Czystość Lorda Singelworth

• Authors: Dariusz Pniewski

Title variants

EN

The cleanliness of Lord Singelworth

Abstracts

EN

The paper presents an analysis of the protagonist of Tajemnica Lorda Singelworth [Lord Singleworth’s Secret] in terms of the 19th century imagology. The analysis shows that the character was created on the basis of stereotypes of the British that were popular in Europe at that time. They account for Singleworth’s oddities such as flying in a hot air balloon or his obsession with cleanliness. They also explain why the majority of those who observed Lord’s balloon passion unanimously accepted its surprising justification – the need to deal with his gastric problems. This is then complemented by the peculiar arrogance, moral motivation for action, sense of mission and escapism. The author of the paper assumes that the character of an Englishman developed in such a way and placed in Venice on the threshold of historical changes might be a literary self-portrait of Norwid.

PL

W artykule poddano analizie postać głównego bohatera Tajemnicy Lorda Singelworth z perspektywy XIX-wiecznej imagologii. Z tej analizy wynika, że postać została skonstruowana z rozpowszechnionych w ówczesnej Europie stereotypów na temat Brytyjczyków. Tłumaczą one dziwactwa Singelwortha: latanie balonem, obsesję czystości. Wyjaśniają również, dlaczego większość obserwatorów balonowej pasji lorda zgodnie przyjmowała zaskakujące jej wyjaśnienie – pragnienie uregulowania kłopotów gastrycznych. Uzupełnia ten zestaw charakterystyczna wyniosłość, moralna motywacja działań, poczucie misji i eskapizm. Autor tekstu stawia tezę, że tak skonstruowana figura Anglika, umiejscowiona w Wenecji u progu historycznych zmian mogła być literackim autoportretem Norwida.

Keywords

PL

imagologia; aeronautyka; English malady; American Revival

EN

imagology; aeronautics; English malady; American Revival

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Studia Norwidiana
• Year: 2021
• Volume: 39
• Pages: 151-162

Dates

published

2021

Contributors

author

Dariusz Pniewski

• Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

• https://orcid.org/0000000198285013

References

• Adamiec M., Tajemnica lorda Singelworth albo metafizyka balonu, „Studia Norwidiana” 3-4: 1985-1986, s. 201-215.
• Cheyne G., The English Malady or a Treatise of Nervous Diseases of all Kinds as Spleen, Vapours, Lowness of Spirits, Hypochondrical, and Hysterical Distempers, etc., London 1734.
• Dambek-Giallelis Z., Tajemnice „Tajemnicy Lorda Singelworth”, „Studia Norwidiana” 35: 2017, s. 185-198.
• Dąbrowicz E., „Tajemnica lorda Singelworth” Cypriana Norwida – strategia publicznego mówienia, „Studia Norwidiana” 3-4: 1985-1986, s. 221-223.
• Gillespie R., Ballooning in France and Britain, 1783-1786: Aerostation and Adventurism, „Isis” 2: 1984 (75), s. 249–268. JSTOR, www.jstor.org/stable/231824, dostęp: 12.05.2020.
• Grabowski M., Topografia pamięci w „Tajemnicy Lorda Singelworth” Norwida, „Pamiętnik Literacki” 2016 z. 4, s. 79-95.
• Kącka E., Świat wzniosłych uczuć i dobrych manier, czyli Norwidowskie prawo inwersji, „Studia Norwidiana” 38: 2020, s. 99-109.
• Leersseen J., Imagologia: o zastosowaniu etniczności do nadawania światu sensu, „Porównania. Czasopismo poświęcone zagadnieniom komparatystyki literackiej”, 2017, t. 21, nr 2, s. 9-29.
• Lynn M.R., The Sublime Invention: Ballooning in Europe, London 2010.
• Miller I., A Modern history of a Stomach, New York 2016.
• Tracy J., The Great Awakening. A History of the Revival of Religion in the time of Edwards and Whitefield, Boston–New York–Philadelphia 1845.
• Trojanowiczowa Z., Dambek Z. przy współudziale Czarnomorskiej J., Kalendarz życia i twórczości Cypriana Norwida, t. I: 1821-1860, Poznań 2007.
• Trybuś K., Maska lorda Singelwortha, „Studia Norwidiana” 14: 1996, s. 96-97.
• Tucker J., Voyages of Discovery on Oceans of Air: Scientific Observation and the Image of Science in an Age of ‘Balloonacy’, “Osiris”, vol. 11, 1996, s. 144-176. JSTOR, www.jstor.org/stable/301930, dostęp 15.08.2020.
• Weintraub W., Norwid i Ameryka, „Studia Norwidiana”, 14: 1996, s. 5-19.

Identifiers

DOI

10.18290/sn2139.8

Biblioteka Nauki

17937926