Rola murali we współczesnym funkcjonowaniu miejskich ruchów społecznych w przestrzeni publicznej miast. Przegląd wybranych działań artystycznych

• Authors: Adrianna Krzywik

Title variants

EN

The Role of Murals in the Contemporary Functioning of Urban Social Movements in the Public Space of Cities: A Review of Selected Artistic Activities

Abstracts

EN

In the repertoire of contemporary social movements in urban space, one can increasingly find activities of artistic and cultural character. The main determinant of these activities is their originality in conveying shared values and political claims. Street art and murals belonging to it are included in the activities of social movements. Murals, which by definition are egalitarian art, engage the viewer in dialog, becoming socially-engaged art. Over the last dozen or so years, we have observed the phenomenon of the so-called mural boom, i.e. the rapid growth of the artistic social movement centered around murals. Based on a historical analysis of mural activity, examples of murals which are a manifestation of political views will be presented. These murals have been selected according to the criterion of having been created during the most important contemporary social movements of the last ten years. Furthermore, a semiological analysis of photographs of murals will be used to characterize the phenomenon of murals in contemporary social movements as well as the hidden meaningful elements in the message.

PL

W repertuarze współczesnych ruchów społecznych w przestrzeni miejskiej coraz częściej odnaleźć można działania o charakterze artystyczno-kulturowym. Głównym wyznacznikiem tych działań jest oryginalność przekazu podzielanych wartości i roszczeń politycznych. Do działań ruchów społecznych zaliczany jest street art i należące do niego murale. Murale, będące z założenia sztuką egalitarną, angażują odbiorcę do dialogu, stając się sztuką zaangażowaną społecznie. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat obserwujemy zjawisko tzw. muralowego boomu, czyli gwałtownego wzrostu artystycznego ruchu społecznego skupionego wokół murali. Na podstawie analizy historycznej działań muralistycznych zostaną przedstawione przykłady murali będących manifestacją poglądów politycznych. Murale te zostały wybrane według kryterium powstania podczas najważniejszych, współczesnych ruchów społecznych ostatnich dziesięciu lat. Ponadto analiza semiologiczna fotografii murali posłuży do scharakteryzowania fenomenu murali we współczesnym funkcjonowaniu ruchów społecznych oraz ukrytych elementów znaczących w przekazie.

Keywords

PL

murale; sztuka uliczna; muralizm; ruch artystyczny; ruch społeczny; rewolucja meksykańska

EN

murals; street art; muralism; art movement; social movement; Mexican revolution

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2022
• Volume: 18
• Issue: 2
• Pages: 116-131

