Uwarunkowania rodzinne zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży – analiza wybranych czynników

• Authors: Małgorzata Przybysz-Zaremba

Title variants

EN

Family-related conditioning of risky behaviours of children and youth – analysis of selected factors

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst dotyczy uwarunkowań rodzinnych jako głównego źródła zachowań ryzykownych młodzieży. Na podstawie przeglądu (wybranych) badań dokonałam przeglądu najważniejszych czynników związanych z rodziną, mających wpływ na przejawy zachowań ryzykownych nieletnich. Były to m.in. czynniki ryzyka o charakterze patologicznym (problemy nadużywania alkoholu w rodzinie, narkotykowy, agresja, przemoc) oraz nieposiadające znamion patologii (migracja zarobkowa rodziców, niewłaściwa kontrola rodzicielska bądź jej brak). W podsumowaniu ogólnie odniosłam się również do innych czynników, które mogą wpływać na zachowania ryzykowne podejmowane przez młodzież). W części końcowej tekstu skonstruowałam pewne propozycje zaleceń, które mogą być przydatne w działaniach profilaktyczno-terapeutycznych związanych z zachowaniami problemowymi nieletnich.

EN

The text considers the family determinants as the main source of youth risky behaviours. On the basis of chosen research papers I have made a review of the most important factors related to family, which have influence on the displays of minors' risky behaviours. Among others, they included factors of the risk of pathological characteristics (problem of alcohol abuse in the family, drug problems, aggression, violence) and the factors which do not qualify as pathological (parents' economic migration, improper parental control or lack of such). In the conclusion I also referred to some other determinants which can trigger risky behaviours of youth. The final part of this text provides some suggestions which can be useful for prevention and therapeutic actions related to youths' risky behaviours.

Keywords

PL

zachowania ryzykowne (problemowe); rodzina; wychowanie; migracja zarobkowa; problem nadużywania alkoholu; kontrola rodzicielska; zachowania ryzykowne (problemowe); rodzina; wychowanie; migracja zarobkowa; problem nadużywania alkoholu; kontrola rodzicielska

EN

risky (problem) behaviours; family; upbringing; economic migration; problem of alcohol abuse; parental control

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2017
• Volume: 7
• Issue: 1
• Pages: 137-148

