Akademia Zamojska – historia i teraźniejszość

• Authors: Marzena Dyjakowska , Marek Kuryłowicz

Title variants

EN

The Zamoyski Academy – History and Contemporary Times

Abstracts

EN

This article refers to Ireneusz Jakubowski’s research, tracing the historical fate of Roman law in Poland, as well as the commencement of activities of the New Zamoyski Academy in 2021. The authors refer to the slogans claiming that the Academy continues the tradition of the first Polish private university founded in the 16th century by Jan Zamoyski.

PL

W nawiązaniu do badań Ireneusza Jakubowskiego, śledzącego historyczne losy prawa rzymskiego w Polsce, oraz w związku z rozpoczęciem w 2021 r. działalności nowej Akademii Zamojskiej, autorzy odnieśli się do haseł kontynuacji przez tę uczelnię tradycji pierwszej polskiej wyższej szkoły prywatnej założonej przez Jana Zamoyskiego w XVI w.

Keywords

PL

Akademia Zamojska; studia prawnicze; Jan Zamoyski

EN

The Zamoyski Academy; Legal studies; Jan Zamoyski

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Year: 2023
• Volume: 102
• Pages: 35-49

Dates

published

2023

Contributors

author

Marzena Dyjakowska

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Katedra Historii Ustroju i Prawa

• https://orcid.org/0000000150406058

author

Marek Kuryłowicz

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, emerytowany profesor Wydziału Prawa i Administracji

