ministers of the Republic of Poland adopted a resolution on their recognition. Since then, cooperation has been developing in many spheres of political, economic, and social life. This analysis aims to present the most important forms, areas, and effects of cooperation between Poland and Moldova. Given the increasingly closer relations between entities from various sectors in recent years, it is appropriate to show mutual experiences from previous cooperation, but also an outline of common history.

PL

Współpraca Polski i Mołdawii realizowana jest na wielu płaszczyznach. W ostatnich latach wzrasta jej dynamika. Świadczy o tym zarówno intensyfikacja kontaktów na poziomie międzyrządowym, jak i coraz większa liczba wspólnych projektów realizowanych np. w ramach polskiej współpracy rozwojowej. Zauważalna jest także zwiększona aktywność w sferze gospodarczej. W ostatnich latach wzrosła wartość wymiany handlowej między naszymi krajami. Znaczenie ma także współpraca polityczna realizowana w formie Zgromadzenia Parlamentarnego RP i Parlamentu Republiki Mołdawii oraz na Polsko-Mołdawskim Forum Integracji Europejskiej. Dla Mołdawii, biorąc pod uwagę specyficzny charakter tego państwa, istotną wartość mają polskie działania polityczne związane z wyrażanym poparciem w drodze do integracji europejskiej. Kraj ten ogłosił swą niepodległość 27 sierpnia 1991 r. Wskutek rozpadu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i powstania niepodległych państw rada ministrów RP 27 grudnia 1991 r. podjęła uchwałę w sprawie ich uznania. Od tego czasu rozwija się współpraca w wielu sferach życia politycznego, gospodarczego i społecznego. Celem niniejszej analizy jest prezentacja najważniejszych form, obszarów oraz efektów współpracy Polski i Mołdawii. Wobec coraz bliższych relacji zachodzących w ostatnich latach między podmiotami z różnych sektorów zasadne wydaje się pokazanie wzajemnych doświadczeń z dotychczasowej współpracy, ale także zarysu wspólnej historii.

Keywords

EN

Polish-Moldovan cooperation; economic cooperation; local government cooperation; development assistance; European integration

PL

współpraca polsko-mołdawska; współpraca gospodarcza; współpraca samorządowa; pomoc rozwojowa; integracja europejska

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
• Year: 2023
• Volume: 9
• Issue: 2
• Pages: 157-178

Dates

published

2023

Contributors

author

Mariusz Wiktor Sienkiewicz

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Politologii i Dziennikarstwa, Katedra Administracji Publicznej

