Głębiny i płycizny. Rzecz o trudach syntetyzowania historii miasta (na marginesie książki Marcina J. Szymańskiego „Łódź na wodach dziejów. Biografia miasta”, Łódź 1920, ss. 320)

• Authors: Kamil Śmiechowski

Title variants

EN

Depths and shallows. About the difficulties of synthesizing the history of the city (on the margin of Marcin J. Szymański’s book “Łódź na wodach dziejów. Biografia miasta”, Łódź 2020, pp. 320)

Abstracts

EN

The urban history is a research area which eludes classical historiography and gives romm for many interesting phenomena. One of them are “biographies of cities”, which means the way of writing about about an urban history that imitates the biographies of famous people. Marcin Szymański made an attempt to write a biography of Łódź. This article assesses whether the researcher associated with the Institute of History at the University of Lodz has fulfilled this task well or not. Secondly, the place of M. Szymański’s book in the literature on Łódź and its usefulness as a source of knowledge about the city’s past were also analyzed here. Finally, strengths and weaknesses of the reviewed book were pointed out.

PL

Historia miast stanowi obszar badawczy, w którym dochodzi do szeregu interesujących zjawisk, wymykających się klasycznej historiografii. Jednym z nich są „biografie miast”, czyli sposób pisania o ich przeszłości naśladujący biografie postaci historycznych. Próby napisania biografii Łodzi podjął się Marcin Szymański. W artykule niniejszym dokonano oceny czy badacz związany z Instytutem Historii Uniwersytetu Łódzkiego dobrze wywiązał się z tego zadania. Przeanalizowano także miejsce książki M. Szymańskiego w literaturze poświęconej Łodzi i jej użyteczność jako źródła wiedzy o przeszłości miasta. Wskazano także mocne i słabe strony recenzowanej książki.

Keywords

PL

Łódź; historia miast; współczesna historiografia regionalna; historia przemysłu; historia pracy; historia płci; historia kulturowa

EN

Łódź; urban history; contemporary regional historiography; industrial history; labor history; gender history; cultural history

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
• Year: 2020
• Volume: 23
• Pages: 169-184

Dates

published

2020

Contributors

author

Kamil Śmiechowski

• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000000346148599

References

• Broński K., Szpak J., Procesy urbanizacyjne w Europie w XIX i XX wieku. Problemy i koncepcje badawcze, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie” 2002, nr 587, s. 17–30.
• Dinter H. S., Spod czarnych dymów. Łódź w latach 1861–1918, Łódź 1978.
• Ewen S., What is Urban History?, Cambridge; Malden 2016.
• Gałecki W., Biografie miast. Zarys problematyki genologicznej w perspektywie hermeneutycznej teorii gatunku, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2020, nr 16, s. 185–198.
• Hachlica M., Gdańskie transpozycje, „Autobiografia. Literatura. Kultura. Media” 2015, nr 2, s. 147–156 https://doi.org/10.18276/au.2015.2.5-12
• Hofmann A. R., The Biedermanns in the 1905 Revolution: A Case Study in Entrepreneurs’ Responses to Social Turmoil in Łódź, “The Slavonic and East European Review” 2004, t. 82, s. 27–49 https://doi.org/10.1177/03324893211052461
• Ira J., Rethinking the genre: Urban biographies as means of creating critical public spheres, “Urban History” 2021, t. 48, s. 162–178.
• Janczak J., Ludność Łodzi przemysłowej 1820–1914, Łódź 1982.
• Joffe M., Regional rivarly and economic nationalism: the central industrial region industrialists’ strategy for the development of the Russian economy, 1880s-1914, “Russian History” 1984, t. 11, s. 369–399.
• Kowalski K., Dzionek-Kozłowska J., Matera R., The Effect of Geography and Institutions on Economic Development: The Case of Lodz, “Journal of Interdisciplinary History” 2018, t. 48, s. 523–538 https://doi.org/10.1162/JINH_a_01198
• Lewicki W., Kariera miasta Łodzi, Łódź 1971.
• Loew P. O., Gdańsk. Biografia miasta, Gdańsk 2013.
• Łódź. Monografia miasta, red. S. Liszewski, Łódź 2009.
• Piętka B., Krwawe strajki w II RP, „Tygodnik Przegląd” 2016, nr 22 https://www.tygodnikprzeglad.pl/krwawe-strajki-ii-rp/ (dostęp: 25.02.2021).
• Puś W., Dzieje Łodzi przemysłowej (zarys historii), Łódź 1987.
• Rynkowska A., Działalność gospodarcza władz Królestwa Polskiego na terenie Łodzi przemysłowej w latach 1821–1831, Łódź 1951.
• Rynkowska A., Ulica Piotrkowska, Łódź 1970.
• Sikorska-Kowalska M., Emancypacja społeczna i zawodowa robotnic łódzkich przełomu XIX i XX wieku, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX wieku” 2003, t. 1, s. 90–107.
• Szymański M. J., Łódź na wodach dziejów. Biografia miasta, Łódź 2020.
• Traba R., Ciągłość i historia przerywana: miasto w długim trwaniu, [w:] O nowy model historycznych badań regionalnych, red. K. A. Makowski, Poznań 2007, s. 75–88.
• Włodarczyk E., Miasto dziewiętnastowieczne jako przedmiot zainteresowań badawczych historyków – kierunki badań, „Roczniki Dziejów Społeczno-Gospodarczych” 1992/1995, t. 43–45, s. 63–77.
• Woźniak K. P., Spory o genezę Łodzi przemysłowej w pracach historycznych autorów polskich, niemieckich i żydowskich, [w:] Polacy – Niemcy – Żydzi w Łodzi w XIX–XX w. Sąsiedzi dalecy i bliscy, red. P. Samuś, Łódź 2007, s. 9–25.
• Wyrobisz A., Nowe koncepcje w badaniach nad historią miast europejskich, „Przegląd Historyczny” 1989, t. 80, s. 155–174.
• Zysiak A., Śmiechowski K., Piskała K., Marzec W., Kaźmierska K., Burski J., From Cotton and Smoke. Łódź – Industrial City and Discourses of Asynchronous Modernity, 1897–1994, Łódź–Kraków 2018.
• Żarnowska A., Women in Working Class Families in the Congress Kingdom (the Russian Zone of Poland) at the Turn of the Nineteenth Century, [w:] eadem, Workers, Women and Social Change in Poland, 1870–1939, Aldershot 2004, s. 163–175.

Identifiers

DOI

10.18778/2080-8313.23.08

Biblioteka Nauki

2028263