• https://orcid.org/0000000153395489

References

• Archiwum Jana Zamoyskiego kanclerza i hetmana wielkiego koronnego. 1909. Tom 2. 1580–1582. Warszawa: Nakładem Maurycego Zamoyskiego.
• Barycz, Henryk. 1983. „Studia zagraniczne Jana Zamoyskiego”. W Czterysta lat Zamościa. Red. Jerzy Kowalczyk. 229–230. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Bukowska, Krystyna. 1960. Tomasz Drezner – polski romanista XVII wieku i jego znaczenie dla nauki prawa w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
• Chachaj, Marian. 2011. „Czy w XVIII wieku drukowano w Zamościu tezy rozpraw doktorskich z prawa rzymskiego?” Czasy Nowożytne 24: 149–162.
• Chachaj, Marian. 2013. „Studia zagraniczne Jana Zamoyskiego (fakty, domysły, nieporozumienia)”. Czasy Nowożytne 26: 35–52.
• Coing, Helmut. 1968. Die ursprüngliche Einheit der europäischen Rechtswissenschaft. Wiesbaden: Franz Steiner Verlag.
• Dyjakowska, Marzena. 2000. Prawo rzymskie w Akademii Zamojskiej w XVIII wieku. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Dyjakowska, Marzena. 2001. „Wyznaniowy charakter Akademii Zamojskiej (1594–1784)”. Studia z Prawa Wyznaniowego 3: 51–76.
• Gmiterek, Henryk. 1996. „Promocje doktorskie w Akademii Zamojskiej”. W W kręgu akademickiego Zamościa. Red. Henryk Gmiterek. 225–238. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Grzybowski, Stanisław. 1994a. Jan Zamoyski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Grzybowski, Stanisław. 1994b. „Jan Zamoyski – Europejczyk i sarmata”. W Akademia Zamojska i jej tradycje: referaty przygotowane na sesję naukową zorganizowaną dla upamiętnienia 400 rocznicy utworzenia przez Jana Zamoyskiego Akademii Zamojskiej, 27–28 maja 1994 w Zamościu. Red. Bogdan Szyszka. 13–25. Zamość: Muzeum Okręgowe. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie Nowe.
• Grzybowski, Stanisław. 1996. „Jan Zamoyski jako wychowawca młodzieży szlacheckiej”. W W kręgu akademickiego Zamościa. Red. Henryk Gmiterek. 83–94. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Heidenstein, Reinhold. 1861. „Vitae Joannis Zamoyscii a Reinholdo Heidensteinio perscriptae libri tres”. W Collectanea vitam resque gestas Joannis Zamoyscii magni cancellarii et summi ducis reipublicae Polonae illustrantia. Red. Adam Działyński. 5–305. Posnaniae: Typis Ludovici Merzbachii.
• Jakubowski, Ireneusz. 1984. Prawo rzymskie w projektach kodyfikacyjnych polskiego Oświecenia. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Janik, Anna. 1977. „Notariusze publiczni mianowani w Akademii Zamojskiej w latach 1607–1767”. Studia Źródłoznawcze 22: 167–178.
• Klementowski, Marian. 1996. „Udział profesorów Akademii Zamojskiej w sądownictwie miasta i ordynacji w XVI–XVIII wieku”. W W kręgu akademickiego Zamościa. Red. Henryk Gmiterek. 143–159. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kochanowski, Jan Karol. 1899–1900. Dzieje Akademii Zamojskiej 1594–1784. Kraków: Druk W.L. Anczyca i Spółki.
• Kot, Stanisław. 1929. Publikacja nowych uniwersytetów w XVI w. Królewiec i Zamość. Kraków: Towarzystwo Miłośników Książki.
• Kot, Stanisław. 1987. Polska złotego wieku a Europa. Studia i szkice. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Kowalczyk, Jerzy. 1980. W kręgu kultury dworu Jana Zamoyskiego. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
• Kumor, Bolesław. 1996. „Wydział teologiczny Akademii Zamojskiej (1648–1784)”. W Akademia Zamojska w dziejach i życiu miasta. Red. Ryszard Szczygieł, Andrzej Urbański. 65–74. Zamość: Muzeum Okręgowe w Zamościu.
• Kuryłowicz, Marek. 1994. „Prawo rzymskie i prawo kanoniczne w programie studiów prawniczych Akademii Zamojskiej”. W Akademia Zamojska i jej tradycje: referaty przygotowane na sesję naukową zorganizowaną dla upamiętnienia 400 rocznicy utworzenia przez Jana Zamoyskiego Akademii Zamojskiej, 27–28 maja 1994 w Zamościu. Red. Bogdan Szyszka. 35–47. Zamość: Muzeum Okręgowe. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie Nowe.
• Kuryłowicz, Marek. 1996. „Prawo rzymskie w studiach i koncepcjach akademickich Jana Zamojskiego”. W W kręgu akademickiego Zamościa. Red. Henryk Gmiterek. 95–113. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kuryłowicz, Marek. 1999. „Nauczanie prawa w Akademii Zamojskiej w świetle wybranych tekstów źródłowych”. W Łacina w Polsce. Tom 7–9: Pomniki prawa doby Renesansu w Europie Środkowo-Wschodniej. Red. Jerzy Axer, Wanda Kossobudzka-Orłowska. 191–249. Warszawa: Ośrodek Badań nad Tradycją Antyczną w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej.
• Kuryłowicz, Marek. Wojciech Witkowski. 1980. „Nauczanie prawa w Akademii Zamojskiej (1594–1784)”. Palestra 7: 38–56.
• Kuryłowicz, Marek. Wojciech Witkowski. 1997. Rozprawa Jana Zamoyskiego o senacie rzymskim. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kuryłowicz, Marek. Wojciech Witkowski. 2000. „Czterysta lat dyskusji nad autorstwem De senatu Romano Jana Zamoyskiego”. W Konstytucyjny ustrój państwa. Księga jubileuszowa Profesora Wiesława Skrzydły. Red. Tadeusz Bojarski, Ewa Gdulewicz, Jan Szreniawski. 119–136. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kuryłowicz, Marek. Wojciech Witkowski. 2005. „Über die Autorschaft von Jan Zamoyskis De senatu Romano (zu seinem 400. Todestag)”. Orbis Iuris Romani. Journal of Ancient Law Studies 10: 127–142.
