Etnolog i pisarz. O autokreacji w romologicznej spuściźnie Jerzego Ficowskiego

• Authors: Emilia Kledzik

Title variants

EN

Ethnologist and Writer. On Self-creation in the Romological Studies of the Ethnologist and Writer Jerzy Ficowski

Abstracts

EN

This text analyses the self-creation strategy of Jerzy Ficowski, a Polish Romologist, who studied the Roma community in Poland from the end of World War II, publishing his findings in two texts Cyganie polscy (Polish Gypsies; published in 1953 and reprinted, in changed forms and under different titles in 1965, 1985 and 1989) and in a memoir titled Demony cudzego strachu (Demons of others’ fears; published in 1986). This strategy stretches between the poles of the extreme reduction of the speaker’s “I”, limiting itself to the coverage of sources, and the autobiographical narrative which maintains an intimate tone. The subject that emerges is a modernist ethnographer who uses the language of discursive domination and orientalising clichés. This is particularly evident in the passages devoted to the poetic genius of Bronisława Wajs-Papusza, which reproduces the classical concepts of tragedy and the sublime.

PL

Tekst stanowi analizę strategii autokreacyjnej Jerzego Ficowskiego – polskiego romologa badającego społeczność romską w Polsce od zakończenia II wojny światowej – w jego dwóch tekstach: Cyganie polscy (wyd. 1953 i wznawiane w zmienionych formach i pod innymi tytułami w latach 1965, 1985 i 1989) oraz we wspomnieniowej książce pod tytułem Demony cudzego strachu (wyd. 1986). Strategia ta rozpięta jest pomiędzy biegunami skrajnej redukcji „ja” mówiącego, które ogranicza się do relacjonowania źródeł, i utrzymaną w tonie intymistycznym opowieścią autobiograficzną. Podmiot, kiedy tylko decyduje się odsłonić, staje się modernistycznym etnografem, używającym języka dyskursywnej dominacji i orientalizujących klisz. Jest to szczególnie widoczne we fragmentach poświęconych legendzie poetyckiej Bronisławy Wajs-Papuszy, opowiedzianej w zgodzie z klasyczną koncepcją tragizmu i wzniosłości.

Keywords

EN

Roma Studies; Jerzy Ficowski; the Roma in Poland; ethnography; self-creation

PL

romologia; Jerzy Ficowski; Romowie w Polsce; etnografia; autokreacja

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Autobiografia. Literatura. Kultura. Media
• Year: 2019
• Volume: 12
• Issue: 1
• Pages: 157-178

Dates

published

2019

Contributors

author

Emilia Kledzik

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Identifiers

DOI

10.18276/au.2019.1.12-10

Biblioteka Nauki

1399482