The anatomy of parasitism in financialised capitalism: Entitlement and the destructive nature of permissive neoliberalism

• Authors: Jeremy Leaman

Title variants

PL

Anatomia pasożytnictwa w stadium kapitalizmu sfinansjalizowanego: roszczeniowość i destrukcyjny charakter permisywnego neoliberalizmu

Abstracts

PL

Artykuł niniejszy jest przyczynkiem do debaty o negatywnych konsekwencjach współczesnych nierówności ekonomicznych oraz mechanizmach służących ich legitymizowaniu. Analizuje on, w jaki sposób zdyskredytowane i szkodliwe neoliberalne podejścia podażowe w ekonomii są nadal traktowane jako prawomocne doktryny ekonomiczne, przyczyniając się tym samym do podtrzymywania hegemonii sprawowanej przez sektor finansowy, zwłaszcza w Zjednoczonym Królestwie. Artykuł ten wprowadza pojęcie „permisywnego neoliberalizmu”, przez które rozumie zarówno legalne praktyki wykorzystywania aktywów finansowych w celu realizacji krótkoterminowych zysków, jak i polityczną ochronę rozpiętą nad kryminalną i kryminogenną działalnością na rynkach finansowych. Opisuje najbardziej bulwersujące przypadki drapieżczej finansjalizacji jako przykłady usankcjonowania przez neoliberalne państwo bezwzględnego procesu ekonomicznego wyzysku i tolerowania w coraz większej mierze systemowego uzależnienia ekonomii politycznej Zjednoczonego Królestwa od londyńskiego City z towarzyszącym mu archipelagiem tajnych zamorskich jurysdykcji. W drugiej, krótszej części niniejszego artykułu zaprezentowano proces formowania się postawy roszczeniowej wśród reprezentantów gospodarczych i politycznych elit oraz roli, jaką psychopatyczny narcyzm odgrywa w procesie uprawomocnienia ich hegemonicznej pozycji społecznej. Systemowa niezdolność do takiego inwestowania zasobów materialnych i finansowych ludzkości, które uchroniłoby ją od skutków nadciągających zmian klimatycznych, skłaniają do sformułowania wniosku, że kapitalizm w swoim obecnym stadium jest nie tylko pasożytem uniemożliwiającym osiągnięcie zrównoważonego wzrostu gospodarczego, ale że wręcz stanowi on zagrożenie dla samych ekologicznych warunków przetrwania ludzkości jako gatunku. 

EN

This paper seeks to contribute to debates about the negative consequences of inequality, by examining the resilience of the failed and damaging doctrines of neoliberal supply-sidism in terms of the powerful hegemony of economic and political interests allied to the financial services sector, focussing the role of the UK in facilitating that hegemony. It deploys the concept “permissive neoliberalism”, signifying both the formal embedding of property rights over financial assets as the legal encoding of the short-term predatory hunt for “yield”, and the political toleration of criminal and criminogenic activity. The description of some of the most egregious examples of predatory financialisation illuminates the sanctification by the neoliberal state of ruthless value-extraction and the toleration of an increasingly chronic dependence on of the UK political economy on the City of London and its archipelago of secrecy jurisdictions. The shorter second part of the paper charts the growth of a mindset of entitlement on the part of economic and political elites and the role of psychopathic narcissism in crafting a legitimating narrative of their hegemony. The chronic disorder in the allocation of humanity’s material and financial resources invites a strong conclusion that financialised capitalism is not simply “killing the host” qua sustainable economic order, but is threatening the very survival of humanity’s biosphere by blocking the deployment of financial and human capital at sufficient scale to rescue the world’s climate from catastrophe.

