The Sociology of Translation: At the Intersection of Social Sciences and the Humanities. "The Case of The Golden Key, or the Adventures of Buratino"

• Authors: Marcin Kosman

Title variants

Socjologia przekładu – na styku nauk społecznych i humanistycznych. Na przykładzie książki pt. „Złoty kluczyk, czyli niezwykłe przygody pajacyka Buratino”

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The article discusses the relationship between translation studies and sociology. It is argued that the latter can prove valuable in a deepened analysis of a given society. Surprisingly, little research has been done with regard to this issue. In order to justify the point of view that translation studies can consort with social sciences in many ways, The Golden Key, or the Adventures of Buratino – a Soviet adaptation of Collodi’s Pinocchio – is analyzed. The choices of the translator are influenced by the trends and norms in the Soviet society. These norms are further analyzed through the lenses of Pierre Bourdieu’s concepts and the Manipulation School. Thus, combining sociology and translation studies can provide an interdisciplinary perspective on social phenomena.   

PL

Artykuł omawia związek pomiędzy naukami o przekładzie (translation studies) oraz socjologią. Uważa się, iż osiągnięcia przekładoznawstwa mogą okazać się użyteczne w analizie danego społeczeństwa. Powstało jednak relatywnie niewiele opracowań w tej kwestii. W celu uzasadnienia poglądu głoszącego, iż translation studies mogą współgrać z naukami o społeczeństwie, skupiono się na sowieckiej adaptacji „Pinokia” Collodiego: „Złoty kluczyk, czyli niezwykłe przygody pajacyka Buratino” pióra Aleksieja Tołstoja. Wybory tłumacza są zdeterminowane przez trendy i normy panujące w sowieckim społeczeństwie. Te normy zostały również zanalizowane zgodnie z koncepcjami pola i habitusu Pierre’a Bourdieu oraz założeniami szkoły manipulistów. Połączenie socjologii z przekładoznawstwem daje zatem interdyscyplinarną perspektywę na zjawiska społeczne.

Keywords

EN

cultural turn in translation studies; field; habitus; sociology of translation

PL

habitus; pole; socjologia przekładu; zwrot kulturowy w badaniach nad przekładem; habitus; pole; socjologia przekładu; zwrot kulturowy w badaniach nad przekładem

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2020
• Volume: 16
• Issue: 2
• Pages: 62-78

