120. rocznica powstania styczniowego. Msza św. za ojczyznę w warszawskim kościele św. Stanisława Kostki – 30 stycznia 1983 roku

• Authors: Grzegorz Kamil Szczecina

Title variants

EN

120th Anniversary of the January Uprising. Holy Mass for the Homeland at the Warsaw Church of Saint Stanisław Kostka on 30 January 1983

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Nauczanie bł. ks. Jerzego Popiełuszki wpisuje się w nurt kaznodziejstwa patriotycznego w Polsce. W latach 1982-1984 sprawował on słynne w kraju Msze św. za Ojczyznę w kościele p.w. św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu. Wyjątkowa była oprawa każdego z comiesięcznych nabożeństw, na które składała się modlitwa za Naród, śpiew, dekoracja plastyczna w prezbiterium, recytacja poezji oraz kazanie. Wszystko to było utrzymane w patriotycznym przekazie, a przede wszystkim w danym temacie, gdyż każda z Mszy św. za Ojczyznę była poświęcona innemu zagadnieniu. Wyjątkową była liturgia z 30 stycznia 1983 roku, którą męczennik komunizmu sprawował w 120. rocznicę powstania styczniowego. W kazaniu przedstawił on sytuację społeczną poprzedzającą zryw niepodległościowy w 1863 roku. Przywołał powstanie listopadowe, wojnę polsko-bolszewicką oraz II wojną światową dla lepszego zobrazowania dziejowego zmagania się rodaków o wolność Narodu i Polski. Posłużyło to kapelanowi „Solidarności” do utwierdzenia wiernych w miłości do Ojczyzny, a także w nadziei oraz wytrwałości w zmaganiu się o poszanowanie praw człowieka i społeczeństwa, nierespektowanych przez totalitarny reżim. Dopełnieniem treści była m.in. dekoracja oraz przesłanie poetyckie oprawy artystycznej. 

EN

The teaching of Blessed Jerzy Popiełuszko falls within the scope of patriotic preaching in Poland. In the years 1982–1984 he celebrated famous church services for the Homeland at the church of Saint Stanislaw Kostka in the Warsaw district of Żoliborz. Each monthly service had a unique form since it included prayers for the Nation, singing, special decoration of the chancel, poetry recitals, and a sermon. All of that was designed to convey a patriotic message, typically focusing on one subject, as each mass was dedicated to a different issue. The liturgy of 30 January 1983 was exceptional, which the martyr for communism celebrated on the 120th anniversary of the January Uprising. In the sermon, he presented the social situation leading to a common effort to regain independence in 1863. Popiełuszko referred to the November Uprising, the Polish–Soviet War and World War II in order to better present the history of Polish efforts to make the Nation and Poland free. The chaplain of the Solidarity Movement used that to strengthen the faithful’s love of the Homeland, so that they would become hopeful and steadfast in their struggle for the rights of individual people and society to be respected, disregarded by the totalitarian regime. The whole event was made complete by the use of special decorations and poetic contributions.

Keywords

PL

Jerzy Popiełuszko; powstanie styczniowe; Msza św. za Ojczyznę; patriotyzm; historia Polski; Jerzy Popiełuszko; powstanie styczniowe; Msza św. za Ojczyznę; patriotyzm; historia Polski

EN

Jerzy Popiełuszko; January Uprising; Mass for Homeland; patriotism; history of Poland

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2020
• Volume: 67
• Issue: 4
• Pages: 91-100

Dates

published

2020-04-29

Contributors

author

Grzegorz Kamil Szczecina

• The John Paul II Catholic University of Lublin, Faculty of Theology

• https://orcid.org/0000-0001-6866-6165

References

• Czaczkowska E.K., Wiścicki T., Ksiądz Jerzy Popiełuszko, Warszawa 2009.
• Czaczkowska E.K., Wiścicki T., Ksiądz Jerzy Popiełuszko. Wiara, nadzieja, miłość. Biografia błogosławionego, Kraków 2017.
• Kindziuk M., Jerzy Popiełuszko. Biografia, Kraków 2018.
• Kindziuk M., Świadek prawdy. Życie i śmierć księdza Jerzego Popiełuszki, Częstochowa 2010².
• Lewek A., Kaznodziejstwo patriotyczne ks. Jerzego Popiełuszki, „Ateneum Kapłańskie” 143 (2003), nr 3, s. 476-493.
• Malacki Z., Świadek trudnych czasów, w: Ksiądz Jerzy Popiełuszko. Kazania 1982-1984, red. Z. Malacki, Warszawa 2004, s. 3-8.
• Mickiewicz A., Giaur, w: Poematy, dzieła, t. II, oprac. Cz. Zgorzelski, Warszawa 1997, s. 163.
• Milcarek P., Jerzy Popiełuszko. Kapłan Miłości, Warszawa 2014.
• Mularska A., Święty wśród nas. Błogosławiony ksiądz Jerzy Popiełuszko, Kraków 2015.
• Niebelski Z.E., Styczniowe powstanie, w: Encyklopedia Katolicka, t. 18, red. E. Gigilewicz i in., Lublin 2013, kol. 1113-1118.
• Nitecki P., Znak zwycięstwa. Ksiądz Jerzy Popiełuszko (1947-1984), Warszawa 1998.
• Poezje i recytacje. Styczeń 1983, w: Ks. Jerzy Popiełuszko. Ofiara spełniona. Msze święte za Ojczyznę odprawiane w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie w latach 1982-1984, red. G. Bartoszewski, Warszawa 2004, s. 454-460.
• Sikorska G., Prawda warta życia. Ks. Jerzy Popiełuszko, Londyn 1985.
• Sobczak R., Ksiądz Jerzy Popiełuszko obrońcą praw człowieka, w: Nauczanie społeczne i męczeństwo ks. Jerzego Popiełuszki, red. T. Guz, A. Niedużak, R. Tłuczek, Lublin 2009, s. 125-132.
• Szczecina G.K., Aktualność przesłania moralnego bł. ks. Jerzego Popiełuszki w perspektywie przemian społecznych w Polsce po 1984 roku, Nowy Sącz 2018².
• Szczecina G.K., Aspekty historyczne w przepowiadaniu bł. ks. Jerzego Popiełuszki, „Roczniki Teologiczne” 64(2017), z. 4, s. 157-174.
• Szczecina G.K., Godność i wolność człowieka w nauczaniu bł. ks. Jerzego Popiełuszki, „Studia Pelplińskie” 47(2015), s. 225-238.
• Szczecina G.K., Religijno-patriotyczne przesłanie wybranych dekoracji plastycznych z żoliborskich „Mszy św. za Ojczyznę” (1982-1984), „Roczniki Teologiczne” 65(2018), z. 4, s. 97-110.
• Szczęsny M., Aktualność społecznego nauczania ks. Jerzego Popiełuszki, w: Nauczanie społeczne i męczeństwo ks. Jerzego Popiełuszki, s. 133-153.

Identifiers

DOI

10.18290/rt20674-5