Traktat architektoniczny Bohdana Lacherta: summa mitów awangardy czy zapis doświadczeń?

• Authors: Cezary Wąs

Title variants

Traktat architektoniczny Bohdana Lacherta: summa mitów awangardy czy zapis doświadczeń?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Traktat architektoniczny Bohdana Lacherta jest podsumowaniem postaw przejawianych w środowisku architektów nurtu awangardowego modernizmu w Polsce. Architekt należał w okresie przedwojennym do grupy najwybitniejszych inicjatorów nowoczesnej architektury i znawców teorii sztuki nowoczesnej. Swoją twórczość uprawiał, przejawiając silne zaangażowanie emocjonalne, które uważał za decydujący czynnik dzieła architektonicznego. W okresie powojennym napotkał ograniczenia w swej działalności wynikające z doktryny socrealizmu. W końcu lat pięćdziesiątych XX wieku postanowił spisać swoje przekonania, uwzględniając ówczesną historiografię i filozofię. Sporządzony traktat nie odegrał dużej roli w dziejach polskiej architektury ze względu na małą rolę niezależnych postaw architektonicznych w systemie politycznym realnego socjalizmu. Obecna publikacja traktatu pozwala dostrzec w nim nie tylko dokument dwóch minionych epok, lecz także dzieło, które zawiera elementy zbieżne ze współczesnymi trendami intelektualnymi.

EN

Bohdan Lachert’s architectural treatise is a summary of the attitudes manifested in the environment of architects of the avant-garde modernist trend in Poland. In the pre-war period, Lachert  belonged to the group of the most outstanding initiators of modern architecture and experts in the theory of modern art. He cultivated his creativity by displaying strong emotional commitment, which he considered a decisive factor in architectural work. In the post-war period, he encountered restrictions in his activities resulting from the doctrine of socialist realism. At the end of the 1950s, he decided to write down his beliefs taking into account contemporary historiography and philosophy. The prepared treatise did not play a major role in the history of Polish architecture due to the small role of independent architectural attitudes in the political system of real socialism. The current publication of the treatise makes it possible to see in it not only a document of two past eras, but also a work that contains elements coinciding with contemporary intellectual trends.

Keywords

PL

Bohdan Lachert; architektura nowoczesna; traktat architektoniczny; awangardowy modernizm; teoria architektury; Bohdan Lachert; architektura nowoczesna; traktat architektoniczny; awangardowy modernizm; teoria architektury

EN

Bohdan Lachert; modern architecture; avant-garde modernism; theory of architecture; architectural treatise

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
• Year: 2020
• Issue: 35
• Pages: 97-112

Dates

published

2020-06-30

Contributors

author

Cezary Wąs

• Uniwersytet Wrocławski , Instytut Historii Sztuki

• https://orcid.org/0000-0002-5163-9248

References

• Goldberg Maksymilian, Uwagi o teorii i praktyce architektury. Z pozostawionych rękopisów wybrał i przygotował do druku Jan Białostocki, „Architektura” 1956, nr 8, s. 244–247, 277.
• Lachert Bohdan, Rozważania o niektórych cechach twórczości architektonicznej, w: Katarzyna Uchowicz, Ariergarda modernizmu. Katalog projektów i realizacji Bohdana Lacherta i Józefa Szanajcy, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017, s. 819–837.
• Syrkus Szymon, Preliminarz architektury, „Praesens” 1926, nr 1, s. 6–16.
• Uchowicz Katarzyna, Ariergarda modernizmu. Katalog projektów i realizacji Bohdana Lacherta i Józefa Szanajcy, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
• Uchowicz Katarzyna, Awers/rewers. Architekt Bohdan Lachert, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław 2018.

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6107.35.06