Keywords

PL

finansowy kapitalizm; neoliberalizm; błędna alokacja kapitału; negatywne skutki dla środowiska; tendencja ekocydalna

EN

financialised capitalism; neoliberalism; misallocation of capital; negative environmental effects; ecocidal trend

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Year: 2022
• Issue: 83
• Pages: 5-32

Dates

published

2022

Contributors

author

Jeremy Leaman

• Honorary Fellow in German and European Politics, Honorary Member of the Language Centre, German, Loughborough University, Epinal Way, Loughborough, Leicestershire LE11 3TU, England

References

• Babiak P., Neumann C., Hare R. (2010), Corporate Psychopathy: Talking the Walk, “Behavioural Sciences and the Law”, vol. 28, pp. 174–193, https://doi.org/10.1002/bsl.925
• Birch K., Muniesa F. (eds.) (2020), Assetization. Turning Things into Assets in Technoscientific Capitalism, MIT Press, Cambridge, https://doi.org/10.7551/mitpress/12075.001.0001
• Blain B. (2022), The Crypto Bubble is Bursting – Open Your Eyes and Spot the Ugly Naked Truth, https://morningporridge.com/blog/blains-morning-porridge/the-crypto-bubble-is-bursting-open-your-eyes-and-spot-the-ugly-naked-truth/ (accessed: 8.12.2022).
• Brittain-Catlin W. (2005), Offshore: The Dark Side of the Global Economy, Picador, New York.
• Bullough O. (2019), Money Land: Why Thieves & Crooks Now Rule the World & How to Take it Back, Picador, London.
• Bullough O. (2022), Butler to the World: The book the oligarchs don’t want you to read – how Britain become the servant of tycoons, tax dodgers, kleptocrats and criminals’, Picador, London.
• Burgis T. (2020), Kleptopia: How Dirty Money is Conquering the World, William Collins, London.
• Christensen J. (2011), The Looting Continues: Tax; and Corruption, “Critical Perspectives on International Business”, vol. 7(2), pp. 177–196, https://doi.org/10.1108/17422041111128249
• Christophers B. (2018), The New Enclosure: The Appropriation of Public Land in Neoliberal Britain, Verso, London–New York.
• Christophers B. (2020), Rentier Capitalism. Who Owns the Economy and Who Pays for It, Verso, London–New York.
• Cunliffe J. (2021), Is ‘crypto’ a financial stability risk? – speech by Jon Cunliffe, https://www.bankofengland.co.uk/speech/2021/october/jon-cunliffe-swifts-sibos-2021 (accessed: 8.12.2022).
• Dorling D. (2014), Inequality and the 1%, Verso Books, New York.
• Durand C. (2017), Fictitious Capital. How Finance is Appropriating our Future, Verso, London.
• Foroohar R. (2016), Makers and Takers. How Wall Street Destroyed Main Street, Crown, New York.
• Foroohar R. (2022), Talk of doing good rings hollow at Davos, “Financial Times”, 30 May.
• Foster D. (2018), Just look at housing to see the true cost of privatisation, “The Guardian”, 12 June.
• Funnell W., Jupe R. (2009), In Government we Trust: Market Failure and the Delusions of Privatisation, Pluto Press, London.
• Gabor D., Kohl S. (2022), My Home is an Asset Class. The Financialization of Housing in Europe, http://extranet.greens-efa-service.eu/public/media/file/1/7461 (accessed: 8.12.2022).
• Hare R.D. (2002), The predators among us, Keynote address to the Canadian Police Association Annual General Meeting, St. John’s, Newfoundland and Labrador, 27 August.
• Hebous S., Johannesen N. (2021), At your service! The role of tax havens in international trade with services, “European Economic Review”, vol. 135, https://doi.org/10.1016/j.euroecorev.2021.103737
• Howson P. (2022), Cryptocurrency price collapse offers hope for slowing climate change – here’s how, “The Conversation”, 17 May.
• Hudson M. (2015), Killing the Host: How Financial Parasites and Debt Bondage Destroy the Global Economy, ISLET, Dresden.
• Huffschmid J. (2002), Politische Ökonomie der Finanzmärkte, VSA-Verlag, Hamburg.
• Keen S. (2017), Can we avoid another financial crisis?, Polity, London.
• Laville S. (2020), England’s privatised water firms paid £57bn in dividends since 1991, “The Guardian”, 1 July.
