Ostatni papieros i tytoniowa wróżba, czyli kilka uwag o folklorze palaczy

• Authors: Agnieszka Gołębiowska-Suchorska

Title variants

EN

Last Cigarette and Tobacco Fortune Telling, or a Few Comments about the Smokers’ Folklore

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań nad stosunkiem do palenia tytoniu odzwierciedlonym w folklorze współczesnych palaczy. Materiał badawczy stanowiły dane zebrane metodą wywiadu w latach 2017-2019 w Bydgoszczy i okolicznych miastach. Zakres tematyczny wyników prezentowanych w niniejszym artykule zawężono do znajomości przez osoby palące (aktualnie lub w przeszłości) małych form słownych (powiedzenia, zakazy, dowcipy) odnoszących do choroby nowotworowej, przesądów, przepowiedni oraz papierosów elektronicznych. Wyodrębniono strategie obronne palaczy wobec zagrożeń chorobą nowotworową, m.in. humor, przekora, idealizacja.

EN

This article aims to present the results of research on the attitude to smoking reflected in the folklore of modern smokers. Research material included data collected by the interview method in 2017-2019 in Bydgoszcz and nearby cities. Thematic scope of the results presented in this article has been narrowed down to smokers’ knowledge (currently or in the past) of small verbal forms (sayings, prohibitions, jokes) regarding cancer, superstitions, prophecies and electronic cigarettes. There were identified smokers’ defense strategies against cancer threats, including humor, perversity, idealization.

Keywords

PL

folklor palaczy; zakazy; dowcipy; strategie obronne; folklor palaczy; zakazy; dowcipy; strategie obronne

EN

smokers’ folklore; prohibitions; jokes; defense strategies

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2020
• Volume: 68
• Issue: 7
• Pages: 85-99

Dates

published

2020-08-13

Contributors

author

Agnieszka Gołębiowska-Suchorska

• Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Faculty of Literature Sudies

• https://orcid.org/0000-0002-9397-9179

References

• Bogatyriew, Piotr, i Roman Jakobson. Folklor jako swoista forma twórczości. Przeł. Fryderyka Wayda i Piotr Bogatyriew, Semiotyka kultury ludowej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975.
• Gately, Ian. Kulturowa historia tytoniu. Przeł. Anna Kunicka. Aletheia, 2012.
• Hernas, Czesław. „Miejsce badań nad folklorem literackim”. Pamiętnik Literacki, t. 66, z. 2, 1975, ss. 3-15.
• Kantar Public (dla Głównego Inspektoratu Sanitarnego). Raport z ogólnopolskiego badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu, gis.gov.pl/wp-content/uploads/2018/04/ Postawy-Polak%C3%B3w-do-palenia-tytoniu-Raport-2017.pdf, 2017. Dostęp 01.09.2019.
• Kowalski, Piotr. Współczesny folklor i folklorystyka. O przedmiocie poznania w dzisiejszych badaniach folklorystycznych. Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 1990.
• Krzyżanowski, Julian. Polska bajka ludowa w układzie systematycznym, t. 1-2. Ossolineum. Wydawnictwo PAN, 1962-1963.
• Maciejewski, Janusz. „Obszary trzecie” kultury. Teksty, nr 4, 1975.
• Marchwicki, Piotr. „Mechanizmy obronne w ujęciu psychodynamicznym”. Seminare. Poszukiwania naukowe, vol. 21, 2005, ss. 491-507.
• Sapir, Edward. Kultura, język, osobowość. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.
• Słownik folkloru polskiego, red. Julian Krzyżanowski, Wiedza Powszechna, 1965.
• Waliński, Michał. „Współczesna rzeczywistość folkloru. Glosa do dyskusji”. Literatura Ludowa, nr 1-3, 1979, ss. 19-32.
• Wójtowicz, Magdalena. „Symbolika wybranych liczb – trójka”. Etnografia Lubelszczyzny – ludowe wierzenia o liczbach, http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/etnografia-lubelszczyzny-ludowe-wierzenia-o-liczbach/#symbolika-wybranych-liczb-trojka. Dostęp 20.09.2019.
• Богданов, Игорь. Дым отечества, или Краткая история табакокурения. Новое литературное обозрение, 2007 [Bogdanov, Igor’. Dym otechestva ili Kratkaya istoriya tabakokureniya. Novoye literaturnoye obozreniye, 2007].
• Валенцова, Марина, и Ирина Седакова. „Первый-последний”. Славянские древности: Этнолинвистический словарь, т. 3. Ред. Н.И. Толстой, Международные отношения, 2004 [Valentsova, Marina, i Irina Sedakova. „Pervyy-posledniy”. Slavyanskiye drevnosti: Etnolingvisticheskiy slovar’, t. 3. Red. N. I. Tolstoy, Mezhdunarodnyye otnosheniya, 2004].
• Толстая, Светлана. „Беременность”. Славянские древности: Этнолинвистический словарь, т. 1, ред. Н.И. Толстой, Международные отношения, 1995 [Tolstaya, Svetlana. „Beremennost’”. Slavyanskiye drevnosti: Etnolingvisticheskiy slovar’, t. 1, red. N.I. Tolstoy, Mezhdunarodnyye otnosheniya, 1995].

Identifiers

DOI

10.18290/rh20687-6