References

• Adamczyk N., Proces wdrażania partnerstwa wschodniego Unii Europejskiej a problemy transformacji gospodarczej państw poradzieckich na przykładzie Mołdawii, „Krakowskie Studia Międzynarodowe” 2019, nr 2, s. 152–156.
• Constantinov V., Stosunki polsko-mołdawskie za czasów Hospodarstwa Stefana Tomszy II (1612–1615), „Saeculum Christianum” 2014, t. XXI, s. 114–120.
• Cwicinskaja N., Stosunki traktatowe między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Mołdowy, [w:] Spotkania polsko‑mołdawskie. Księga poświęcona pamięci Profesora Janusza Solaka, red. M. Kosienkowski, Lublin 2013, s. 81–82.
• EU-Moldova ENP Action Plan, https://eeas.europa.eu/archives/docs/enp/pdf/pdf/action_plans/moldova_enp_ap_final_en.pdf.
• Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego, https://ida.pol.org.pl/polacy-od-wiekow-w-moldawii.
• Goworko-Składanek B., Wybrane aspekty współpracy polsko-mołdawskiej w latach 2010–2014, „Studia Podlaskie” 2015, t. XXIII, s. 248.
• Informacja publiczna nt. kierunków i priorytetów polskiej pomocy zagranicznej i współpracy rozwojowej w 2006 r., http://www.msz.gov.pl/files/docs/konkursy/dwr/IPKPPPOLP-ZWR2006.pdf.
• Konwencja konsularna między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Mołdowa sporządzona w Warszawie dnia 15 listopada 1994 r., Dz. U. z 1998 r. nr 43, poz. 255.
• Kosienkowski M., Polska a Mołdawia i Naddniestrze, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2012, r. 10, z. 1, s. 92.
• Krawczyk K., Perspektywy członkostwa Ukrainy, Mołdawii i Gruzji w Unii Europejskiej, „Infos” Biuro Analiz Sejmowych 2022, nr 10(302), s. 1–3.
• Kunert-Milcarz R., Mołdawia w perspektywie polityki zagranicznej III RP, „Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Społecznych” 2016, nr 9, s. 119–120.
• Milewski D., Między patronatem a współpracą – relacje Jana Zamoyskiego i hospodara mołdawskiego Jeremiego Mohyły (1595–1605), „Wieki Stare i Nowe” 2012, Tom specjalny, s. 11–31.
• Milewski D., Wojenne interludium: stosunki polsko-mołdawskie w latach 1676–1683, [w:] Król Jan III Sobieski i Rzeczpospolita w latach 1674–1683, red. D. Milewski, Warszawa 2016, seria Silva Rerum, https://www.wilanow-palac.pl/wojenne_interludium_stosunki_polsko_moldawskie_w_latach_1676_1683.html.
• Milewski O., Stercul N., Stan gry. Polska – Mołdawia, Warsaw Eterprise Institute, Warszawa 2024, s. 2, https://wei.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/Stan-Gry.-Polska-Moldawia.pdf.
• Ministerstwo Spraw Zagranicznych, https://www.gov.pl/web/polskapomoc/pomoc-rozwojowa.
• Mołdawia, https://www.gov.pl/web/republikamoldawii/stosunki-dwustronne.
• Mołdawia. Informacja o stosunkach gospodarczych z Polską, Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, czerwiec 2020, https://www.gov.pl/web/republikamoldawii/stosunki-dwustronne.
• MSZ: polsko-mołdawska współpraca w zakresie dyplomacji ekonomicznej, Warszawa 2014, https://www.bankier.pl/wiadomosc/MSZ-polsko-moldawska-wspolpraca-w-zakresie-dyplomacji-ekonomicznej-3102848.html.
• Bezpieczeństwie na IX sesji Zgromadzenia Parlamentarnego Polski i Mołdawii, Senat RP, 2023, https://www.senat.gov.pl/aktualnoscilista/art,15579,o-bezpieczenstwie-na-ix-sesji-zgromadzenia-parlamentarnego-polski-i-moldawii.html.
• Oleksy P., Ukraina i Mołdawia: w stronę realnego partnerstwa, „Komentarze IEŚ” 2023, nr 832 (80/2023), https://ies.lublin.pl/komentarze/ukraina-i-moldawia-w-strone-realnego-partnerstwa.
• Orzechowski M., Noskowska D., Między Rosją a Zachodem. Polityczno-społeczny wymiar relacji Mołdawii z Unią Europejską, „Opuscula Sociologica” 2016, nr 3(17), s. 50.
• Partnership and Co-operation Agreement between the European Communities and their Member States, of the one part, and the Republic of Moldova, of the other part (Dz. Urz. UE L 181 z 24.06.1998).
• Piskorska B., Mołdawia w Partnerstwie Wschodnim – instrumenty i ich implementacja, [w:] Mołdawia i Unia Europejska. Od współpracy do integracji, red. B. Piskorska, M. Kosienkowski, Lublin 2014, s. 151–155.
• Pomoc rozwojowa. Bank Gospodarstwa Krajowego wraz z Unią Europejską będą wspierać przedsiębiorców w Republice Mołdawii, https://media.bgk.pl/275670-pomoc-rozwojowa-bank-gospodarstwa-krajowego-wraz-z-unia-europejska-beda-wspierac-przedsiebiorcow-w-republice-moldawii.
• Posiedzenie Polsko-Mołdawskiej Komisji ds. Współpracy Gospodarczej, https://przemyslprzyszlosci.gov.pl/posiedzenie-polsko-moldawskiej-komisji-ds-wspolpracy-gospodarczej.
• Pragert G., Współpraca instytucjonalna jako efektywne narzędzie realizacji projektów współpracy rozwojowej, [w:] Mołdawski model rewitalizacji na tle polskich doświadczeń, red. A. Jadach-Sepioło, E. Tomczyk, Warszawa–Kraków 2022, s. 17.
