„Otworzyło mi się wtedy okno na inny świat. Otworzyło mi to oczy na moje życie”. O wydarzeniach (punktach zwrotnych) inicjujących próby zerwania przez recydywistów z przestępczym stylem życia

• Authors: Renata Szczepanik

Title variants

„Otworzyło mi się wtedy okno na inny świat. Otworzyło mi to oczy na moje życie”. O wydarzeniach (punktach zwrotnych) inicjujących próby zerwania przez recydywistów z przestępczym stylem życia

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań biograficznych przeprowadzonych wśród recydywistów odbywających karę pozbawienia wolności. Zainteresowaniem objęto doświadczenia mężczyzn (punkty zwrotne), które stanowiły wyraźny przełom w realizowanym stylu życia w więzieniu i sposobie myślenia o swoim życiu w ogóle. Punktem wyjścia dla analiz uczyniono następujące pytania: w jaki sposób rekonstruowane są przez recydywistów doświadczenia stanowiące punkty zwrotne, które drastycznie transformują ich wizję „siebie” i ich tożsamości widziane oczami innych? Jaką rolę odgrywają w tym procesie tzw. przypadkowe okoliczności życiowe, a jaki jest udział intencjonalnie organizowanych przez personel wydarzeń w obrębie resocjalizacji instytucjonalnej? Charakterystyce poddano cztery przełomowe doświadczenia, którym towarzyszyły silne emocje oraz które uruchomiły pracę biograficzną i działania nastawione na zerwanie z przestępczym stylem życia. Są to: reorientacja układu pozycji i ról społecznych w rodzinie, miłość do kobiety, nawrócenie religijne oraz udział w terapii uzależnień.

EN

This article presents the findings from a biographical study of repeat offenders serving prison sentences. It focuses on the experiences of male participants, particularly the turning points in the ways in which the offenders evaluated their lives. The starting point for the analyses were the following questions: How do repeat offenders construct turning points which so dramatically transform their perceptions of themselves and their identity in the eyes of others? What role does blind chance play in the process of rehabilitation and what role is played by institutional interventions? Four types of turning points were identified and discussed in this study: a change of social roles in the family, love for a woman, religious conversion, and participation in addiction therapy. These turning points triggered strong emotions and led to biography work aimed at breaking away from habitual offending.

Keywords

PL

badania biograficzne; recydywiści; punkty zwrotne; kontakty więźniów z rodziną; nawrócenie religijne więźniów; terapia uzależnień w więzieniu; badania biograficzne; recydywiści; punkty zwrotne; kontakty więźniów z rodziną; nawrócenie religijne więźniów; terapia uzależnień w więzieniu

EN

biographical study; repeat offenders; turning points; offenders’ family relationships; addiction therapy; religious conversion

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
• Year: 2017
• Volume: 4
• Issue: 1
• Pages: 238-255

