Tłumacz: uważny czytelnik i pośrednik. Literatura bułgarska w najnowszych przekładach Wojciecha Gałązki

• Authors: Sylwia Siedlecka
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest omówienie najnowszych inicjatyw przekładowych Wojciecha Gałązki, krakowskiego bułgarysty, literaturoznawcy i wybitnego tłumacza bułgarskiej prozy i poezji. W ciągu kilkunastu miesięcy, między 2019 a 2020 rokiem w przekładzie Gałązki ukazało się siedem utworów bułgarskich pisarzy i poetów: powieść Pod jarzmem Iwana Wazowa (2020); tomy poetyckie: Skądkolwiek wyjawiony Petyra Pyrwanowa (2019), Sezony uczuć Petyra Karaangowa (2020), Odblaski księżyca Nikołaja Liliewa (2020), Sen o szczęściu Pencza Sławejkowa (2020) oraz proza poetycka i wiersze zawarte w tomie Przeciwko nieobecności Nikołaja Kynczewa (2020). Zawarty w artykule przegląd inicjatyw translatorskich Gałązki uzupełniony został omówieniem konkretnych problemów związanych zarówno z praktyką przekładową (struktury brzmieniowe, gramatyczne, przekładalność związków frazeologicznych, uwzględnienie konwencji literackiej w procesie przekładu), jak i szerszych kwestii, związanych z rozumieniem przekładu jako transferu między kulturami (wymóg zgłębienia kontekstów oraz tradycji obu kultur, których przekład dotyczy) oraz rozumieniem roli samego tłumacza, którego Gałązka określa jako uważnego czytelnika i pośrednika między kulturami.

EN

The aim of the article is to discuss the latest translation initiatives by Wojciech Gałązka, a Bulgarian and literary scholar from Krakow, and a brilliant translator of Bulgarian prose and poetry. Over the course of several months, between 2019 and 2020, seven works by Bulgarian writers and poets translated by Wojciech Gałązka were published: the novel Under the Yoke by Ivan Vazov (2020); the books of poetry: Revealed from Anywhere by Petar Parvanov (2019), Seasons of Feelings by Petar Karaangov (2020), Moon Spots by Nikolay Liliev (2020), A Dream of Happiness by Pencho Slaveykov (2020), as well as poetic prose and poems included in the collection Against the Absence by Nikolay Kantchev (2020). The review of Gałązka’s translation initiatives included in the article has been supplemented with a commentary on specific problems related to both translation practices (sound and grammatical structures, translatability of idiomatic expressions, taking into account a literary convention in the process of translation) and broader issues related to the understanding of translation as a transfer between cultures (the requirement of mastering the contexts and traditions of both cultures that the translation concerns) and the understanding of the role of the translator himself, whom Gałązka describes as a careful reader and intermediary between cultures.

Keywords

PL

Wojciech Gałązka; przekład; literatura bułgarska; poezja; literatura polska; transfer kulturowy

EN

Wojciech Galazka; translation; Bulgarian literature; poetry; Polish literature; cultural transfer

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
• Year: 2020
• Volume: 9

Dates

published

2020

online

2020-12-08

Contributors

author

Sylwia Siedlecka

References

• Galazka 1985: Galazka, Wojciech, ed. Nation and Culture : An Anthology of Essays and Articles on the Bulgarian Nation and Culture. University scripts no 508. Krakow: Jagiellonian University Press, Institute of Slavic Philology, 1985. [In Polish: Gałązka, Wojciech, ed. Naród i kultura. Antologia esejów i artykułów o narodzie i kulturze bułgarskiej. Skrypty uczelniane nr 508. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Filologii Słowiańskiej, 1985.]
• Galazka 1992: Galazka, Wojciech. Taming Scorpions : Sketches on Bulgarian Literature. Krakow: Secesja, 1992. [In Polish: Gałązka, Wojciech. Oswajanie skorpionów. Szkice o literaturze bułgarskiej. Kraków: Secesja, 1992.]
• Galazka 2015: Galazka, Wojciech. “Translating Ivan Vazov’s Under the Yoke.” Zeszyty Cyrylo-Metodianskie, no 4 (2015): 5–48. [In Polish: Gałązka, Wojciech. „Tłumacząc Pod jarzmem Iwana Wazowa.” Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie, no 4 (2015): 5–48.]
• Galazka 2020: Galazka, Wojciech. “From the Translator.” In: Vazov, Ivan. Under the Yoke : On the Life of Bulgarians on the Eve of the Liberation: 489–491. Transl. from Bulgarian by W. Galazka. Krakow: Scriptum, 2020. [In Polish: Gałązka, Wojciech. „Od tłumacza.” W: Wazow, Iwan. Pod jarzmem. Z życia Bułgarów w przededniu wyzwolenia: 489–491. Tłum. z bułgarskiego W. Gałązka. Kraków: Scriptum, 2020.]
• Kantchev 2020: Kantchev, Nikolay. Against the Absence. Poems Poetic Prose. Transl. by W. Galazka. Krakow: Scriptum, 2020. [In Polish: Kynczew, Nikołaj. Przeciwko nieobecności. Wiersze i proza poetycka. Kraków: Scriptum, 2020.]
• Karaangov 2020: Karaangov, Petar. Seasons of Feelings. Poems. Transl. by W. Galazka. Krakow: Miniatura, 2020. [In Polish: Karaangow, Petyr. Sezony uczuć. Kraków: Miniatura, 2020.]
• Liliev 2020: Liliev, Nikolay. Moon Spots. Poetry. Transl. by W. Galazka. Krakow: Scriptum, 2020. [In Polish: Liliew, Nikołaj. Odblaski księżyca. Kraków: Scriptum, 2020.]
• Novkov 2020: Novkov, Mitko. “The Careful Mediator. A Conversation with Wojciech Galazka.” Interview. Kultura (Sofia), no 7 (2970 / 2020): 12–14. [In Bulgarian: Новков, Митко. „Внимателният посредник. Разговор с Войчех Галонзка.” Интервю. Културa, no 7 (2970 / 2020): 12–14.]
• Parvanov 2019: Parvanov, Petar. Revealed from Anywhere. Poems. Transl. by W. Galazka. Krakow: Miniatura, 2019. [In Polish: Pyrwanow, Petyr. Skądkolwiek wyjawiony. Kraków: Miniatura, 2019.]
• Slaveykov 2020: Slaveykov, Pencho. Dream of Happiness. Transl. by W. Galazka. Krakow: Scriptum, 2020. [In Polish: Sławejkow, Penczo. Sen o szczęściu. Kraków: Scriptum, 2020.]
• Vazov 2020: Vazov, Ivan. Under the Yoke : On the Life of Bulgarians on the Eve of the Liberation. Transl. from Bulgarian by W. Galazka. Krakow: Scriptum, 2020. [In Polish: Wazow, Iwan. Pod jarzmem. Z życia Bułgarów w przededniu wyzwolenia. Tłum. z bułgarskiego W. Gałązka. Kraków: Scriptum, 2020.]

Identifiers

DOI

10.17951/zcm.2020.9.58-68