O niebezpieczeństwach korzystania z urządzeń mobilnych w wychowaniu małych dzieci: wyniki badań i wnioski

• Authors: Edyta Gruszczyk-Kolczyńska

Title variants

EN

On the Dangers of Using Mobile Devices in the Education of Children: Research Results and Conclusions

Abstracts

EN

The article argues that early access to mobile devices is especially harmful for children who have not yet created in their minds the outlines of representations of three- dimensional objects and the three-dimensional space in which they function. Deformations in the outlines of the representations created while viewing objects on the screen of a tablet computer or smartphone are difficult to correct later, because subsequent cognitive experiences only supplement and enrich the already existing representations. To prove this, I refer to a more important finding contained in the representation theory of J. S. Bruner, in order to explain what makes infants and toddlers amazingly proficient with smartphones and tablets. In order to show the unfavorable differences in the representations created by small children from the experiences gathered in the world of real objects and the virtual world, I cite the results of my own research. The results of these studies signal the fatal effects of the use of mobile devices by adults in the process of raising young children. I also justify the need to undertake serious research aimed at determining the far-reaching effects of sharing tablets and smartphones with infants and young children. This will help tame these wonderful devices in an educational way, as well as determine when and how long it is safe for the child’s mental development to share a tablet and a smartphone.

PL

W tekście postawiono tezę, iż udostępnianie urządzeń mobilnych jest szczególnie groźne dla małych dzieci, które nie stworzyły w swoich umysłach zarysów reprezentacji trójwymiarowych obiektów oraz trójwymiarowej przestrzeni, w której funkcjonują. Deformacje w zarysach reprezentacji tworzonych w trakcie oglądania obiektów na ekranie tabletu lub smartfonu trudno naprawić w późniejszym czasie, gdyż następne doświadczenia poznawcze jedynie uzupełniają i wzbogacają posiadane już reprezentacje. By to udowodnić, przytoczono ważniejsze ustalenie zawarte w teorii reprezentacji J. S. Brunera, a następnie wyjaśniono, co sprawia, że niemowlaki i małe dzieci zadziwiająco sprawnie posługują się smartfonami i tabletami. Żeby pokazać niekorzystne różnice w reprezentacjach tworzonych przez dzieci z doświadczeń zgromadzonych w świecie realnych obiektów i świecie wirtualnym, przytoczono wyniki własnych badań, które sygnalizują fatalne skutki stosowania przez dorosłych urządzeń mobilnych w procesie wychowywania małych dzieci. Uzasadniono też konieczność podjęcia poważnych badań, których celem ma być ustalenie dalekosiężnych skutków udostępniania tabletów i smartfonów niemowlakom i małym dzieciom. Pomoże to oswoić wychowawczo i edukacyjnie te wspaniałe urządzenia, a także określić, kiedy i na jak długo można bezpiecznie dla rozwoju umysłowego dziecka udostępnić mu tablet i smartfon.

Keywords

PL

dziecko; aktywność cyfrowa; urządzenia mobilne; rozumowanie małych dzieci; reprezentacje poznawcze (enaktywne, ikoniczne, symboliczne)

EN

child; digital activity; mobile devices; reasoning of small children; cognitive representations (enactive, iconic and symbolic)

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
• Year: 2023
• Volume: 17
• Issue: 2
• Pages: 143-157

Dates

published

2023

Contributors

author

Edyta Gruszczyk-Kolczyńska

References

• Affolter F. (1997) Spostrzeganie, rzeczywistość, język, tłum. T. Duliński, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Bąk A. (2015) Korzystanie z urządzeń mobilnych przez małe dzieci w Polsce. Wyniki badania ilościowego, Warszawa, Fundacja Dzieci Niczyje.
• Bruner J. S. (1978) Poza dostarczone informacje: studia z psychologii poznania, tłum. B. Mroziak, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Gruszczyk-Kolczyńska E. (2013) Zgubne skutki zezwalania dzieciom na oglądanie ponad miarę telewizji, korzystania z komputerów i tabletów, „Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo”, nr 2(20), s. 7–26.
• Gruszczyk-Kolczyńska E. (2017) Tabletowe dzieci. Ile zła wyrządza małym dzieciom tablet reklamowany jako najlepsza zabawka dla twojego dziecka. Ku rozwadze dorosłym, którzy temu ulegają, „Szkoła Specjalna”, nr 5(291), s. 325–334.
• Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E. (2015) Dziecięca matematyka – dwadzieścia lat później. Książka dla rodziców i nauczycieli starszych przedszkolaków, Kraków, Wydawnictwo CEBP.
• Piaget J., Inhelder B. (1967) Operacje umysłowe i ich rozwój w: Inteligencja, P. Oleron, J. Piaget, B. Inhelder, P. Grèco (red.), tłum. M. Przetacznikowa, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 143–201.
• Szuman S. (1985) Badania nad rozwojem i znaczeniem gestu wskazywania i ruchu rzucania za siebie oraz wykrzykników wskazujących i wyrazów stwierdzających nieobecność dziecka w: S. Szuman, Dzieła wybrane, t. 1, wybór i opracowanie M. Przetacznikowa i G. Makiełło-Jarża, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, s. 183–203.
• Zdziarski M. (2015) Telewizor a dziecięca inteligencja. Rozmowa z prof. dr hab. Edytą Gruszczyk-Kolczyńską wykładowcą Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w: Uzależnienia behawioralne u dzieci i młodzieży. Rozmowy z ekspertami, Kraków, Instytut Łukasiewicza.
• Skrzypacz J. (2015) Naukowcy ostrzegają: tablet wrogiem dziecka [online:] https://prawy.pl/11222-naukowcy-ostrzegaja-tablet-wrogiem-dziecka/ (dostęp: 30.09.2023).
• Rowicka M., Bujalski M. (b.d.) Raport z badania: „Brzdąc w sieci – zjawisko korzystania z urządzeń mobilnych przez dzieci w wieku 0-6 lat”, [online:] https://kcpu.gov.pl/wp-content/uploads/2022/11/brzdac-w-sieci-zjawisko-korzystania-z-urzadzen-mobilnych-przez-dzieci-w-wieku-0-6-lat.pdf (dostęp: 30.09.2023).

Identifiers

DOI

10.18778/2450-4491.17.11

Biblioteka Nauki

30148754