Motyw podróży jako element narracji tanecznej – próba rekonesansu zjawiska w świetle wybranych tematów spektakli baletowych XVIII wieku

• Authors: Anna Reglińska-Jemioł

Title variants

EN

The motif of travel as an element of narrative Dance - an attempt to reconnoitre the phenomenon in the light of selected themes of ballet performances ballet performances of the 18th century

Abstracts

EN

The art of ballet in the Enlightenment era was a perfect tool of socio-cultural communication. It has fulfilled the curiosity of knowledge of “new worlds”, also referring to images preserved in the audience’s memory thanks to earlier readings (thepopular topic was the theme of Telemachus’ voyage). Moreover, introducing exoticelements, foreshadowed the upcoming changes in the form of stage presentation. Theliterary record of ballet landscapes, remained on the pages of the librettos, exists asan important source for research into the history of theater, as well as a testimonyto the culture and aesthetics of the age of lights.

Keywords

PL

oświecenie; balet; podróż; wątki literackie; Noverre; libretto

EN

Enlightenment; ballet; journey; literary threads; Noverre; libretto

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Colloquia Litteraria
• Year: 2022
• Volume: 33
• Issue: 2
• Pages: 97-109

Dates

published

2022

Contributors

author

Anna Reglińska-Jemioł

• Uniwersytet Gdański

• https://orcid.org/0000000154718032

References

• Balet bożka trunków Bachusa wesoły początek, smutny zaś koniec mający, Wilno 1754 (tekst opublikowany w Teatr jezuicki XVIII i XIX wieku w Polsce. Z antologią dramatu, wstęp i oprac. I. Kadulska, Gdańsk 1997).
• Caselli F., Katycynea i Morjazama. Balet heroiczno-komiczny, Warszawa 1779.
• Curz D., Kora i Alonzo, czyli dziewice słońca. Balet serio, Warszawa 1787.
• Curz D., Mieszkańcy wyspy Kamkatal, Warszawa 1790.
• Dramat staropolski od początków do powstania sceny narodowej. Bibliografia, t. 2: Programy drukiem wydane do r. 1765, cz. 1: Programy teatru jezuickiego, oprac. zespół pod kierunkiem W. Korotaja, Wrocław 1976.
• Gołębiowski Ł., Opisanie historyczno-statystyczne miasta Warszawy, Warszawa 1827.
• Noverre J.G., Teoria i praktyka tańca prostego i komponowanego, sztuki baletowej, muzyki, kostiumu i dekoracji, „Teksty Źródłowe do Historii Dramatu i Teatru”, t. 5, red. G. Sinko, Wrocław 1959.
• Bernacki L., Teatr, dramat i muzyka na dworze Stanisława Augusta, t. 2, Lwów 1925.
• Berthold M., Historia teatru, tłum. D. Żmij-Zielińska, Warszawa 1980.
• Buch D.J., Magic Flutes and Enchanted Forests. The Supernatural in Eighteenth-Century Musical Theater, Chicago 2008.
• Chazin-Bennahum J., Dance in the shadow of guillotine, Carbindale 1988.
• Drabecka M., Choreografia baletów warszawskich za Sasów, Kraków 1988.
• Janiec W., „Przypadki Telemaka” w polskim teatrze szkolnym XVIII wieku, „Pamiętnik Teatralny” 1984, z. 3/4.
• Jowitt D., Time and the Dancing Image, New York 1988.
• Kadulska I., Ze studiów nad dramatem jezuickim wczesnego oświecenia (1746–1765), „Rozprawy Literackie”, t. 8, Wrocław 1974.
• LeBéque, Les Ballets des jésuites, „Revue des Cours et Conférences” Paris 1936, nr 10.
• Mamontowicz-Łojek B., Tancerze Króla Stanisława Augusta 1774–1798. Początki polskiego baletu, Warszawa 2005.
• Nye E., Mime, music and drama on the eighteenth-century stage: the ballet d’action. Cambridge 2011.
• Okoń J., Odsiecz wiedeńska Jana III w staropolskim teatrze szkolnym, „Pamiętnik Teatralny” 1984, z. 1/2.
• Reglińska-Jemioł A., Balety na wolnym powietrzu w epoce Oświecenia, w: Między przeszłością a nowymi mediami. Z problemów historii, kultury i edukacji, red. P. Kąkol, A. Reglińska-Jemioł, Gdańsk 2009.
• Reglińska-Jemioł A., Formy taneczne w polskim teatrze jezuickim XVIII wieku, Poznań 2012.
• Reglińska-Jemioł A., Śladem kulturowego dziedzictwa melodramatu o charakterze tanecznym, „Rocznik Komparatystyczny” 2020, nr 11.
• Reychman J., Orient w kulturze polskiego oświecenia, Wrocław 1964.
• Rock J., Terpsichore at Louis-Le-Grand. Baroque Dance on the Jesuit Stage in Paris, „Original Studies Composed in English”, nr 13, Saint Louis 1996.
• Roszkowska W., Główne ośrodki życia teatralnego w Polsce XVI i XVII w., w: Z dziejów życia literackiego w Polsce XVI i XVII wieku, red. H. Dziechcińska, Wrocław
• Sieradzka A., Diagilew, Bakst, Poiret – orientalizm w sztuce i modzie początku XX wieku, w: Orient i orientalizm w sztuce. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kraków, grudzień 1983, red. E. Karwowska, Warszawa 1986.
• Teatr jezuicki XVIII i XIX wieku w Polsce. Z antologią dramatu, wstęp i oprac. I. Kadulska, Gdańsk 1997.
• Teatr Narodowy w dobie Oświecenia. Księga pamiątkowa sesji poświęconej 200-leciu Teatru Narodowego, red. E. Heise, K. Wierzbicka-Michalska, Wrocław 1967.
• Turska I., Przewodnik baletowy, Kraków 1997.
• Wasilewska-Dobkowska J., Pióropusze i turbany. Wizerunek mieszkańców Azji w sztuce jezuitów polskich w XVII i XVIII wieku, Warszawa 2006.
• Woman’s work. Making dance in Europe before 1800, red. L.M. Brooks, Madison 2007.
• Wysocka T., Dzieje baletu, Warszawa 1971.
• Żórawska-Witkowska A., Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta, Warszawa 1995.

Identifiers

DOI

10.21697/cl.2022.33.2.6

Biblioteka Nauki

20434589