Support Spaces. An Anthropological Approach to Selected Design Solutions in Support Institutions

• Authors: Inga B. Kuźma , Alicja Piotrowska

Title variants

Przestrzeń wsparcia. Ujęcie antropologiczne wybranych rozwiązań projektowych w instytucjach wsparcia

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The article presents conclusions from research on the space of support institutions. The authors use mainly the tools of cultural anthropology and proxemics. The authors used three examples known to them from their projects on homeless people and those endangered by other types of social exclusion: BSZMKI from Budapest, one of the Krakow St. Padre Pio Aid Centers and Gdansk House, located in the Dolne Młyny area. The authors show how these buildings are constructed, how places are created there with a special character, to what extent the idea of support, which every institution pursues by implementing a specific program, goals and missions, translates into spatial and aesthetic relations and what kind of ethics it produces. They also show the possibilities of anthropological and proxemic approach to decipher the “hidden curriculum” embodied by each institution, also in a spatial context. According to the authors, this kind of analysis of material data along with the interpretation of the rules of using the building and spatial order, which is observed inside the institution, may support reflection on the course of support offered in institutions run by specific organizations.

PL

Artykuł przedstawia wnioski z badań na temat przestrzeni instytucji wsparcia. Autorki korzystają głównie z narzędzi antropologii kulturowej i proksemiki. Autorki bazują na trzech przykładach znanych im z prowadzonych przez nie projektów na temat sytuacji osób bez domu i zagrożonych innymi rodzajami wykluczenia społecznego: BSZMKI z Budapesztu, jednego z Centrów Pomocy krakowskiego Dzieła im. Św. O. Pio oraz gdańskiego Domu na Dolnych Młynach. Autorki pokazują, jak owe budynki są skonstruowane, w jaki sposób powstają tam miejsca o szczególnym charakterze, na ile idea wsparcia, której hołduje każda z instytucji, realizując określony program, cele i misje, przekłada się na stosunki przestrzenne i estetyczne oraz jaki rodzaj etyki wytwarza. Ukazują także możliwości podejścia antropologiczno-proksemicznego dla rozszyfrowania „ukrytego programu” wcielanego przez każdą instytucję, także w kontekście przestrzennym. Według autorek tego rodzaju analiza danych materialnych wraz z interpretacją zasad używania budynku i porządku przestrzennego, który jest przestrzegany wewnątrz instytucji, mogą wesprzeć refleksję nad przebiegiem wsparcia oferowanego w placówkach prowadzonych przez określone organizacje.

Keywords

EN

proxemics; institution; support; homelessness; exclusion

PL

proksemika; instytucja; wsparcie; bezdomność; wykluczenie; proksemika; instytucja; wsparcie; bezdomność; wykluczenie

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
• Year: 2019
• Volume: 9
• Issue: 2
• Pages: 87-108

