Proces podwójnej tranzycji wyzwaniem dla rozwoju młodzieży z niepełnosprawnością

• Authors: Anna Skrzypa , Mariola Wolan-Nowakowska

Title variants

EN

Double transition as a challenge process for the development of youth with disabilities

Abstracts

EN

Young adults transition is a bridge between structured predictable system of education and unpredictable unstable labour market. Transition is a challenge for the youth during their growth into adulthood. The article displays specific difficulties of the youth with disabilities in the process of transition. The authors underline the role of parents and schools in preparing adolescent individuals with disabilities for building their autonomy in their adult lives.

PL

Tranzycja dla młodych dorosłych jest pomostem między przewidywalnym i uporządkowanym światem edukacji a światem pracy, który cechuje się nieprzewidywalnością oraz zmiennymi regułami. Tranzycja stanowi wyzwanie dla młodzieży, która przechodzi z etapu dorastania w etap dorosłości. Artykuł ukazuje specyficzne trudności młodzieży z niepełnosprawnością w procesie tranzycji. Podkreślono rolę rodziców oraz szkoły w przygotowaniu młodzieży z niepełnosprawnością do budowania autonomii i dorosłego życia.

Keywords

PL

tranzycja; niepełnosprawność; dorosłość; rodzice; szkoła

EN

transition; disability; adulthood; parents; school

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica
• Year: 2022
• Issue: 23
• Pages: 21-36

Dates

published

2022

Contributors

author

Anna Skrzypa

• SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny

• https://orcid.org/0000000319130887

author

Mariola Wolan-Nowakowska

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Instytut Pedagogiki, Katedra Pedagogiki Pracy i Andragogiki

• https://orcid.org/0000000277158741

References

• Bańka A. (2003). Rola Poradnictwa Zawodowego w integracji osób niepełnosprawnych z rynkiem pracy. Materiały konferencyjne, Warszawa: Biuro Koordynacji Kształcenia Kadr Fundacja Fundusz Współpracy.
• Bańka A. (2007). Psychologiczne doradztwo karier. Poznań: Wydawnictwo PRINT-B.
• Cybal-Michalska A. (2013). Młodzież akademicka a kariera zawodowa. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Drabik-Podgórna V. (2010). Tranzycja jako nowa kategoria biograficzna we współczesnym poradnictwie zawodowym. Edukacja Dorosłych, 1, 91–104.
• Grzybowska D. (2003). Szkoła wobec zadania przygotowania młodzieży niepełnosprawnej do podjęcia ról człowieka dorosłego. W: K.D. Rzędzicka, A. Kobylańska (red.), Dorosłość, niepełnosprawność, czas współczesny. Na pograniczach pedagogiki specjalnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Guichard J. (2007). Transition. W: J. Guichard, M. Huteau (eds.), Orientation et insertion professionnelle. 75 concepts clés. Paris: Dunod. https://doi.org/10.3917/dunod.guich.2008.01
• Loebl W. (2003). Drogi osiągania autonomii przez osoby niepełnosprawne. W: K.D. Rzędzicka, A. Kobylańska (red.), Dorosłość, niepełnosprawność, czas współczesny. Na pograniczach pedagogiki specjalnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Loska M. (2009). Psychofizyczne możliwości i społeczne wyznaczniki funkcjonowania osób niepełnosprawnych ruchowo. W: M. Wolan-Nowakowska (red.), Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych – ku możliwościom przeciw ograniczeniom. Kraków: Wydawnictwo Naukowe AKAPIT.
• Mikrut A., Dyduch E. (2019). Przygotowanie do zawodu i zatrudnienie osób z niepełnosprawnością intelektualną. Rozważania na kanwie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Pichalski R. (2003). Refleksje nad dorosłością. W: K.D. Rzędzicka, A. Kobylańska (red.), Dorosłość, niepełnosprawność, czas współczesny. Na pograniczach pedagogiki specjalnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Pisula E. (2008). Dorosłość osób z niepełnosprawnością intelektualną – szanse i zagrożenia. Warszawa: Wydawnictwo PSOUU.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej, Dz.U. z 17.08.2022, poz. 1717.
• Wehman P., Kregel J., Barcus J.M. (1985). From school to work: A vocational transition model for handicapped students, exceptional children. Exceptional Children, 25–37. https://doi.org/10.1177/001440298505200103
• Wolan-Nowakowska M. (2008). Wybrane aspekty decyzji zawodowych i edukacyjnych młodzieży niepełnosprawnej. Annales Univesitatis Marie Curie-Skłodowska. Sectio J. Pedagogia – Psychologia, 21, 39–49.
• Wolan-Nowakowska M. (2012). System orientacji i poradnictwa zawodowego dla młodzieży z niepełnosprawnością. W: E. Wojtasiak, M. Wolan-Nowakowska (red.), Poradnictwo zawodowe w rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Wolan-Nowakowska M. (2013). Młodzież w sytuacji planowania kariery zawodowej. Badania porównawcze uczniów z dysfunkcją narządu ruchu i pełnosprawnych. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Wolan-Nowakowska M. (2021). Rehabilitacja zawodowa osób z niepełnosprawnością intelektualną. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
• Wolska D. (2015). Umiejętności życiowe jako wyznacznik aktywizacji zawodowej dorosłych z głębszą niepełnosprawnością intelektualną. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Zakrzewska M. (2022). Aktywność zawodowa a jakość życia osób z niepełnosprawnością intelektualną. Warszawa: Wydawnictwo PSONI.
• Zielińska-Król K. (2014). Rodzina w procesie wsparcia społecznego i zawodowego osoby niepełnosprawnej. Labor et Educatio, 2, 79–89.

Identifiers

DOI

10.18778/1427-969X.23.02

Biblioteka Nauki

18797244