Zyskiwanie samowiedzy poznawczej jako proces edukacyjny

• Authors: Marcin Kafar

Title variants

Zyskiwanie samowiedzy poznawczej jako proces edukacyjny

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest próbą przybliżenia podejścia refleksywnego w odmianie auto/biograficznej. W tym kontekście interpretacji poddane zostały dwie reprezentatywne dla tego podejścia wypowiedzi zamieszczone w tomie 4. czasopisma „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” („NOWIS”). Na innym poziomie tekst ukazuje problem dystansu i bliskości występujący między różnymi ujęciami stosowanymi w badaniach poświęconych edukacyjnym wymiarom biografii.

EN

The article is an attempt to present the reflexive approach in its auto/biographic form. In this context, two representative reflexive essays featured in Volume 4 of the periodical “Educational Sciences. Interdisciplinary Studies” (“NOWIS”) are interpreted. Additionally, the text shows the problem of distance and proximity appearing among different perspectives of conducting educational-biographic research.

Keywords

PL

refleksywność; narracja; podejście auto/biograficzne; etnografia życia; kryptoautobiografia; badania edukacyjne; Wojciech Józef Burszta; Iwona Kabzińska; refleksywność; narracja; podejście auto/biograficzne; etnografia życia; kryptoautobiografia; badania edukacyjne; Wojciech Józef Burszta; Iwona Kabzińska

EN

reflexivity; narrative; auto/biographic approach; ethnography of life; cryptoautobiography; educational research

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
• Year: 2017
• Volume: 4
• Issue: 1
• Pages: 270-284

Dates

published

2017-06-30

Contributors

author

Marcin Kafar

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu, Katedra Badań Edukacyjnych

