Stanisław Majerski – autor projektów zakopiańskiej Księżówki

• Authors: Bartosz Podubny

Abstracts

EN

The Author presents new findings regarding the authorship of the ‘Księżówka’ building in Zakopane. Żołynia, a small town in the Subcarpathian Voivodeship, seats the Żołynia Dąbrowski Collection with several thousand projects, among which the author found the works of the architect Stanisław Majerski, including the projects of the ‘Księżówka’ in Zakopane. What is more, he found this object’s designs in the National Archives in Krakow, signed by Majerski as well. The analysis performed indicated the authorship of the above-mentioned architect pertaining to the brick part of the ‘Księżówka’, which is a new finding in this matter, because the building was previously attributed to Eugeniusz Wesołowski. The Author also presents a hypothesis stating that the wooden part of the building, erected during the interwar period on the site of the former ‘Adasiówka’, could also had been erected based on Stanisław Majerski’s design.

PL

Autor prezentuje nowe ustalenia dotyczące autorstwa budynku Księżówki w Zakopanem. W Żołyni, niewielkiej miejscowości w województwie podkarpackim, znajduje się Zbiór Dąbrowskich z Żołyni liczący kilka tysięcy projektów. Wśród nich autor odnalazł dzieła architekta Stanisława Majerskiego, m.in. projekty dla Księżówki w Zakopanem. Projekty dla tego obiektu, sygnowane także przez Majerskiego, odszukał również w Archiwum Narodowym w Krakowie. Analiza projektów wykazała, że wspomniany architekt był autorem murowanej części Księżówki. Jest to nowe ustalenie, ponieważ dotychczas budynek przypisywany był Eugeniuszowi Wesołowskiemu. Autor przedstawia także hipotezę, że powstała w okresie międzywojennym na miejscu dawnej Adasiówki drewniana część budynku również mogła zostać zrealizowana według projektu Stanisława Majerskiego.

Keywords

PL

Stanisław Majerski; Zakopane; Księżówka; Zbiór Dąbrowskich w Żołyni; Żołynia Dąbrowski Collection

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Artifex Novus
• Year: 2021
• Issue: 5
• Pages: 136-147

Dates

published

2021

Contributors

author

Bartosz Podubny

• Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Przemyślu

• https://orcid.org/0000000294183842

References

• Archiwum Główne Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego:
• Korespondencja bpa J.S. Pelczara z M. Klarą Ludwiką Szczęsną, (b. sygn.): List bpa J.S. Pelczara z 28 XI 1904, List bpa J.S. Pelczara z 3 XII 1904, List bpa J.S. Pelczara z 16 VII 1905
• sygn. D-H-K 1/1 Historya Zgromadzenia Służebnic Serca Jezusowego od 1894 [do 1924]. T. 1, s. 41.
• sygn. Mrg Z-3, s. Dębicka Konrada M., Kościół i Zespół Klasztorny Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego w Krakowie, mps pracy magisterskiej pod kierunkiem prof. J. Samka, Kraków 1996.
• Archiwum Narodowe w Krakowie, Archiwum Podworskie Homolaczów i hr. Władysława Zamoyskiego:
• sygn. 482, Niedatowany przerys na kalce części mapy katastralnej Zakopanego, s. 45.
• sygn. 482, S. Majerski, Zakopane Księżówka. Pomysł dobudowania kaplicy, s. 1–15.
• Zbiory Dąbrowskich z Żołyni :
• sygn. ZDŻ-R546, Majerski Stanisław, Projekt Księżówki w Zakopanem.
• sygn. ZDŻ-R547, Majerski Stanisław, Projekt kaplicy w Księżówce w Zakopanem.
• „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”, 1918, z. 9, s. 189.
• Laskowski Andrzej, Architektura galicyjska w okresie autonomii. Uwagi na marginesie książki o architekturze Rzeszowa, „Modus”, 2001, nr 2, s. 123–180.
• Łabuda Jan, Śp. Ks. Józef Wiejowski, „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”, 1925, z. 1, s. 7–16.
• Moździerz Zbigniew, Gmach Muzeum Tatrzańskiego, Zakopane 2005.
• Moździerz Zbigniew, Architektura i rozwój przestrzenny Zakopanego 1600–2013, Zakopane 2013.
• Podubny Bartosz, Majerski Ferdynand Gerard, w: Przemyski Słownik Biograficzny, t. 2, red. L. Fac, T. Pudłocki, A. Siciak, Przemyśl 2011, s. 66–74.
• Podubny Bartosz, Majerski Stanisław Kostka, w: Przemyski Słownik Biograficzny, t. 2, red. L. Fac, T. Pudłocki, A. Siciak, Przemyśl 2011, s. 74–82.
• Podubny Bartosz, Majerski Stanisław Kostka, w: Słownik biograficzny twórców oświaty i kultury XIX i XX wieku Polski południowo-wschodniej. Suplement, red. K. Szmyd, Rzeszów 2015, s. 91–93.
• Podubny Bartosz, „Fabrica ecclesiae” rodziny Majerskich. Fenomen twórczości ojca i syna, w: Paragone. Rzeźba na granicy, red. E. Błotnicka-Mazur, L. Lameński, M. Pastwa, Lublin 2016, s. 79–101.
• Podubny Bartosz, Majerscy dla katedry przemyskiej: historia restauracji katedry przemyskiej obrządku łacińskiego w kontekście działalności Ferdynanda i Stanisława Majerskich, Przemyśl 2020.
• Szczepaniak Andrzej, Historia Domu Rekolekcyjnego Konferencji Episkopatu Polski „Księżówka” w Zakopanem w latach 1910–1945, „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego”, t. 36, 2016, nr 2, s. 125–144.
• Tondos Barbara, Najwierniejszy (O Eugeniuszu Wesołowskim), „Rocznik Podhalański”, t. 2, 2002, nr 23, s. 203–232.

Identifiers

DOI

10.21697/an.9375

Biblioteka Nauki

1945360