Dates

published

2017-06-30

Contributors

author

Renata Szczepanik

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu

References

• Becker H. (2009) Outsiderzy: studia z socjologii dewiacji, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bernasiewicz M. (2013) Doświadczenia religijne i konwersja jako potencjał w resocjalizacji w: Tożsamość kulturowo-cywilizacyjna dewiantów a ich reintegracja społeczna, M. Konopczyński, A. Kieszkowska (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Bernasiewicz M. (2015) Pojęcie resocjalizacji (treatment, social rehabilitation) w perspektywie międzynarodowej i interdyscyplinarne, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, nr 1, s. 155–156.
• Bernasiewicz M., Noszczyk-Bernasiewicz M. (2015) Punkty zwrotne (turning points) w przestępczej karierze. Szansa dla resocjalizacji/rewitalizacji nieletnich przestępców, „Chowanna”, nr 44, s. 103–116.
• Blumer H. (2009) Interakcjonizm symboliczny. Perspektywa i metoda, Kraków, Zakład Wydawniczy Nomos.
• Chomczyński P. (2014) Działania wychowanków schronisk dla nieletnich i zakładów poprawczych: socjologiczna analiza interakcji grupowych, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Cid J., Martí J. (2012) Turning points and returning points: Understanding the role of family ties in the process of desistance, „European Journal of Criminology”, no 6, s. 603–620.
• Clear T. R., Hardyman P. L., Stout B., Lucken K., Dammer H. R. (2000) The value of religion in prison an inmate perspective, „Journal of Contemporary Criminal Justice”, no 1, s. 53–74.
• Giordano P., Cernkovic S. A., Rudolph J. L. (2002) Gender, Crime, and Desistance: Toward a Theory of Cognitive Transformation, „American Journal of Sociology”, no 4, s. 990–1064.
• Denzin N. (1989) Interpretive Interacionism, Newbury Park CA, Sage.
• Hałas E. (2006) Interakcjonizm symboliczny. Społeczny kontekst znaczeń, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Hughes E. (1984) The sociological eye: Selected papers, Transaction publishers, New Brunswick.
• Johnson B. R., Larson D. B., Pitts T. C. (1997) Religious programs, institutional adjustment, and recidivism among former inmates in prison fellowship programs, „Justice Quarterly”, no 1, s. 145–166.
• Kerley K. R., Copes H. (2009) „Keepin’ My Mind Right”. Identity Maintenance and Religious Social Support in the Prison Context, „International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology”, no 2, s. 228–244.
• Kerley K. R., Todd L. M., Blanchard T. C. (2005) Religiosity, religious participation, and negative prison behaviors, „Journal for the Scientific Study of Religion”, no 4, s. 443–457.
• Kieszkowska A. (2012) Inkluzyjno-katalaktyczny model reintegracji społecznej skazanych. Konteksty resocjalizacyjne, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Kirk D. S. (2009) A natural experiment on residential change and recidivism: Lessons from Hurricane Katrina, „American Sociological Review”, no 3, s. 484–505.
• Kirk D. S. (2012) Residential change as a turning point in the life course of crime: desistance or temporary cessation? „Criminology”, no 2, s. 329–358.
• Konopczyński M. (2009) Współczesne kierunki zmian w teorii i praktyce resocjalizacyjnej. Twórcza resocjalizacja – od korekcji do rozwoju, „Probacja”, nr 1, s. 63–87.
• Laub J. H., Sampson R. J. (1993) Crime in the Making. Pathways and Turning Points through Life, Cambridge, Harvard University Press.
• Laub J. H., Sampson R. J. (2003) Shared Beginnings, Divergent Lives: Delinquent Boys to Age 70., Cambridge, Harvard University Press.
• Liem M., Garcin J. (2014) Post-Release Success among Paroled Lifers, „Laws”, no 3, s. 798–823.
• Lofland J., Snow D. A., Anderson L., Lofland L. H. (2006) Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Niewiadomska I. (2007) Osobowościowe uwarunkowania skuteczności kary pozbawienia wolności, Lublin, Wydawnictwo KUL.
• Sampson R., Laub J. (1993) Crime in the Making. Pathways and Turning Points through Life, Cambridge, Harvard University Press.
• Sampson R. J., Laub J. H. (2003) Life-course desisters? Trajectories of Crime among Delinquent Boys Followed to Age 70., „Criminology”, no 3, s. 301–340.
• Sharkey P., Sampson R. J. (2010) Destination effects: Residential mobility and trajectories of adolescent violence in a stratified metropolis, „Criminology”, no 3, s. 639–682.
• Stevens A. (2012) ‘I am the person now I was always meant to be’: Identity reconstruction and narrative reframing in therapeutic community prisons, „Criminology and Criminal Justice”, no 5, s. 527–547.
• Strauss A. L. (1977) Mirrors and Masks. The Search for Identity, London, Robertson & Co.
• Szczepanik R. (2015) Stawanie się recydywistą. Kariery instytucjonalne osób powracających do przestępczości, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Szczepanik R. (2016) Praca jako narzędzie ekspozycji zmiany i osłabiania negatywnego wizerunku społecznego recydywistów w: Aktywność zawodowa skazanych jako obszar oddziaływań penitencjarnych, A. Jaworska (red.), Bydgoszcz, Oficyna Wydawnicza Edward Mitek, s. 25–41.
• Szczepanik R., Miszewski K. (2016) Wpływ długoterminowego uwięzienia na rodziny więźniów – stan wiedzy i zaniedbane kierunki badań, „Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja”, nr 30, s. 53–95.
• Uggen Ch. (2000) Work as a turning point in the life course of criminals: A duration model of age, employment, and recidivism, „American Sociological Review”, nr 4, s. 529–546.
• Urban B. (2004), Wzmacnianie procesu destygmatyzacji ex-dewianta jako warunek readaptacji społecznej, „Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych”, nr 57, s. 141–152.
• Wyka A. (1993) Badacz społeczny wobec doświadczenia, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Identifiers

DOI

10.18778/2450-4491.04.15