Konserwatyzm i problem jego rozpoznawalności w dyskursie publicznym

• Authors: Jerzy Stachowiak

Title variants

Konserwatyzm i problem jego rozpoznawalności w dyskursie publicznym

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszym artykule przedstawiona została analiza opublikowanej w 2017 roku polskojęzycznej wersji tak zwanej Deklaracji Paryskiej, zatytułowanej „Europa, w jaką wierzymy”. Zgodnie z zapowiedzią autorów Deklaracji ma ona stanowić wyraz troski środowiska konserwatywnych intelektualistów o obecny stan europejskiej polityki, kultury i społeczeństwa. Ma także afirmować tak zwaną „prawdziwą Europę”. Analiza pokazuje, że zadaniem postawionym przed Deklaracją jest nie tylko sama afirmacja, ale przede wszystkim zaświadczenie o jej (Deklaracji) konserwatywnym charakterze. Tej drugiej sprawy dotyczy zasadnicza część artykułu. W tym celu omówione zostają cztery wyodrębnione w toku badań formalne własności retorycznej organizacji Deklaracji. Tekst uzupełniony jest komentarzem do analizy, w którym zaproponowana zostaje możliwość próbnego rozpatrzenia tradycji w dziedzinie kultury politycznej jako tradycji form publicznego wypowiadania (się).

EN

This paper presents an analysis of the Polish language version of the Paris Statement “The Europe We Can Believe In.” According to the authors of the Statement, the document is meant to be an expression of their concern about the current state of European politics, culture, society. They also articulated their attachment to and affirmation of the so-called true Europe. The analysis shows that what the Statement is expected to do is not only a declared affirmation of the true Europe but above all a confirmation of its own conservative character. The main part of this paper is devoted to the discussion on the later issue. In order to do so four formal aspects of the rhetorical organization of the Statement are discussed. The paper ends with several comments about a possible respecification of traditions in the field of political culture as traditions of the forms of public discursive actions.

Keywords

PL

konserwatyzm; dyskurs publiczny; retoryka; narracje; media; konserwatyzm; dyskurs publiczny; retoryka; narracje; media

EN

conservatism; public discourse; rhetoric; narratives; media

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2018
• Volume: 14
• Issue: 4
• Pages: 66-87

Dates

published

2019-05-09

Contributors

author

Jerzy Stachowiak

• Uniwersytet Łódzki, Instytut Socjologii, ul. Rewolucji 1905 r. nr 41, 90-214 Łódź