Dates

published

2020-05-31

Contributors

author

Marcin Kosman

• University of Warsaw

• https://orcid.org/0000-0003-1811-9723

References

• Abdallah, Kristiina. 2014. “The Interface between Bourdieu’s Habitus and Latour’s Agency: The Work Trajectories of Two Finnish Translators.” Pp. 111-132 in Remapping Habitus in Translation Studies, edited by G. M. Vorderobermeier. Amsterdam: Rodopi.
• Balina, Marina. 2008. “Creativity through Restraint: The Beginnings of Soviet Children’s Literature.” Pp. 1-18 in Russian Children’s Literature and Culture, edited by M. Balina and L. Rudova. New York: Routledge.
• Baluch, Alicja. 2008. Od form prostych do arcydzieła. Cracow: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
• Berman, Antoine. 2000. “Translation and the Trials of the Foreign.” Pp. 284-297 in The Translation Studies Reader, edited by L. Venuti. New York: Routledge.
• Bourdieu, Pierre. 1984. Distinction. A Social Critique of the Judgement of Taste. Cambridge: Harvard University Press.
• Bourdieu, Pierre. 1990. In Other Words: Essays Towards a Reflexive Sociology. Stanford: Stanford University Press.
• Bourdieu, Pierre. 1991. Language & Symbolic Power. Cambridge: Cambridge University Press.
• Branson, Rachel. 2014. “Carving the Perfect Citizen: The Adventures of Italian Pinocchio in the Soviet Union and the United States.” Honors Projects 2 . Retrieved June 11, 2 019 https://digitalcommons.iwu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1010&context=crisscross
• Clark, Katerina. 1985. The Soviet Novel: History as Ritual. Chicago: University of Chicago Press.
• Collodi, Carlo. 1958. Le avventure di Pinocchio: storia di un buratino. Firenze: Casa Editrice Adriano Salani.
• Czech, Magdalena. 2011. „Tłumaczenie społecznego świata. Socjologia i przekład.” Kultura i Polityka 10:19-28.
• De-you, Yang. 1987. “On Marshak’s Russian Translation of Robert Burns.” Studies in Scottish Literature 22:10-29.
• Dudek, Anna. 2018. “Heart of Message. An Overview of Stylistic Devices Used by Jacek Dukaj in Serce ciemności.” TranslatoLogica: A Journal of Translation, Language, and Literature 2:97-110.
• Duszak, Anna and Fairclough Norman. 2008. Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Cracow: Universitas.
• Eberharter, Markus. 2014. “Socjologiczne spojrzenie na rolę tłumaczy literatury. Na przykładzie Wandy Kragen i recepcji literatur niemieckojęzycznych w Polsce po 1945 roku.” Rocznik Przekładoznawczy. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu 9:115-128.
• Fairclough, Norman. 1995. Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language. London: Longman.
• Fernández Guerra, Ana. 2012. “Translating Culture: Problems, Strategies and Practical Realities.” Art and Subversion 1:1-27.
• Fitzpatrick, Sheila. 2002. Education and Social Mobility in the Soviet Union 1921-1934. Cambridge: Cambridge University Press.
• Foucault, Michel. 1972. The Archaeology of Knowledge. London: Tavistock.
• Gómez Castro, Cristina. 2008. “Translation and Censorship in Franco’s Spain: Negotiation as a Pathway for Authorization.” Pp. 63-76 in Proceedings of the 7th Annual Portsmouth Translation Conference, edited by C. O’Sullivan. Portsmouth: University of Portsmouth.
• Gorky, Maxim. 1953. Sobranie sochinenij v 30 tomah. Tom 27. Statʹi, doklady, rechi, privetstvija. 1933–1936. Moskva: GIHL.
• Gouanvic, Jean-Marc. 2005. “A Bourdieusian Theory of Translation.” The Translator 11(2):147-163.
• Gumprez, John J. and Dell Hymes. 1972. Directions in Sociolinguistics. The Ethnography of Communication. New York: Holt, Rinehart and Winston.
• Heilbron, Johan and Sapiro Gisèle. 2007. “Outline for a sociology of translation. Current issues and future prospects.” Pp. 93-108 in Constructing a Sociology of Translation, edited by M. Wolf and A. Fukari. Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins.
• Hejwowski, Krzysztof. 2004. Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Heydel, Magda. 2009. „Zwrot kulturowy w badaniach nad przekładem.” Teksty Drugie 6:21-33.
• Holmes, James S. 1988. Translated!: Papers on Literary Translation and Translation Studies. Amsterdam: Rodopi.
• Inghilleri, Moira. 2003. “Habitus, Field and Discourse: Interpreting as a Socially Situated Activity.” Target 15(2):243-268.
• Kaliszewska-Henczel, Magdalena. 2017. „Kręte ścieżki baśni i wszędobylskość Kopciuszka – o rozmaitych sposobach interpretacji literatury baśniowej.” Zeszyty Naukowe Uczelnianej Rady Doktorantów Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego 4:8-23.
