Aktualna rzeczywistość nauczyciela wyzwaniem dla edukacji wysokiej jakości

• Authors: Dorota Prysak

Title variants

EN

The current reality of a teacher as a challenge for high-quality education

Abstracts

EN

Over the recent years, the topic of high-quality education has increasingly emerged in the social discourse. The term “inclusive education” appears convergingly and is often analyzed by various academic representatives due to the lack of a uniform theoretical and practical concept. The indicated diversity allows for different ways of its understanding, which affects mutual complementation and introduces certain information chaos. It can be argued that inclusive education is one of the elements of change, a project to reform the education system, aiming to build a high-quality school system for all students. One of the main leaders of the aforementioned change is a teacher who, as a human being, functions within the current social reality, and at the same time acts as its co-creator. The aim of this article is to present teachers’ opinions on the current professional situation at the time of introducing inclusive education as part of high-quality education.

PL

Edukacja wysokiej jakości coraz częściej pojawia się w dyskursie społecznym. Zbieżnie występuje termin edukacji włączającej, który z powodu braku jednolitej koncepcji teoretycznej i praktycznej często analizowany jest przez różnych nauczycieli akademickich. Wskazana różnorodność pozwala na różne sposoby definiowania, co wprowadza pewien chaos informacyjny. Można postawić tezę, że edukacja włączająca jest jednym z elementów zmiany, projektem reformy systemu oświatowego, którego celem jest zbudowanie szkoły wysokiej jakości dla wszystkich uczniów. Jednym z głównych liderów wspomnianej zmiany jest nauczyciel, który funkcjonuje w ramach obowiązującej rzeczywistości społecznej, stanowiąc jednocześnie jej współtwórcę. Celem prezentowanego artykułu jest przedstawienie opinii nauczycieli na temat ich sytuacji zawodowej w czasie wprowadzania edukacji włączającej jako elementu edukacji wysokiej jakości.

Keywords

PL

nauczyciel; edukacja włączająca; edukacja wysokiej jakości; wywiady fokusowe

EN

teacher; inclusive education; high-quality education; focus interviews

• Publisher: Wydawnictwo Libron - Filip Lohner
• Journal: Konteksty Pedagogiczne
• Year: 2022
• Volume: 1
• Issue: 18
• Pages: 21-35