Dates

published

2019-12-30

Contributors

author

Inga B. Kuźma

• Uniwersytet Łódzki, Centrum Innowacji Społecznych

• https://orcid.org/0000-0003-0195-0270

author

Alicja Piotrowska

• Uniwersytet Łódzki, Centrum Innowacji Społecznych

• https://orcid.org/0000-0001-7619-1585

References

• Basińska A., Jeran A. (2016) Dom tylko z nazwy. Projektowanie partycypacyjne (w) przestrzeni wspólnej domu dziecka in: Socjologia zamieszkiwania. Narracje, dyfuzje, interwencje, M. Jewdokimow, M. Łukasiuk (eds.), Warszawa, Wydawnictwo UKSW: 97–106.
• Bystroń J. S. (1976) Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI–XVIII, vol. 1, Warszawa, PIW.
• Cobel-Tokarska M. (2011) Przestrzeń społeczna: świat – miasto – dom in: Krótkie wykłady z socjologii. Przegląd problemów i metod, A. Firkowska-Mankiewicz, T. Kanash, E. Tarkowska (eds.), Warszawa, Wydawnictwo ASP: 45–62.
• Dickinson J. I., Stafford K., Klingenberger K., Bicak N., Boyd Ch., Dreyer M. (2017) The Design and Testing of a Student Prototyped Homeless Shelter, “Journal of Interior Design”, 3: 53–70.
• Douglas M. (2011), Jak myślą instytucje, transl. by O. Siara, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Dymnicka M., Rozmarynowska K. (2006) Architektura szkoły i jej społeczne funkcje in: Pedagogika miejsca, M. Mendel (ed.), Wrocław, Wydawnictwo Naukowe DSWE TWP we Wrocławiu: 251–261.
• Foucault M. (1998) Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, transl. by T. Komendant, Warszawa, Fundacja Aletheia.
• Goffman E. (2005) Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, transl. by A. Dzierżyńska, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Goffman E. (2011) Instytucje totalne. O pacjentach szpitali psychiatrycznych i mieszkańcach innych instytucji totalnych, transl. by J. Łaszcz, Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Hall E. T. (1976) Ukryty wymiar, transl. by T. Hołówka, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Hall E. T. (1987), Bezgłośny język, transl. by. A. Skarbińska-Zielińska, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Hall E. T., Hall R. M. (2001) Czwarty wymiar w architekturze: studium o wpływie budynku na zachowanie człowieka, transl. by R. Nowakowski, Warszawa, MUZA.
• Kępski C. (1993) Towarzystwa dobroczynności w Królestwie Polskim (1815–1914), Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kuźma I. B. (2015) Domy bezdomnych. Badania sytuacji kryzysowych, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Lipiński S. (2010) Zakłady dobroczynne i domy poprawy w dawnej Polsce, Łódź, Wyższa Szkoła Edukacji Zdrowotnej.
• Mazur E. (1999) Dobroczynność w Warszawie XIX wieku, Warszawa, IAiE PAN.
• Mendel M. (ed.) (2006) Pedagogika miejsca, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe DSWE TWP we Wrocławiu.
• Nawratek K. (2013) Przestrzeń, Miejsce, Terytorium: Carl Schmitt i miasto postneoliberalne, “Władza Sądzenia”, 2: 11–20.
• Nowel-Śmigaj A. (2012), Panopticon a oligopticon. Czy strzeżone znaczy zastrzeżone?, “Architektura. Czasopismo Techniczne”, 1 (109): 27–37.
• Pable J. (no publication date) Design Response o Homelessness, “Implications. A Newsletter by Informe Design”, 4 (7), https://www.informedesign.org/_news/jul_v04r-p.pdf accessed: 2.05.2019
• Piątkowska K. (2016) Estetyczne i etyczne aspekty współczesnej antropologii, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Raś D. (2011) Rodziny ubogie i przestępczość od XVI do XX wieku. Warunki życia, badania psychologiczno-społeczne, dobroczynność i wychowanie młodzieży, Kraków, Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
• Sadoń-Osowiecka T. (ed.) (2015) Miejsce – przestrzeń – krajobraz. Edukacyjne znaki, Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Sikorski W. (2013) Proksemika klasy szkolnej – ukryty wymiar edukacji, “Edukacja”, 3 (123): 91–105.
• Skałbania B., Gretkowski A. (2016) Szpital jako miejsce (nie) przyjazne dziecku – rola proksemiki w procesie leczenia, “Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego”, VIII: 411–426.
• Trzeciak K. (2018) Materialistyczna krytyka literacka: niedokończony projekt, “Śląskie Studia Polonistyczne”, 2 (12): 167–180.
• Walsh C. A., Beamer K., Alexander C., Shier M. L., Loates M., Graham J. R. (2010) Listening to the Silenced: Informing Homeless Shelter Design for Women through Investigation of Site, Situation, and Service, “Social Development Issues”, 3: 35–49.
• Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2018 roku w sprawie minimalnych standardów noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, schronisk dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi i ogrzewalni http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180000896 accessed: 3.12.2019
• Uchwała Nr XXXI/867/16 Rady Miasta Gdańska z dnia 24 listopada 2016 roku https://bip.gdansk.pl/subpages/akty_prawne/pliki/2016/URM_2016_7_867.pdf accessed: 3.12.2019
• https://www.bmszki.hu/en/erasmus2/about-project accessed: 3.12.2019
• http://niepelnosprawni.gov.pl/art,54,projektowanie-uniwersalne accessed: 10.05.2019
• https://rewitalizacja.uml.lodz.pl/rewitalizacja/wybrane-projekty-rewitalizacji/projekt-pilotazowy-ii-2017-2019/ accessed: 3.12.2019

Identifiers

DOI

10.18778/2450-4491.09.07