• Lepri, Valentina. 2019. Knowledge Transfer and the Early Modern University: Statecraft and Philosophy at the Akademia Zamojska (1595–1627). Leiden–Boston: Brill. https://doi.org/10.1163/9789004398115
• Łempicki, Stanisław. 1980a. „Działalność Jana Zamojskiego na polu szkolnictwa”. W Mecenat wielkiego kanclerza. Studia o Janie Zamoyskim. 3–65. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Łempicki, Stanisław. 1980b. „Padwa uczyniła mnie mężem”. W Mecenat wielkiego kanclerza. Studia o Janie Zamoyskim. 353–380. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Malarczyk, Jan. 1969. „Akademia Zamojska”. W Zamość i Zamojszczyzna w dziejach i kulturze polskiej. Red. Kazimierz Myśliński. 165–172. Zamość: Zamojskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Zamościu.
• Séguenny, André. 1996. „Akademia strasburska w latach 1536–1621 i jej rektor Jan Sturm”. W W kręgu akademickiego Zamościa. Red. Henryk Gmiterek. 8–23. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Sidorowska, Agnieszka. 1996. „Okoliczności likwidacji Akademii Zamojskiej w roku 1784”. W W kręgu akademickiego Zamościa. Red. Henryk Gmiterek. 315–322. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Sondel, Janusz. 1988. Ze studiów nad prawem rzymskim w Polsce w okresie oświecenia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Sondel, Janusz. 2015. Przywileje fundacyjne Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz przywilej nadania szlachectwa jego profesorom (z historyczno-prawnym komentarzem). Kraków: Universitas.
• Sójka-Zielińska, Katarzyna. 1986. Historia prawa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Starnawski, Jerzy. Halina Kasprzak-Obrębska. Maria Wichowa. 1995. Pod cieniem Hippeum. Studia i materiały. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
• Szyszka, Bogdan. 1994a. „Przedmowa”. W Akademia Zamojska i jej tradycje: referaty przygotowane na sesję naukową zorganizowaną dla upamiętnienia 400 rocznicy utworzenia przez Jana Zamoyskiego Akademii Zamojskiej, 27–28 maja 1994 w Zamościu. Red. Bogdan Szyszka. 5–6. Zamość: Muzeum Okręgowe. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie Nowe.
• Szyszka, Bogdan. 1994b. „Ogłoszenie Akademii w Zamościu”. W Akademia Zamojska i jej tradycje: referaty przygotowane na sesję naukową zorganizowaną dla upamiętnienia 400 rocznicy utworzenia przez Jana Zamoyskiego Akademii Zamojskiej, 27–28 maja 1994 w Zamościu. Red. Bogdan Szyszka. 7–12. Zamość: Muzeum Okręgowe. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie Nowe.
• Szyszka, Bogdan. 1996. „Szkoły imienia Zamoyskich – kontynuacja tradycji Akademii Zamojskiej”. W W kręgu akademickiego Zamościa. Red. Henryk Gmiterek. 323–329. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Tworek, Stanisław. 1978. „W kręgu zwycięskiej kontrreformacji”. W Z przeszłości kulturalnej Lubelszczyzny. Red. Alina Aleksandrowicz, Regina Gerlecka, Wiesław Śladkowski, Stanisław Tworek. 94–97. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
• Wadowski, Jan Ambroży. 1900. Wiadomość o profesorach Akademii Zamojskiej: rękopis z wieku XVII. Warszawa: Drukarnia Gazety Rolniczej.
• Witkowski, Wojciech. 1994a. „Nauczanie prawa krajowego w Akademii Zamojskiej w XVI–XVIII stuleciu”. W Akademia Zamojska i jej tradycje: referaty przygotowane na sesję naukową zorganizowaną dla upamiętnienia 400 rocznicy utworzenia przez Jana Zamoyskiego Akademii Zamojskiej, 27–28 maja 1994 w Zamościu. Red. Bogdan Szyszka. 40–66. Zamość: Muzeum Okręgowe. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie Nowe.
• Witkowski, Wojciech. 1994b. „Notariat w XVI–XVIII-wiecznej Polsce (w związku z kształceniem notariuszy publicznych w Akademii Zamojskiej)”. Rejent 10: 26–42.
• Witusik, Adam Andrzej. 1978. O Zamoyskich, Zamościu i Akademii Zamojskiej. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
• Witusik, Adam Andrzej. 1985/1986. „Karta z dziejów Akademii Zamojskiej”. Rocznik Lubelski 27–28: 257–262.
• Witusik, Adam Andrzej. 1994a. „Szymon Szymonowic – współorganizator Akademii Zamojskiej”. W Akademia Zamojska i jej tradycje: referaty przygotowane na sesję naukową zorganizowaną dla upamiętnienia 400 rocznicy utworzenia przez Jana Zamoyskiego Akademii Zamojskiej, 27–28 maja 1994 w Zamościu. Red. Bogdan Szyszka. 26–34. Zamość: Muzeum Okręgowe. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie Nowe.
• Witusik, Adam Andrzej. 1994b. „Memoriał w obronie Akademii Zamojskiej”. W Akademia Zamojska i jej tradycje: referaty przygotowane na sesję naukową zorganizowaną dla upamiętnienia 400 rocznicy utworzenia przez Jana Zamoyskiego Akademii Zamojskiej, 27–28 maja 1994 w Zamościu. Red. Bogdan Szyszka. 115–117. Zamość: Muzeum Okręgowe. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie Nowe.
• Wojtyska, Henryk. 1975. „Nauczanie przedmiotów teologicznych w Akademii Zamojskiej”. W Dzieje teologii katolickiej w Polsce. Tom 2: Od odrodzenia do oświecenia. Red. Marian Rechowicz. 43–50. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Uchwała Senatu RP z 6 sierpnia 2021 r. w sprawie ustawy o utworzeniu Akademii Zamojskiej – druk Senatu nr 1460.
• Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2020 r. poz. 85; t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 478).
• Ustawa o utworzeniu Akademii Zamojskiej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1494).

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6069.102.04

Biblioteka Nauki

4273951