• Kaloh Vid, Natalia. 2013. “Translation of Children’s Literature in the Soviet Union: How Pinocchio Got a Golden Key.” International Research in Children’s Literature 1:90-103.
• Kleczkowska, Katarzyna. 2011. „Kiedy dzieło wymyka się twórcy. Losy pajacyka Pinokio od powieści Carla Collodiego po kulturę współczesną.” Maska 12:85-98.
• Klimovich, Natalya. 2018. “Manipulative Strategies in the Translations of Literary Texts Carried Out in the Soviet Union.” Journal of Siberian Federal University. Humanities & Social Sciences 3:543-550.
• Kosman, Marcin. 2017. “Toto, we are in the Soviet Union. Jaka Kraina Oz istnieje w Związku Radzieckim?” Konteksty Kultury 14(4):55-69.
• Kvartnik, Tatyana A. 2014. Literatura, Universal’nyy spravochnik shkol’nika, 100 samykh vazhnykh tem. Moskva: Eksmo.
• Lefevere, André. 1992. Translation, Rewriting, and the Manipulation of Literary Fame. London, New York: Routledge.
• Lefevere, André. 2000. “Mother Courage’s Cucumbers: Text, System and Refraction in a Theory of Literature.” Pp. 233-249 in The Translation Studies Reader, edited by L. Venuti. New York: Routledge.
• Lepenies, Wolf. 1988. Between Literature and Science: The Rise of Sociology. Cambridge: Cambridge University Press.
• Lisheng, Liu. 2016. “Hanna, S. (2016). Bourdieu in translation studies: The socio-cultural dynamics of Shakespeare translation in Egypt. New York, NY: Routledge. 231p.” Linguistica Antverpiensia, New Series – Themes in Translation Studies 15:303- 308.
• Meylaerts, Reine. 2008. “Translators and (Their) Norms: Towards a Sociological Construction of the Individual.” Pp. 91- 102 in Beyond Descriptive Translation Studies: Investigations in Homage to Gideon Toury, edited by A. Pym, M. Shlesinger and D. Simeoni. Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins.
• Munday, Jeremy. 2012. Introducing Translation Studies: Theories and Applications. London, New York: Routledge.
• Petelin, Victor V. 1978. Aleksey Tolstoy. Moskva: Molodaya gvardiya.
• Safiullina, Nailya and Rachel Platonov. 2012. “Literary Translation and Soviet Cultural Politics in the 1930s: The Role of the Journal Internacional’naja Literatura.” Russian Literature 72:239-269.
• Schiffrin, Deborah, Deborah Tannen, and Heidi E. Hamilton. 2001. The Handbook of Discourse Analysis. Oxford: Blackwell Publishers.
• Sikorska, Liliana. 2002. An Outline History of English Literature. Poznan: Wydawnictwo Poznańskie.
• Simeoni, Daniel. 1998. “The Pivotal Status of the Translator’s Habitus.” Target 10(1):1-39.
• Skorospelova, Yekaterina B. 2003. Russkaya proza XX veka. Ot A. Belogo («Peterburg») do B. Pasternaka («Doktor Zhivago»). Moskva: TEIS.
• Snell-Hornby, Mary. 2006. The Turns of Translation Studies: New Paradigms or Shifting Viewpoints? Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins.
• Struve, Gleb. 1941. “Alexei Tolstoy.” The Tablet, October 11. Retrieved May 22, 2019 http://archive.thetablet.co.uk/article/11th-october-1941/14/alexei-tolstoy-learn-from-mr-gleb-struve-lecturer-
• Szymańska, Katarzyna. 2010. „Przekład literacki – manipulacja: refrakcja i instytucja patronatu według André Lefevre’a i Manipulation School.” Polisemia 2 . Retrieved J une 2 6, 2 019 http://www.polisemia.com.pl/numery-czasopisma/numer-2-2010-2/przeklad-literacki---manipulacja
• Tahir-Gurcaglar, Şehnaz. 2003. “The Translation Bureau Revisited: Translation as Symbol.” Pp. 113-129 in Apropos of Ideology, edited by M. Calzada-Pérez. Manchester: St. Jerome.
• Temple, Bogusia. 2006. “Representation Across Languages: Biographical Sociology Meets Translation and Interpretation Studies.” Qualitative Sociology Review 2(1):7-21.
• Tolstoy, Aleksey N. 1951. Zolotoy klyuchik, ili Priklyucheniya Buratino. Moskva-Kiyev: Gosudarstvennoye Izdatel’stvo Khudozhestvennoy Literatury.
• Tryuk, Małgorzata. 2011. „Tłumacz w sytuacjach konfliktowych i kryzysowych. Ujęcie socjologiczne.” Pp. 375-390 in Przekład jako produkt i kontekst jego odbioru, edited by I. Kasperska and A. Żuchelkowska. Poznan: Wydawnictwo Rys.
• Valerio, Anna. 2013. “Translation and Ideology: A Critical Reading.” Procedia – Social and Behavioral Sciences 70:986-996.
• Venuti, Lawrence. 1995. The Translator’s Invisibility: A History of Translation. London and New York: Routledge.
• Wolf, Michaela. 2014. “The Sociology of Translation and Its ‘Activist Turn’.” Pp. 7-22 in The Sociological Turn in Translation and Interpreting Studies, edited by C. V. Angelelli. Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
• Zwierzchowski, Piotr. 2003. „Piotr I, czyli stalinowska baśń o mądrym i dobrym carze.” BLOK 2:53-69.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-8069.16.2.05