References

• Bowen E. (1954) Return to laugher, New York, Doubleday.
• Benedyktowicz Z. (2000) Portrety „obcego”, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Burszta W. (1994) Yes. Nostalgiczne strefy pamięci, „Polska Sztuka Ludowa. Konteksty”, nr 1–2, s. 54–57.
• Czaja D. (2002) Życie czyli nieprzejrzystość. Poza antropologię kultury, „Polska Sztuka Ludowa. Konteksty”, nr 3–4, s. 6–22.
• Czermińska M. (2000) Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Kraków, Wydawnictwo Universitas.
• Crapanzano V. (1977) On the writing of ethnography, „Dialectical Anthropology”, nr 1, s. 69–73.
• Dubas E. (2009) Refleksja autobiograficzna jako aktywność edukacyjna w kontekście całożyciowego uczenia się w: Aktywność społeczna, kulturalna i oświatowa dorosłych, A. Fabiś, S. Kędziora (red.), Mysłowice–Zakopane, Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda w Mysłowicach, s. 41–53.
• Dubas E. (2011) Jak opracowywać materiał narracyjno-biograficzny? (propozycja) w: Uczenie się z (własnej) biografii, E. Dubas, W. Świtalski (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 241–246.
• Dubas E. (2014a) Edukacja w andragogicznych badaniach biograficznych – biografia edukacyjna w: Badanie biografii – źródła, metody, konteksty, R. Skrzyniarz, E. Krzewska, W. Zgłobicka-Gierut (red.), Lublin, Wydawnictwo Episteme, s. 17–31.
• Dubas E. (2014b) Czas, biografia i badanie biograficzne – różnorodność kontekstów w andragogicznej perspektywie, „Edukacja Dorosłych”, nr 2, s. 13–27.
• Dubas E. (2015a) Andragogiczne badania biografii – zakresy, trudności, etyka badacza (wybrane aspekty) w: Biografie i uczenie się, E. Dubas, J. Stelmaszczyk (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 31–47.
• Dubas E. (2015b) Biograficzność w kontekście całożyciowego uczenia się w: Biografie i uczenie się, E. Dubas, J. Stelmaszczyk (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 11–29.
• Dubas E., Świtalski W. (red.) (2011a) Uczenie się z (własnej) biografii, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Dubas E., Świtalski W. (red.) (2011b) Uczenie się z biografii innych, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Ellis C., Bochner A. P. (1999) Bringing emotion and personal narrative into medical social science, „Health”, nr 3, s. 229–237.
• Fleck L. (1986) Powstanie i rozwój faktu naukowego. Wprowadzenie do nauki o stylu myślowym i kolektywie myślowym, tłum. M. Tuszkiewicz, wstępem opatrzył Z. Cackowski, Lublin, Wydawnictwo Lubelskie.
• Foucault M. (1999) Sobąpisanie, tłum. M. P. Markowski w: M. Foucault, Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura, Warszawa, Fundacja Aletheia, s. 303–319.
• Frank A. W. (1995) The wounded storyteller. Body, illness, and ethics, Chicago, The University of Chicago Press.
• Friedrich P. (1978) Poetry and anthropology, Chicago, Benjamin and Martha Waite Press.
• Friedrich P. (1979) Bastard moons, Chicago, Benjamin and Martha Waite Press.
• Kabzińska I. (2007) Sąsiedztwo ciszy i hałasu, „Tematy z Szewskiej”, nr 1, s. 117–124.
• Kabzińska I. (2012) Nadwrażliwi – marginalizowana mniejszość kulturowa w: Ciekawość świata, ludzi, kultury… Księga ofiarowana Profesorowi Ryszardowi Kantorowi z okazji czterdziestolecia pracy naukowej, R. Hołda, T. Paleczny (red.), Kraków, Księgarnia Akademia, s. 121–139.
• Kafar M. (2004) Od spotkania do wspólnoty. Autobiograficzny raport z terenu w: Codzienne i niecodzienne. O wspólnotowości w realiach dzisiejszej Łodzi, G. E. Karpińska (red.), Łódź, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, s. 79–101.
• Kafar M. (2010) Zwroty zapoznane – zwrot dokonany. Autobiografia w myśleniu etnograficznym i antropologicznym w: „Zwroty” badawcze w humanistyce. Konteksty poznawcze, kulturowe i społeczno-instytucjonalne, Olsztyn, Instytut Filozofii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
• Kafar M. (red.) (2011) Biografie naukowe. Perspektywa transdyscyplinarna, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kafar M. (red.) (2013a) Scientific biographies. Between the „professional” and „nonprofessional” dimensions of humanistic experiences, Łódź–Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Kafar M. (2013b) W świecie wygnańców, wdów i sierot. O pewnym wariancie antropologii zaangażowanej, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kafar M. (red.) (2016) Auto/biograficzne aspekty praktyk poznawczych, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kapuściński R. (2006) Ten Inny, Kraków, Wydawnictwo Znak.
• Klimaszewska J. (1976) Kazimierz Moszyński. Życie i twórczość, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
• MacIntyre A. (1996) Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, tłum A. Chmielewski, Warszawa, PWN.
• Marynowicz-Hetka E. (2015) Pedagogizacja życia społecznego – spojrzenie z oddalenia, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, nr 1, s. 178–189.
• Mead M. (1966) An anthropologist at work. Writings of Ruth Benedict, New York, Atherton Press.
• Myerhoff B., Ruby J. (1982) Introduction w: A crack in the mirror. Reflexive perspectives in anthropology, J. Ruby (red.), Philadelphia, University of Pennsylvania Press, s. 1–35.
• Nowicka E. (2006) Świat człowieka – świat kultury, wydanie nowe, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Powdermaker H. (1966) Stranger and friend, New York, Norton.
• Ricoeur P. (2005) O sobie samym jako innym, tłum. B. Chełstowski, naukowo opracowała i wstępem opatrzyła M. Kowalska, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Rose D. (1982) Occasions and forms of anthropological experience w: A crack in the mirror. Reflexive perspectives in anthropology, J. Ruby (red.), Philadelphia, University of Pennsylvania Press, s. 219–273.
• Rose D. (1990) Living the ethnographic life, Newbury Park, Sage.
• Tischner J. (2006) Filozofia dramatu, Kraków, Wydawnictwo Znak.
• Urbaniak-Zając D. (2009) O znaczeniu teorii i metodyki w badaniach jakościowych (biograficznych) oraz o ich społecznym kontekście, „Pedagogika Kultury”, t. V, s. 43–57.
• Urbaniak-Zając D. (2011) Biograficzna perspektywa badawcza w: Uczenie się z (własnej) biografii, E. Dubas, W. Świtalski (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 11–27.
• Urbaniak-Zając D. (2014) Studia w doświadczeniu biograficznym absolwentów pedagogiki, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 2, s. 91–106.
• Wejland A. P. (2010a) Dyskurs i tożsamość. Opowieści we wspólnocie naukowej w: Okolice socjologicznej tożsamości. Księga poświęcona pamięci Wojciecha Sitka, I. Taranowicz (red.), Wrocław, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 155–182.
• Wejland A. P. (2010b) Latem w parku. Epifanie codzienności w: Lato w mieście. Różne oblicza kultury, R. Godula-Węcławowicz (red.), Kraków–Warszawa, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, s. 145–162.
• Wejland A. P. (2016) Spojrzeć na świat jak antropolog. Wyzwanie autobiograficzne w: Auto/biograficzne aspekty praktyk poznawczych, M. Kafar (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 33–47.

Identifiers

DOI

10.18778/2450-4491.04.17