Absolwenci zakopiańskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego w pracowni profesora Tadeusza Breyera

• Authors: Maria Anna Rudzka

Abstracts

EN

The aim of this paper is to analyze the presence and importance of graduates of the Zakopane School of Wood Industry in the Prof. Tadeusz Breyer’s studio at the Academy of Fine Arts in Warsaw. For many graduates, the choice of the Academy was significantly influenced by the relocation of their teacher, Karol Stryjeński to the capital. As they did not have a high school diploma, they had to undergo the “habituation” process, most often obtaining a certificate of graduation from the Municipal School of Decorative Arts and Painting. In the studio, they distinguished themselves with particularly successful sculptures in sports and metal techniques. They also took a significant part in the realizations of their professors. Some became professors at the Academy of Fine Arts in Warsaw, others returned to Zakopane as teachers. This phenomenon of the movement of students and professors continues to this day.

PL

Celem artykułu jest analiza obecności i znaczenia absolwentów zakopiańskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego w pracowni prof. Tadeusza Breyera w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Na wybór tej uczelni znaczący wpływ miało przeniesienie ich nauczyciela Karola Stryjeńskiego do stolicy. Ponieważ nie mieli matury, musieli przejść proces „uzwyczajnienia”, najczęściej uzyskując świadectwo ukończenia Miejskiej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Malarstwa. W pracowni absolwenci wyróżniali się szczególnie udanymi rzeźbami o tematyce sportowej oraz w zakresie technik metalowych. Brali też znaczący udział w realizacjach swoich profesorów. Niektórzy zostali profesorami na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, inni powrócili jako pedagodzy do Zakopanego. To zjawisko przepływu uczniów i profesorów trwa po dzień dzisiejszy.

Keywords

PL

Tadeusz Breyer; Szkoła Przemysłu Drzewnego w Zakopanem; Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie; rzeźba polska XX-lecia międzywojennego; Zakopane School of Wood Industry; Academy of Fine Arts in Warsaw; Polish sculptures of the interwar period

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Artifex Novus
• Year: 2021
• Issue: 5
• Pages: 104-117

Dates

published

2021

Contributors

author

Maria Anna Rudzka

• Międzywydziałowa Katedra Historii i Teorii Sztuki, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

• https://orcid.org/0000000319756134

References

• Antoni Kenar 1906–1959, koncepcja i opr. Urszula Kenar, Warszawa 2006.
• Beck Dionizy, Nasza szkoła zawodowa, „Przegląd Zakopiański”, 1903, nr 6, s. 41–43.
• Chmielewska Agnieszka, Miejska Szkoła Sztuk Zdobniczych i Malarstwa w Warszawie oraz jej związki z warszawską Akademią Sztuk Pięknych, w: W kręgu sztuki przedmiotu. Studia ofiarowane Prof. Irenie Huml przez przyjaciół, kolegów i uczniów, red. Maria Dłutek przy współpr. Anny Kostrzyńskiej-Miłosz, Warszawa 2011, s.
• Chrudzimska-Uhera Katarzyna, Stylizacje i modernizacje. O rzeźbie i rzeźbiarzach w Zakopanem w latach 1879–1939, Warszawa 2013.
• Kenarowa Halina, Na odwrocie fotografii, w: Marian Wnuk, red. Anna Wrońska, Warszawa 1996, s. 49–51.
• Kenarowa Halina, Od zakopiańskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego do Szkoły Kenara. Z dziejów szkolnictwa zawodowo-artystycznego w Polsce, Kraków 1978.
• Kleczyński Jan, Twórczość zdobniczo-użytkowa, rzeźba i grafika w Warsz[awskiej] Szkole Sztuk Pięknych, „Kurier Warszawski”, 1931, 4 VII, Archiwum ASP, Księga Wycinków Prasowych I.
• Kleczyński Jan, Wystawy u Baryczków, „Kurier Warszawski”, 1931, nr 66, s. 9.
• Kleczyński Jan, Warszawska Akademia Sztuk Pięknych. Pokaz prac uczniów, „Kurier Warszawski”, 1932, nr 175, Archiwum ASP, Księga Wycinków Prasowych I.
• Kleczyński Jan, Wystawa prac uczniów Akademii Warszawskiej w dwunastolecie jej istnienia, „Gazeta Polska”, 1934, 2 VII, Archiwum ASP, Księga Wycinków Prasowych I.
• Mieroszewska Ewa, Sport w rzeźbie, „Wiarus”, 1936, 2 V, Archiwum IPS, teczka nr 60.
• (p.g.), Sport w sztuce, „Warszawski Dziennik Narodowy”, 1936, 26 IV; Archiwum IPS, teczka nr 49.
• Norblin-Chrzanowska Zofia, Wystawa Akademii Sztuk Pięknych, „Świat”, 1934, 21 VII, Archiwum ASP, Księga Wycinków Prasowych I.
• Podoski Wiktor, Wystawa prac uczniów Szkoły Sztuk Pięknych, „Gazeta Gdańska”, 1930, nr 171, Archiwum ASP, Księga Wycinków Prasowych I.
• Sport w sztuce, [katalog wystawy], Instytut Propagandy Sztuki 18 IV–14 V 1936, Warszawa 1936.
• Sikora Stanisław, Jedno życie, Warszawa 2000.
• Sztuka wszędzie. Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie 1904–1944, [katalog wystawy], Zachęta Narodowa Galeria Sztuki 4 VI–26 VIII 2012, Warszawa 2012.
• Wystawy. Sport w sztuce i Miasta polskie, „Kurier Warszawski”, 1936, nr 121, s. 19.
• Żelichowski Ryszard, Polska kołyska na holenderskim dworze. Przyczynek do roli daru w stosunkach międzynarodowych w dwudziestoleciu międzywojennym, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, r. 61, 2013, nr 1, s. 91–110, on-line: http://rcin.org.pl/Content/54807/WA308_75009_P331_POLSKA-KOLYSKA-NA-HO.pdf, [dostęp 5 I 2021].

Identifiers

DOI

10.21697/an.9373

Biblioteka Nauki

1945363