Psychological Determinants of Meta-Linguistic Skills by Pre-School Children

• Authors: Katarzyna Jachimowska , Paulina Pawłowska

Title variants

Psychologiczne uwarunkowania sprawności metajęzykowej dzieci w wieku przedszkolnym

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The paper concerns psycholinguistic phenomena connected with meta-language, meta-linguistic awareness and children’s semantic skills. The main aim of empirical activities was to analyze psychological and linguistic conditionings of acquiring the meanings of words by 4- and 6-year-old children. It was examined how children understand the meaning of words from two categories: home and family. The analyses and conclusions on the creation of meaning presented in the paper are focused around the symbiosis of two planes: cognitive and linguistic. An analysis of the collected empirical material shows that their compilation reveals the unique nature of children’s meta-language reflection, the character of concepts and notion profiles which are closely determined by mental processes.

PL

Artykuł dotyczy psycholingwistycznych zjawisk związanych z metajęzykiem, świadomością metajęzykową oraz dziecięcą sprawnością semantyczną. Głównym celem działań empirycznych było zgłębienie psychologicznych i językowych uwarunkowań nabywania znaczeń wyrazów przez dzieci 4- i 6-letnie. Sprawdzono, jak dzieci rozumieją znaczenia wyrazów z dwóch kategorii: dom oraz rodzina. Zaprezentowane w artykule analizy i wnioski dotyczące kreowania znaczeń pojęć skoncentrowane są wokół symbiozy dwóch płaszczyzn: poznawczej oraz językowej. Analiza zebranego materiału empirycznego wskazała, że dzięki ich kompilacji ujawnia się specyfika dziecięcej refleksji metajęzykowej oraz profili pojęć – ściśle zdeterminowanych przez procesy mentalne.

Keywords

EN

meta-language; meaning; defining

PL

metajęzyk; znaczenie; definiowanie; metajęzyk; znaczenie; definiowanie

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Logopaedica Lodziensia
• Year: 2020
• Issue: 4
• Pages: 61-72

Dates

published

2020-11-26

Contributors

author

Katarzyna Jachimowska

• University of Lodz, Faculty of Philology, Institute of Polish Philology and Logopaedics, Department of Contemporary Polish Language, 171/173 Pomorska street, 90-236 Łódź

• https://orcid.org/0000-0002-6770-3988

author

Paulina Pawłowska

• University of Lodz, Faculty of Philology, Institute of Polish Philology and Logopaedics, Department of Contemporary Polish Language, 171/173 Pomorska street, 90-236 Łódź

References

• Aitchison J., 1991, Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Artowicz I., 2005, Prototyp, stereotyp oraz profile pojęcia “dom” w wypowiedziach młodzieży na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród uczniów klas I i II gimnazjum, “Komunikacja i Tekst w Perspektywie Rozwojowej i Dydaktycznej. Studia Pragmalingwistyczne”, no. 4, pp. 113–128.
• Boniecka B., 2001, Definicje i eksplikacje dziecięce, [in:] S. Grabias (ed.), Zaburzenia mowy. Mowa. Teoria. Praktyka, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, pp. 159–174.
• Borowiec H., 2001, Sprawność semantyczna dzieci w wieku przedszkolnym, [in:] S. Grabias (ed.), Zaburzenia mowy. Mowa. Teoria. Praktyka, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, pp. 151–157.
• Domy, domki, domeczki – scenariusz zajęć, 2015, http://www.edukacja.edux.pl/p-26251-domy-domki-domeczki-scenariusz-zajec.php (accessed: 20.02.2019).
• Drabik L., Kubiak-Sokół A., Sobol E., Wiśniakowska L. (eds.), 2009, Słownik języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Grabias S., 1997, Język w zachowaniach społecznych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Grabias S., 2014, Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego, [in:] S. Grabias, M. Kurkowski (eds.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, pp. 15–71.
• Krasowicz-Kupis G., 1999, Rozwój metajęzykowy a osiągnięcia w czytaniu dzieci 6–9-letnich, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kwarciak B., 1995, Początki i podstawowe mechanizmy świadomości metajęzykowej, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Manasterska-Wiącek E., 2018, Z dziecięcych refleksji nad językiem, “Etnolingwistyka”, vol. XXX, pp. 285–302.
• Peplińska M., Święcicka M., 2005, Sposoby konceptualizacji pojęcia “miłość” w języku dzieci i młodzieży, “Komunikacja i Tekst w Perspektywie Rozwojowej i Dydaktycznej. Studia Pragmalingwistyczne”, no. 4, pp. 182–196.
• Polański K. (ed.), 1999, Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum.
• Porayski-Pomsta J., 1994, Umiejętności komunikacyjne dzieci w wieku przedszkolnym. Studium psycholingwistyczne, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Strelau J., 2000, Psychologia. Podręcznik akademicki. Podstawy psychologii, vol. I, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Wiśniewska-Kin M., 2016, Dziecięce rozumienie świata – w poszukiwaniu uzasadnień postępowania badawczego, “Problemy Wczesnej Edukacji”, no. 1(32), pp. 59–70.
• Zimbardo P., 1999, Psychologia i życie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Identifiers

DOI

10.18778/2544-7238.04.04