Probabilistic Theism and the Classical Doctrine of Actus Purus

• Authors: Ryszard Mordarski

Title variants

EN

Probabilistic Theism and the Classical Doctrine of Actus Purus

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Teizm probabilistyczny a tradycyjna doktryna actus purus Teizm probabilistyczny Dariusza Łukasiewicza wyrasta z nieklasycznego rozumienia natury Boga, zwłaszcza atrybutów prostoty i wszechmocy. Redefinicja tych atrybutów w kategoriach współczesnej filozofii analitycznej powoduje, że teizm probabilistyczny jest bliższy teizmu otwartego niż klasycznego teizmu. Jednak niezwykle ważną zasługą tego podejścia jest opracowanie wszechstronnego komponentu naukowego dla teizmu otwartego (który jest ciągle budowany na podstawach biblijnych), co powoduje, że teizm probabilistyczny umożliwia poszerzenie teizmu otwartego o perspektywę współczesnej nauki (współczesnych nauk przyrodniczych). Fundamentalnym znaczeniem teizmu probabilistycznego jest nie tyle pogodzenie występowania zdarzeń przypadkowych z teorią opatrzności, co raczej danie możliwości teizmowi otwartemu do wypłynięcia na szerokie wody dzisiejszych debat teistycznych, toczonych wśród współczesnych naukowców, a nie tylko wśród filozofów i teologów. Bez tego teizm otwarty pozostaje w ramach wąskiej teologicznej perspektywy, interesującej tylko dla teologów chrześcijańskich lub naukowców wyznających światopogląd chrześcijański.

EN

Dariusz Łukasiewicz’s probabilistic theism arises from a non-classical understanding of the nature of God, especially the attributes of simplicity and omnipotence. The redefinition of these attributes in terms of modern analytical philosophy means that probabilistic theism is closer to open theism than to classical theism. However, an extremely important merit of this approach is the development of a comprehensive scientific component for open theism (which is built on biblical foundations), which means that probabilistic theism enables the extension of open theism to the perspective of modern natural sciences. The fundamental meaning of probabilistic theism is not so much the reconciliation of the occurrence of accidental events with the theory of providence, but rather it gives the possibility of open theism to enter into theistic debates among contemporary scientists, not only philosophers and theologians. Without this, open theism remains within a narrow theological perspective, interesting only to Christian theologians or scientists professing the Christian worldview.

Keywords

PL

Dariusz Łukasiewicz; Tomasz z Akwinu; teizm probabilistyczny; teizm otwarty; teizm klasyczny; atrybuty Boga; wszechmoc; prostota; Bóg jako actus purus; opatrzność vs. przypadek; teologia filozoficzna vs. nauki przyrodnicze; Dariusz Łukasiewicz; Tomasz z Akwinu; teizm probabilistyczny; teizm otwarty; teizm klasyczny; atrybuty Boga; wszechmoc; prostota; Bóg jako actus purus; opatrzność vs. przypadek; teologia filozoficzna vs. nauki przyrodnicze

EN

Dariusz Łukasiewicz; Aquinas; probabilistic theism; open theism; classical theism; attributes of God; omnipotence; simplicity; God as Actus Purus; providence vs. chance; philosophical theology vs. natural sciences

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Filozoficzne
• Year: 2020
• Volume: 68
• Issue: 3
• Pages: 187-203

Dates

published

2020-10-01

Contributors

author

Ryszard Mordarski

• Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-2346-4572

References

• Aquinas, Thomas. Summa Theologica. Translated by Fathers of the English Dominican Province. New York: Benziger Brothers, 1911–25.
• Aquinas, Thomas. Expositio Super Librum Boethii De Trinitate. Leiden: Brill, 1959.
• Łukasiewicz, Dariusz. Opatrzność Boża, wolność, przypadek. Studium z analitycznej filozofii religii. Poznań: W drodze, 2014.
• Plantinga, Alvin. Does God have a nature? Milwaukee, WI: Marquette University Press, 1980.

Identifiers

DOI

10.18290/rf20683-10