Dates

published

2022

Contributors

author

Adrianna Krzywik

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

• https://orcid.org/0000000272618606

References

• Biskupski Łukasz (2017) Prosto z ulicy. Sztuki wizualne w dobie mediów społecznościowych i kultury uczestnictwa. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
• Castells Manuel (1982) Kwestia miejska. Przełożyli Bohdan Jałowiecki, Jacek Piątkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Castells Manuel (2009) Siła tożsamości. Przełożył Sebastian Szymański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Castells Manuel (2012) Networks of Outrage and Hope: Social Movements in the Internet Age. Malden, MA: Polity Press.
• Coffey Mary K. (2012) How a Revolutionary Art Became Official Culture: Murals, Museums, and the Mexican State. London: Duke University Press.
• Drozdowski Rafał (2009) Obraza na obrazy. Strategie społecznego oporu wobec obrazów dominujących. Poznań: Zysk i S-ka.
• Dziamski Grzegorz (2005) Sztuka publiczna. „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1, s. 47–55.
• Earl Jennifer i in. (2015) New Technologies and Social Movements [w:] Donatella della Porta, Mario Diani, (eds.), The Oxford Handbook of Social Movements. Oxford: Oxford University Press, s. 355–366.
• Hansen Mogens (2011) Polis. Wprowadzenie do dziejów miasta-państwa w starożytności. Przełożyli R. Kulesza, A. Kulesza. Warszawa: WUW,
• Harvey David (2012) Bunt Miast. Prawo do miasta i wielka rewolucja. Przełożyli Agnieszka Kowalczyk i in. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
• Jagiełło Ewa A., Modnicka Noemi (2015) Projekt Off Galeria. Dialogi wokół murali http://www.urbanforms.org/userfiles/Raport_Off_Galeria.pdf [dostęp 20.04.2022].
• Kowalewski Maciej (2016) Protest miejski. Przestrzenie, tożsamości i praktyki niezadowolonych obywateli miast. Kraków: Nomos.
• Lachowska Karolina, Pielużek Marcin (2020) Miasto jako przestrzeń ideologiczna – analiza sztuki ulicznej towarzyszącej aktualnym protestom w Chile. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura”, t. 12, nr 2, s. 93–112.
• Lear John (2017) Picturing the Proletariat: Artists and Labor in Revolutionary Mexico, 1908–1940. Austin: University of Texas Press.
• Łabądź Justyn (2019) Street art. Sztuka ulicy. Warszawa: Wydawnictwo SBM.
• Maluga Leszek (2019) Mural jako forma plastyczna w przestrzeni architektonicznej i urbanistycznej Meksyku. „Architectus. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej”, t. 3, nr 59, s. 41–56.
• Marczewska-Rytko Maria (2017) Nowe ruchy społęczne w dobie globalizacji: uwarunkowania i charakterystyka [w:] M. Marczewska-Rytko, D. Maj, red., Nowe ruchy społeczne. Lublin: Wydawnictwo UMSC, s. 15–27.
• Mayer Margit (2009) The ‘Right to the City’ in the context of shifting mottos of urban social movements. „City”, vol. 13, no. 2, s. 362–374.
• McAdam Doug, Snow David A. (1997) Social Movements: Readings on Their Emergence, Mobilization, and Dynamics. Los Angeles, CA: Roxbury Pub.
• Niziołek Katarzyna (2015) Sztuka społeczna. Koncepcje, dyskursy, praktyki. Tom 1. Białystok: Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku Universitas Bialostocensis, Wydział Historyczno-Socjologiczny Uniwersytetu w Białymstoku.
• Niżyńska Aleksandra (2011) Street art jako alternatywna forma debaty publicznej w przestrzeni miejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
• Ossowski Stanisław (2004) Wybór pism estetycznych. Kraków: Universitas.
• Piechota Grażyna (2018) Pomiędzy happeningiem a zmianą. Znaczenie komunikacji sieciowej w protestach społeczno-politycznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.
• Połeć Marta (2018) Artyści uliczni polskich miast. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego.
• Porta Donatella, della, Diani Mario (2009) Ruchy społeczne. Wprowadzenie. Przełożyła Agata Sadza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Snow David A. (2004) Social movements as challenges to authority: Resistance to an emerging conceptual hegemony. „Research in Social Movements, Conflict, and Change”, vol. 25, s. 3 –25.
• Sztompka Piotr (2005) Socjologia zmian społecznych. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Ślosarski Bartosz (2021) Przedmioty protestu. Kultury materialne współczesnych ruchów społecznych. Kraków: Nomos.
• Tufekci Zeynep, Wilson Christopher (2012) Social Media and the Decision to Participate in Political Protest: Observations From Tahrir Square. „Journal of Communication”, vol. 62, s. 363–379.
• Tug˘ba Tas¸ Og˘uzhan Tas (2014) Resistance on the walls, reclaiming public space: street art in times of political turmoil in Turkey. „Interactions: Studies in Communication & Culture”, vol. 5, no 3, s. 327–349.
• Urwanowicz Eliza (2005) Sztuki publiczne. „Socjomat” https://web.archive.org/web/20090207192507/http://www.socjomat.pl/aktualny/artykuly/id_kultura02.html [dostęp 20.04.2022].
• Zetterman Eva (2010) Mural Painting in Mexico and the USA. Lund: Skissernas Museum.

Identifiers

DOI

10.18778/1733-8069.18.2.06

Biblioteka Nauki

2105523