Traces of improvisation in "Jedyne wyjście" by Witkacy

• Authors: Tomasz Bocheński

Title variants

PL

Ślady improwizacji w "Jedynym wyjściu" Witkacego

Abstracts

PL

W artykule analizuję koncepcję improwizacji zapisaną w Jedynym wyjściu Witkacego. Pojęcie improwizacji charakteryzuje autor powieści jako swobodne wariacyjne tworzenie wywodzące się z natchnionej wizji. Wizję uważa Witkacy za najważniejszy, źródłowy element teorii artystycznej i praktyki twórczej. Analizuję również ślady improwizacji w rękopisie Jedynego wyjścia i opisuję grę między amplifikcjami a wizjami zapisanymi w improwizowanych fragmentach.

EN

In the article I have analysed the concept of improvisation recorded in Jedyne wyjście by Witkacy. He described the notion as unconstrained variation-based creation flowing from an inspired vision. Witkacy considered vision as the most fundamental source element of artistic theory and creative practice. I have also analysed the traces of improvisation in the manuscript of Jedyne wyjście and I have discussed the play between amplifications and visions recorded in the improvised fragments.

Keywords

PL

modernizm w literaturze polskiej; Stanisław Ignacy Witkiewicz; improwizacja w powieści; "Jedyne wyjście" S.I. Witkiewicza

EN

modernism in Polish literature; Stanisław Ignacy Witkiewicz; improvisation in the novel; "Jedyne wyjście" by S.I. Witkiewicz

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
• Year: 2022
• Volume: 64
• Issue: 1
• Pages: 171-193

Dates

published

2022

Contributors

author

Tomasz Bocheński

• University of Lodz, Faculty of Philology, Institute of Polish Philology and Speech-Language Therapy, Department of the Literature of the Polish 20th and 21st, ul. Pomorska 171/173, 90-236 Łódź

• https://orcid.org/0000000317043456

References

• Benson Bruce Ellis, The Improvisations of Musical Dialogue. A Phenomenology of Music, Cambridge University Press, Cambridge 2003. https://doi.org/10.1017/CBO9780511615924
• Błoński Jan, Witkacy. Sztukmistrz, filozof, estetyk, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2000.
• Bocheński Tomasz, Czarny humor w twórczości Witkacego, Gombrowicza, Schulza. Lata trzydzieste, Universitas, Kraków 2005.
• Degler Janusz, Witkacego portret wielokrotny. Szkice i materiały do biografii (1918–1939), PIW, Warsaw 2009.
• Dziadek Adam, Rytm i podmiot w liryce Jarosława Iwaszkiewicza i Aleksandra Wata, Wydawnictwo UŚ, Katowice 1999.
• Hejmej Andrzej (ed.), Muzyka w literaturze. Antologia studiów powojennych, , Universitas, Kraków 2002.
• Langraf Edgar, Improvisation as Art. Conceptual Challenges, Historical Perpectives, The Continuum International Publishing Group, New York 2011.
• Peters Gary, The Philosophy of Improvisation, The University of Chicago Press, Chicago 2011.
• Polit Paweł, Pojęcie jedności osobowości w twórczości filozoficznej i malarskiej Stanisława Ignacego Witkiewicza, Universitas, Kraków 2019.

Identifiers

DOI

10.18778/1505-9057.64.06

Biblioteka Nauki

2129659