Dates

published

2022

Contributors

author

Dorota Prysak

• Uniwersytet Śląski

• https://orcid.org/0000000184956998

References

• Babbie, E. (2003). Badanie społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Błeszyńska, K. (1992). Determinanty przystosowania ucznia niepełnosprawnego do środowiska szkoły masowej. W: A. Hulek i B. Grochmal-Bach (red.), Uczeń niepełnosprawny w szkole masowej (s. 77–87). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
• Charmaz, K. (2009). Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, tłum. B. Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Chrzanowska, I. (2006). Z badań nad efektami włączającego kształcenia uczniów niepełnosprawnych intelektualnie. W: C. Kosakowski, A. Krause i S. Przybyliński (red.), Dyskursy pedagogiki specjalnej, t. 5: Pomiędzy teorią a praktyką (s. 323–330). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Chrzanowska, I. (2018). Edukacja włączająca – wyzwanie dla kompetencji pedagogów specjalnych. Studia Edukacyjne, 48, 23–32.
• Chrzanowska, I. (2019). Nauczyciele o szansach i barierach edukacji włączającej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Chrzanowska, I. (2019, 20 listopad). Edukacja włączająca w Polsce – geneza, teraźniejszość, perspektywy, https://www.youtube.com/watch?v=6Bn6a-WAubs [dostęp: 20.07.2022].
• Cytowska, B. (2016). Przegląd badań empirycznych nad inkluzją w edukacji. Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych, 22(1), 189–213.
• Ćwirynkało, K. i Żyta, A. (2015). Przekonania nauczycieli na temat edukacji włączającej uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Szkoła Specjalna, 4, 245–259. DOI: 10.5604/0137818x.1177729.
• Gajdzica, Z. (2020). Uczeń z lekką niepełnosprawnością intelektualną w szkole ogólnodostępnej. Nauczyciele o (nie)zmienianej sytuacji w kontekście kultury szkoły inkluzyjnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gajdzica, Z. (2021). Edukacja włączająca – czas przesilenia nieustannie toczącej się reformy. W: S. Kwiatkowski (red.), Współczesne problemy pedagogiki. W kierunku integracji teorii z praktyką (s. 290–308). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Gregorzewskiej.
• Gajdzica, Z., Skotnicka, B., Pawlik, S., Bełza-Gajdzica, M., Trojanowska, M., Prysak, D. i Mrózek S. (2021). Analiza praktyki szkolnej i charakterystyka szkoły efektywnie realizującej edukację włączającą w praktyce – raport z badań. Warszawa: MEiN.
• Garlej-Drzewiecka, E. (2004). Pedeutologiczny kontekst myślenia o nauczycielu wiodącym i wspierającym. W: C. Kosakowski i A. Krause (red.), Dyskursy pedagogiki specjalnej, t. 7: Współczesne problemy pedagogiki specjalnej (s. 59–68). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Gaweł-Luty, E. (2001). Nauczyciel we współczesnej rzeczywistości, s. 23–37, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/11285/1/E_Gawel_Luty_Nauczyciel_wobec_wspolczesnej_rzeczywistosci_spolecznej.pdf [dostęp: 28.12.2022].
• Gaweł-Luty, E. i Surina, I. (2008). Pedagog przed wyborem własnej drogi. W: T. Zacharuk (red.), Pedagog jednej, czy wielu dróg? (s. 163–167). Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
• Jachimczak, B. (2022). Edukacja włączająca: współpraca nauczycieli i pedagogów to klucz do sukcesu, https://www.youtube.com/watch?v=I8sASNFdZWE [dostęp: 16.07.2022].
• Lechta, V. (2010). Pedagogika inkluzyjna. W: B. Śliwerski (red.), Pedagogika, t. 4: Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji (s. 321–335), tłum. B. Śliwerski. Gdańsk: GWP.
• Ministerstwo Edukacji i Nauki (2021). Edukacja dla wszystkich – kompleksowa pomoc dla każdego dziecka, ucznia i jego rodziny, https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/edukacja-dla-wszystkich--kompleksowa-pomoc-dla-kazdego-dziecka-ucznia-i-jego-rodziny [dostęp: 1.12.2022].
• Oleńska-Pawlak, T. (1992). Warunki realizacji funkcji opiekuńczej i wychowawczej w szkołach masowych wobec dzieci z zaburzeniami w stanie zdrowia i rozwoju. W: A. Hulek i B. Grochmal-Bach (red.), Uczeń niepełnosprawny w szkole masowej (s. 46–53). Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.
• Pyżalski, J. i Merecz, D. (2010). Psychospołeczne warunki pracy polskich nauczycieli. Pomiędzy wypaleniem zawodowym a zaangażowaniem. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Pyżalski, J. i Plichta, P. (2007). Kwestionariusz Obciążeń Zawodowych Pedagoga (KOZP). Podręcznik. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Rubacha, K. (2000). Pełnienie roli nauczyciela a realizacja zadań rozwojowych w okresie wczesnej dorosłości. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Speck, O. (2013). Inkluzja edukacyjna a pedagogika lecznicza, tłum. A. Grysińska. Gdańsk: Harmonia Universalis.
• Szumski, G. (2010). Wokół edukacji włączającej. Efekty kształcenia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w klasach specjalnych, integracyjnych i ogólnodostępnych. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Szumski, G. (2019). Koncepcja edukacji włączającej. W: I. Chrzanowska i G. Szumski (red.), Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole (s. 14–25). Warszawa: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.
• Szumski, G. (2020, 10 listopada). Dzisiaj rozmawiamy o edukacji z prof. Grzegorzem Szumskim z Uniwersytetu Warszawskiego, https://www.youtube.com/watch?v=dePflMTFQUc&t=1018s [dostęp: 2.07.2022].
• Tucholska, S. (2003). Wypalenie zawodowe u nauczycieli: psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych uwarunkowań. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Wiłkomirska, A. (2005). Ocena kształcenia nauczycieli w Polsce. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Wojciechowski, F. (2007). Niepełnosprawność, rodzina, dorastanie. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Zamkowska, A. (2009). Wsparcie edukacyjne uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim w różnych formach kształcenia na I etapie edukacji. Radom: Politechnika Radomska – Wydawnictwo.

Identifiers

DOI

10.19265/kp.2022.1.18.345

Biblioteka Nauki

28407902