• Program wykonawczy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Mołdawii w dziedzinie kultury, edukacji i nauki na lata 2022–2025, Dz. U. 2022.1106.
• „Raport końcowy. Zbadanie wybranych inicjatyw zrealizowanych w ramach polskiej współpracy rozwojowej udzielanej za pośrednictwem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w latach 2012–2014, w tym wybranych działań Fundacji Solidarności Międzynarodowej prowadzonych w ramach zadań zlecanych przez Ministra Spraw Zagranicznych na mocy ustawy o współpracy rozwojowej oraz programów i projektów na rzecz Mołdawii”, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2015, s. 42–44. https://www.gov.pl/attachment/066c4404-76e6-4301-9f37-ee4ba25431af.
• Regulamin konkursu „Polska pomoc rozwojowa 2022”, https://www.gov.pl/web/polskapomoc/konkursy-dotacyjne-2024.
• Republika Mołdawii, https://www.gov.pl/web/republikamoldawii/informator-ekonomiczny.
• Rozmowa z Iurie Bodrug’iem, ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym Republiki Mołdawii w Warszawie. Rozmawiał Leszek Wątróbski, 2019, https://polishexpress.au/o-stosunkach-polsko-moldawskich-i-wspolczesnej-moldawii.
• Rozmowy polsko-mołdawskie w Karpaczu, https://www.gov.pl/web/rolnictwo/rozmowy-polsko-moldawskie-w-karpaczu.
• Sawicz A., Zamalować białą plamę, czyli słów kilka o stosunkach polsko‑mołdawskich, [w:] Spotkania polsko‑mołdawskie. Księga poświęcona pamięci Profesora Janusza Solaka, red. M. Kosienkowski, Episterne, Lublin 2013, s. 78–79.
• Sienkiewicz M. W., Partycypacyjny model zarządzania rewitalizacją na przykładzie miasta Leova w Mołdawii, [w:] Rola administracji publicznej w zarządzaniu rewitalizacją miast. Doświadczenia Polski i Mołdawii, red. M. W. Sienkiewicz, K. A. Kuć-Czajkowska, Lublin–Leova 2022, s. 63.
• Sikora-Gaca M., Polska pomoc rozwojowa w Republice Mołdawii jako przykład inwestycyjnych działań uzupełniających w państwie niestabilnym, „Przegląd Politologiczny” 2022, nr 1, s. 56–67.
• Solak J., Polska i Mołdawia – meandry wspólnej historii, [w:] Spotkania polsko‑mołdawskie. Księga poświęcona pamięci Profesora Janusza Solaka, red. M. Kosienkowski, Lublin 2013, s. 35.
• Stosunki UE–Mołdawia, https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/eastern-partnership/moldova.
• Szutkiewicz B., Polska a Mołdawia w latach 1551–1572, „Białostockie Teki Historyczne” 2009, nr 7, s. 11–24.
• Szymkowski L., Kraina hospodarów. Jak Rzeczpospolita walczyła o Mołdawię, Rzeczpospolita 2019, https://www.rp.pl/historia/art1086071-kraina-hospodarow-jak-rzeczpospolita-walczyla-o-moldawie.
• Szynol M., Polska współpraca rozwojowa w drugiej dekadzie XXI wieku: szanse i wyzwania, [w]: Wokół teoretycznych i praktycznych aspektów stosunków międzynarodowych: księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Mieczysławowi Stolarczykowi, red. T. Kubin, J. Łapaj-Kucharska, T. Okraska, Katowice 2020, s. 411–436.
• Tkachuk O., Three decades of relations between the European Union and Moldova – from cooperation to the membership perspective, „Rocznik Integracji Europejskiej” 2022, nr 16, s. 224.
• Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Mołdowa o przyjaźni i współpracy, sporządzony w Warszawie dnia 15 listopada 1994 r., Dz. U. z 1996 r. nr 76, poz. 363.
• Transport ładunków – Mołdawia, https://vervo.eu/pl/kraje/transport-ladunkow-moldawia.
• Uchwała Rady Ministrów RP nr 170/91 (w sprawie uznania przez Rzeczpospolitą Polską Republiki Armenii, Republiki Azerbejdżanu, Republiki Białoruś, Federacji Rosyjskiej, Republiki Kazachstanu, Republiki Kyrgyzystanu, Republiki Mołdawii, Republiki Tadżykistanu, Turkmenistanu i Republiki Uzbekistanu), „Zbiór Dokumentów” 1992, nr 2, s. 15–17, https://digit.pism.pl/dlibra/publication/746/edition/575/content.
• Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o współpracy rozwojowej, Dz. U. z 2021 r., poz. 1425.
• Uzasadnienie ratyfikacji układu stowarzyszeniowego UE i Mołdawii, https://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/FD9A7B1A2F08381CC1257D8100372FC5/%24File/2858-uzas.docx.
• Wolska A., Mołdawia wstąpi do UE bez Naddniestrza?, https://www.euractiv.pl/section/polityka-zagraniczna-ue/news/moldawia-wstapi-do-ue-bez-naddniestrza.
• Woźniak A., Polski biznes celuje w Mołdawię, https://www.rp.pl/biznes/art11111991-polski-biznes-celuje-w-moldawie.
• Wspólna deklaracja przyjęta podczas szczytu partnerstwa wschodniego w Pradze, Praga 7 maja 2009 r., Bruksela 7 maja 2009 r. 8435/09 (Presse 78), https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-8435-2009-INIT/pl/pdf.

Identifiers

DOI

10.17951/we.2023.9.2.157-178

Biblioteka Nauki

31343788