Stylistyka listów Bolesława Prusa do żony

• Authors: Magdalena Czachorowska

Title variants

EN

The language of Bolesław Prus’s letters to his wife

Abstracts

EN

The linguistic shape of the letters depends on the role that the writer plays when writing them to his wife. When he writes from distant Germany, Switzerland, and France, he is a traveler who wants to bring his beloved closer to his views and impressions, hoping to visit wonderful, unknown places together. When he rests in Nałęczów, he verifies or supplements known facts, events, landscapes, talks about new acquaintances, describes the lazily passing days recording even the smallest details. The letters written from the room next door are a language joke, an exercise for a hand hitting the keys of a typewriter. The epistolographic works described above are the best illustration of Stefania Skwarczyńska’s claim that the letter “is a phenomenon in its genesis most strongly associated not only with the person of the author, but also with the person of the addressee who, through his silent participation, grows to the dignity of a co-author”.

PL

Kształt językowy listów zależy od roli, w jaką wciela się pisarz, przesyłając listy żonie. Gdy pisze z dalekich Niemiec, Szwajcarii, Francji jest podróżnikiem, który pragnie ukochanej przybliżyć widoki i wrażenia, z nadzieją na wspólne ponowne odwiedziny cudownych, nieznanych miejsc. Gdy odpoczywa w Nałęczowie, weryfikuje lub uzupełnia znane fakty, zdarzenia, krajobrazy, opowiada o nowych znajomych, relacjonuje upływające leniwie dni, rejestrując nawet najdrobniejsze szczegóły. Listy pisane z pokoju obok są żartem językowym, ćwiczeniem dla niewprawnej dłoni uderzającej w klawisze maszyny do pisania. Opisane dzieła epistolograficzne są najlepszą ilustracją twierdzenia Stefanii Skwarczyńskiej, że list „to zjawisko związane najmocniej u swojej genezy nie tylko z osobą twórcy-autora, ale i z osobą adresata, który urasta przez swój niemy współudział do godności współautora”.

Keywords

EN

Bolesław Prus; Oktawia Głowacka; correspondence

PL

Bolesław Prus; Oktawia Głowacka; korespondencja

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
• Year: 2021
• Volume: 20
• Pages: 21-33

Dates

published

2021

Contributors

author

Magdalena Czachorowska

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

References

• Prus, Bolesław. Pisma wszystkie. Korespondencja. T. 1: Listy Bolesława Prusa. Oprac. Jacek Nowak. Wstęp Jacek Nowak. Warszawa–Lublin: Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, Wydawnictwo Episteme, 2017.
• Machnicka, Violetta. „Korespondencyjne dzieje pewnej miłości, czyli środki językowe oddające uczucia i emocje w «Listach do narzeczonej i żony» Bolesława Prusa”. W: Wyrażanie emocji, red. Kazimierz Michalewski, 538–550. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2007.
• Olma, Marceli. Listy emigracyjne Józefa Ignacego Kraszewskiego do Władysława Chodźkiewicza. Analiza pragmalingwistyczna. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2006.
• Prus, Bolesław. Pisma wszystkie. Korespondencja. T. 2: Listy do Bolesława Prusa. Oprac. Jacek Nowak. Wstęp Jacek Nowak. Warszawa–Lublin: Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, Wydawnictwo Episteme, 2017.
• Skwarczyńska, Stefania. Pomiędzy historią a teorią literatury. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1975.
• Skwarczyńska, Stefania. Teoria listu. Na podstawie lwowskiego pierwodruku opracowali Elżbieta Feliksiak i Mariusz Leś. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2006.
• Tokarzówna, Krystyna, Stanisław Fita, oprac., Zygmunt Szweykowski, red. Bolesław Prus

Identifiers

DOI

10.18276/sj.2021.20-02

Biblioteka Nauki

2010838