Dates

published

2017-04-04

Contributors

author

Małgorzata Przybysz-Zaremba

References

• Arcidiacono C., Velleman R., Procentese F., Berti P., Albanesi C., Sommantico M., Copello A. (2010). Italian families living with relatives with alcohol or drugs problems. „Drugs: Education, Prevention & Policy”, vol. 17, issue 6, s. 659–680.
• Asher O., Zivanit E. (2010). Alcohol Abuse in Pregnant Women: Effects on the Fetus and Newborn, Mode of Action and Maternal Treatment. „International Journal of Environmental Research and Public Health”, nr 2, vol. 7, s. 364–379.
• Bandura A. (2007). Teoria społecznego uczenia się. Warszawa: PWN.
• Barber, B. K., Harmon, E. L. (2002). Violating the self: Parental psychological control of children and adolescents. W: Barber B. K. (red.). Intrusive parenting: How psychological control affects children and adolescents. Washington DC: American Psychological Association, s. 15–52.
• Battistella G., Conaco M. C. G. (1998). The Impact of Labour Migration on the Children Left Behind: A study of elementary school children in the Philippines. „Journal of Social Issues in Southeast Asia”, nr 2, vol. 13, s. 220–241.
• Bebes A., Samarova V., Shilo G., Diamond G. M. (2015). Parental Acceptance, Parental Psychological Control and Psychological Symptoms Among Sexual Minority Adolescents. „Journal of Child and Family Studies”, nr 24, s. 882–890.
• Benvegnu L. A., Fassa A. G., Facchini L. A., Wegman D. H., Dall’ Agnol M. M. (2005). Work and behavioural problems in children and adolescents. „International Journal of Epidemiology”, nr 6, vol. 34, s. 1417–1424.
• Cameron M., Lim S. (2007). Household resources, household composition, and child nutritional outcomes. W: Conference Presentation, Australian Agricultural and Resource Economics Society Conference.
• Clark E., Lutke J., Minnes P., OuelletteKuntz H. (2004). Secondary disabilities among adults with fetal alcohol spectrum disorder in British Columbia. „Journal of FAS International”, vol. 2 (e13), s. 1–12.
• Dielmann T. E. i in. (1993). Structural equation model tests of patterns of family interaction, peer alcohol use, and intrapersonal predicators of adolescent alcohol use and misuse. „Journal of Drug Education”, nr 3, vol. 23, s. 273–316.
• Elliott J. C., Carey K. B., Bonafide K. E. (2012). Does family history of alcohol problems influence college and university drinking or substance use? A meta-analytical review. „Addiction”, vol. 107, issue 10, s. 1774–1785.
• Guo J., Ren X., Wang X., Qu Z., Zhou Q., Ran Ch., Wang X., Hu J. (2015). Depression among Migrant and LeftBehind Children in China in Relation to the Quality of Parent-Child and Teacher-Child Relationships. PLoS ONE 10 (12).
• Graham E, Jordan L. P. (2011). Migrant parents and the psychological well-being of left-behind children in Southeast Asia. „J Marriage Fam.”, vol. 73, s. 763–87.
• Irwin C. E. jr. (1990). The Theoretical Concept of At-risk Adolescents. „Adolescent Medicine: State of the Art Reviews”, nr 1, s. 1–14.
• Kunz J. H., Grych J. H. (2013). Parental Psychological Control and Autonomy Granting: Distinctions and Associations with Child and Family Functioning. „PARENTING, SCIENCE AND PRACTICE”, nr 13, s. 77–94.
• Lu S., Lin Yi-Ting, Vikse J. H., Huang Chien-Chung (2016). Well-being of migrant and left-behind children in China: Education, health, parenting, and personal values. „International Journal of Social Welfare”, nr 1, vol. 25, s. 58–68.
• Mantymaa M., Puura K., Luoma I., Latva R., Salmelin R. K., Tamminen T. (2012). Predicting Internalizing and Externalizing Problems at Five Years by Child and Parental Factors in Infancy and Toddlerhood. „Child Psychiatry and Human Development”, nr 2, vol. 43, s. 153–170.
• Murphy R. (2014). Study and School in the Lives of Children in Migrant Families: A View from Rural Jiangxi, China. „Development & Change”, nr 1, vol. 45, s. 29–51.
• Przybysz-Zaremba M. (2016). Komponenty rodziny jako istotne stymulatory dla rozwoju zainteresowań, ujawniania zdolności i talentów dziecka – wybrane aspekty i badania. W: G. Cęcelek, M. Potoczna, M. Przybysz-Zaremba (red.). Rodzina–Szkoła–Środowisko społeczne – obszary kształtowania kreatywności i twórczości dziecka (ucznia). Skierniewice: Wydawnictwo PWSZ w Skierniewicach.
• Przybysz-Zaremba M. (2015). Zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży – eksplikacje, kontemplacje, egzemplifikacje, eksplikacje. Tytułem wprowadzenia. W: Przybysz-Zaremba M. (red.). Zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży. Heterogeniczny wymiar oddziaływań profilaktycznych. Wybrane aspekty, Olsztyn: Wydawnictwo PROSPEKT PR.
• Przybysz-Zaremba M. (2015a). Dymorficzny wymiar uwarunkowań agresji i przemocy domowej – przegląd wybranych aspektów i eksploracji. „Studia nad Rodziną”, nr 2 (37), s. 243–260.
• Przybysz-Zaremba M. (2010), Internet zagrożeniem dla dzieci i młodzieży. W: R. Reclik, A. Zduniak (red.), Jakość wobec wyzwań i zagrożeń XXI wieku, Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa.
• Przybysz-Zaremba M. Kontrola rodzicielska a zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży – wybrane aspekty i badania. „Pedagogika Społeczna” (tekst po recenzji, przyjęty do druku).
• Przybysz-Zaremba M., Katkonienė A. (2014). Profilaktyka agresji i przemocy w szkole w optyce edukacyjnej. „Społeczeństwo i Rodzina”, nr 1, vol. 38, s. 48–62.
• Sarkola T., Kahila H., Gissler M., Halmesmaki E. (2007). Risk factors for out-of-home custody child care among families with alcohol and substance abuse problems. „Acta Pædiatrica”, nr. 96, s. 1571–1576.
• Sznitman S. R., Romer D. (2014). Student Drug Testing and Positive School Climates: Testing the Relation Between Two School Characteristics and Drug Use Behavior in a Longitudinal Study. „Journal of Studies on Alcohol & Drugs”, nr 1, vol. 75, s. 65–73.
• Szymańska J. (2012). Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Vazsonyi A. T., Trejos-Castillo E., Young M. A. (2008). Rural and Non-Rural African American Youth: Does Context Matter in the Etiology of Problem Behaviors? „Journal of Youth and Adolescence”, vol. 37, no. 7, s. 798–811.
• Wickramage K., Siriwardhana C. i in. (2015). Risk of mental health and nutritional problems for left-behind children of international labor migrants. „BMC Psychiatry”, no. 3, vol. 15, s. 39.
• Wilson E. O. (1988). O naturze ludzkiej. Szacka B. (tłum.). Warszawa: PIW.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2017.1.10