• https://orcid.org/0000-0002-7727-1082

References

• AB (2017) „Prof. Legutko: w Europie jest coraz mniej wolności” [dostęp 17 listopada 2018 r.]. Dostępny w Internecie: https://www.tvp.info/34374788/prof-legutko-w-europie-jest-coraz-mniej-wolnosci
• Bartyzel Jacek (2017) W obronie prawdziwej Europy [dostęp 17 listopada 2018 r]. Dostępny w Internecie: http://myslkonserwatywna.pl/prof-bartyzel-w-obronie-prawdziwej-europy/
• Browne Stephen H. (2009) Close Textual Analysis: Approaches and Applications [w:] Jim A. Kuypers, ed., Rhetorical Criticism. Perspectives in Action. Plymouth: Lexington Books, s. 63–76.
• Browne Stephen H. (2016) The Ides of War. George Washington and The Newburgh Crisis. Columbia: The University of South Carolina Press.
• Burke Edmund (2008) Rozważania o Rewolucji we Francji. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Czyżewski Marek i in., red. (2014) Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.
• Czyżewski Marek i in. (2017) Wprowadzenie [w:] Marek Czyżewski i in., red., Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno, s. 9–25.
• Deklaracja Paryska. Europa, w jaką wierzymy (2017) [dostęp 21 listopada 2018 r.]. Dostępny w Internecie: https://thetrueeurope.eu/europa-w-jaka-wierzymy/
• Edwards Derek (1991) Categories are for talking: On the cognitive and discursive bases of categorization. „Theory and Psychology”, vol. 1, s. 515–542.
• Edwards Derek (1997) Discourse and Cognition. London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage Publications.
• Fundacja Republikańska (2017) Republikanie popierają Deklarację Paryską [dostęp 17 listopada 2018 r.]. Dostępny w Internecie: https://fundacjarepublikanska.org/2017/10/republikanie-popieraja-deklaracje-paryska/
• Garfinkel Harold (2004) Studia z etnometodologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gilbert Nigel, Mulkay Michael (1984) Opening Pandora’s Box: A sociological analysis of scientists’ discourse. Cambridge: Cambridge University Press.
• GK (2017) „Prof. Legutko: W Europie Zachodniej jest coraz mniej wolności” [dostęp 17 listopada 2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://korwin-mikke.pl/europa/zobacz/prof_legutko_w_europie_zachodniej_jest_coraz_mniej_wolnosci/154201
• Jünger Friedrich G. (1999) Oblicza demokracji [w:] Wojciech Kunicki, red., Rewolucja konserwatywna w Niemczech 1918–1933. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 163–190.
• Kołodziejski Konrad (2017) Deklaracja paryska to głos w obronie Europy. Ratujmy nasz świat, zanim nie będzie za późno [dostęp 17 listopada 2018 r.]. Dostępny w Internecie: https://wpolityce.pl/polityka/361715-deklaracja-paryska-to-glos-w-obronie-europy-ratujmy-nasz-swiat-zanim-nie-bedzie-za-pozno
• Korolko Mirosław (1998) Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
• Kunicki Wojciech (1999) Wprowadzenie [w:] Wojciech Kunicki, red., Rewolucja konserwatywna w Niemczech 1918–1933. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 7–82.
• Kuypers Jim A. (2009) Rhetorical Criticism. Perspectives in Action. Plymouth: Lexington Books.
• Lichański Jakub Z. (2000) Retoryka: od renesansu do współczesności – tradycja i innowacja. Warszawa: Wydawnictwo „DiG”.
• Mény Yves, Surel Yves (2007) Zasadnicza dwuznaczność populizmu [w:] Jerzy Szacki, red., Demokracja w obliczu populizmu. Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 28–53.
• Mohler Armin (2000) Konserwatyzm niemiecki po 1945. „Arcana”, nr 1.
• NDIE (2017) Deklaracja Paryska: Odrzućmy utopijną fantazję multikulturowego świata bez granic [dostęp 17 listopada 2018 r.]. Dostępny w Internecie: https://ndie.pl/deklaracja-paryska-odrzucmy-utopijna-fantazje-multikulturowego-swiata-bez-granic/
• Pawliszak Piotr (2017) Analiza narracyjna dyskursu publicznego. W poszukiwaniu struktur kulturowych i procesów narzucania znaczeń formujących politykę ekologiczną [w:] Marek Czyżewski i in., red., Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno, s. 67–94.
• Potter Jonathan, Wetherell Margaret (1988) Accomplishing attitudes: Fact and evaluation in racist discourse. „Text” nr 8 (1–2), s. 51–68.
• Ptasznik Jan (2017) Deklaracja paryska – naukowcy o multi-kulti [dostęp 17 listopada 2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://strefawolnejprasy.pl/deklaracja-paryska-naukowcy-o-multi-kultitroche-poezji/
• RT (2017) „Odrzućcie fantazję multikulturowego świata”. Deklaracja intelektualistów [dostęp 17 listopada 2018 r.]. Dostępny w Internecie: https://www.tvp.info/34352288/odrzuccie-fantazje-multikulturowego-swiata-deklaracja-intelektualistow
• Sacks Harvey (1985) On doing “being ordinary” [w:] Maxwell J. Atkinson, ed., Structures of Social Action. Cambridge: Cambridge University Press, s. 413–429.
• Sacks Harvey (1995) Lectures on Conversation. Oxford: Blackwell Publishing.
• Scruton Roger (2002) Co znaczy konserwatyzm. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
• Scruton Roger (2016) Jak być konserwatystą. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
• Stępień Stefan, red., (2003) Konserwatyzm. Historia i współczesność. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Szlachta Bogdan (1998) Konserwatyzm. Z dziejów tradycji myślenia o polityce. Kraków, Warszawa: Dante Arrarat.
• Szlachta Bogdan (2008) Szkice o konserwatyzmie. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej.
• Teologia Polityczna (2017) Deklaracja Paryska – pełny tekst dokumentu [dostęp 17 listopada 2018 r.]. Dostępny w Internecie: https://www.teologiapolityczna.pl/deklaracja-paryska-pelny-tekst
• Wielomski Adam, Skarżyński Ryszard (1998) Konserwatyzm: zarys dziejów filozofii politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Wittgenstein Ludwig (2004) Dociekania filozoficzne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-8069.14.4.04