• Mazzucato M. (2013), The Entrepreneurial State. Debunking Public vs Private Sector Myths, Anthem & Penguin, London.
• Mazzucato M. (2018), The Value of Everything. Making and Taking in the Global Economy, Allen Lane, London.
• McCauley R. (2021), Why bitcoin is worse than a Madoff-style Ponzi scheme, https://www.ft.com/content/83a14261-598d-4601-87fc-5dde528b33d0 (accessed: 8.12.2022).
• McNamara S. (2016), The Law and Ethics of High Frequency Trading, “The Minnesota Journal of Law, Science & Technology”, https://scholarship.law.umn.edu/mjlst; https://doi.org/10.2139/ssrn.2565707 (accessed: 8.12.2022).
• Mellor M. (2010), The Future of Money: From Financial Crises to Public Resource, Pluto Press, London.
• Murphy L., Nagel T. (2002), The Myth of Ownership: Taxes and Justice, Oxford University Press, Oxford.
• Ogle V. (2017), Archipelago Capitalism: Tax Havens, Offshore Money, and the State, 1950–1970s, “The American Historical Review”, vol. 122(5), pp. 1431–1458, https://doi.org/10.1093/ahr/122.5.1431
• Parker D. (2004), The UK’s Privatisations experiment: the passage of time permits of the sober assessment, “CESifo Working Paper”, no. 1126, https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwin--eNvOz7AhW6QvEDHQkwDcMQFnoECAwQAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.ifo.de%2FDocDL%2Fcesifo1_wp1126.pdf&usg=AOvVaw2CRGJVZp9S0sTwKXFT8jJP (accesed: 8.12.2022).
• Pettifor A. (2017), The Production of Money. How to Break the Power of the Bankers, Verso, London.
• Picardo E. (2022), 4 Big Risks of Algorithmic High-Frequency Trading, Investopedia, https://www.investopedia.com/articles/markets/012716/four-big-risks-algorithmic-highfrequency-trading.asp (accessed: 8.12.2022).
• Pistor K. (2020), The Code of Capital, Princeton University Press, Princeton.
• Raworth K. (2017), Doughnut Economics. Seven Ways to Think Like a 21st Century Economist, Random House, London.
• Ryan-Collins J., Lloyd T., Macfarlane L. (2017), Rethinking the Economics of Land and Housing, Zed Books, London.
• Sagar P., Christensen J., Shaxson N. (2013), British Government Attitudes to British Tax Havens in British Dependent Territories from 1967–1975, [in:] J. Leaman, A. Waris (eds.), Tax Justice and the Political Economy of Global Capitalism, 1945 to the Present, Berghahn Books, New York–Oxford.
• Shaxson N. (2011), Treasure Islands. Tax Havens and the Men who Stole the World, Bodley Head, London.
• Shaxson N. (2018), The Finance Curse. How Global Finance is Making Us All Poorer, Bodley Head, London.
• Stafford P. (2020), FCA researchers outline $5bn “tax” imposed by high-speed trading, “Financial Times”, January 27.
• Strange S. (1986), Casino Capitalism, Blackwell, Oxford.
• Strange S. (1998), Mad Money, Manchester University Press, Manchester, https://doi.org/10.3998/mpub.10897
• Taylor S. (2021), The problem of pathocracy, “The Psychologist”, vol. 34, pp. 40–45, https://doi.org/10.1037/0003-066X.45.1.40
• Tett G. (2010), Fool’s Gold: How Unrestrained Greed Corrupted a Dream, Shattered Global Markets and Unleashed a Catastrophe, Abacus, London.
• Twenge J., Campbell K. (2009), The Narcissism Epidemic. Living in the Age of Entitlement, Simon & Schuster, New York.
• Vercellone C. (2010), The Crisis of the Law of Value and the Becoming-Rent of Profit. Notes on the systemic crisis of cognitive capitalism, HAL, https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-00516801 (accessed: 8.12.2022).
• Weeks J. (2014), Economics of the 1%. How Mainstream Economics Serves the Rich, Obscures Reality and Distorts Policy, Anthem Press, London–New York–Delhi.
• Wilkinson R., Pickett K. (2010), The Spirit Level. Why Equality is Better for Everyone, Penguin, London.
• Wilkinson R., Pickett K. (2019), The Inner Level. How More Equal Societies Reduce Stress, Restore Sanity and Improve Everyone’s Well-being, Penguin, London.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-600X.83.01

Biblioteka Nauki

20679266