Badania ewaluacyjne w edukacji jako źródło wiedzy pedagogicznej

• Authors: Monika Maciejewska

Title variants

EN

Evaluation studies in education as a source of pedagogical knowledge

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W debatach podejmowanych w obszarze pedagogiki ogólnej istotne miejsce zajmują kwestie metodologiczne, związane z poszukiwaniem nowych możliwości wytwarzania wiedzy pedagogicznej. Wynika to z kilku przesłanek. Przede wszystkim jest odpowiedzią na zmiany zachodzące w szeroko rozumianej edukacji i stawianych na nowo pytań o użyteczność wiedzy pedagogicznej. Stanowi też istotny fragment budowania tożsamości dyscypliny, wpisujący się w dynamiczny proces jej wewnętrznych zmian i rozwoju. Pojawiają się nowe pytania w obszarze konceptualizacji przedmiotu badań, zarysowywane są również nowe sposoby formułowania problemów badawczych, a to wymaga nowych rozwiązań metodologicznych. Prezentowane opracowanie pomyślane zostało jako głos w dyskusji nad usytuowaniem badań określanych jako praktyczne/stosowane w odniesieniu do pojawiających się potrzeb praktyki i teorii pedagogicznej. Szczególną uwagę zwrócono na badania ewaluacyjne w edukacji, które zdaniem autorki generują wiele możliwości rozpoznawania ważkich kwestii pedagogicznych.

EN

In debates undertaken in the general pedagogy area, a significant place is occupied by methodological issues related to searching for new possibilities of generating pedagogical knowledge. It is a result of various conditions. Most of all, it is a response to changes that take place in widely defined education and newly posed questions about the usefulness of pedagogical knowledge. It is also an important fragment of creating the discipline’s identity, entering into the dynamic process of its internal changes and development. There are new questions related to the subject’s conceptualisation, new ways of formulating research problems, which requires new methodological solutions. The  study presented is meant to be a voice in the debate over situating research  defined as applied/practical regarding  the needs of pedagogical practice as well as pedagogical theory. Special emphasis was laid on evaluation research in education, which in the author’s opinion generates many possibilities of identifying consequential pedagogical issues.

Keywords

PL

badania stosowane; ewaluacja w edukacji; pedagogika ogólna; metodologia nauk pedagogicznych; badania stosowane; ewaluacja w edukacji; pedagogika ogólna; metodologia nauk pedagogicznych

EN

applied research; evaluation in education; general pedagogy; methodology of educational science

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2018
• Volume: 8
• Issue: 2
• Pages: 153-165

Dates

published

2018-10-06

Contributors

author

Monika Maciejewska

References

• Alkin M. C., Christi C. A. (2004). An Evaluation Theory Tree, dostępny na: http://sagepub.com/upm-data/5074_Alkin_Chapter_2.pdf (otwarto: 1.07.2014).
• Arystoteles (1983). Metafizyka, tłum. Leśniak K. Warszawa: PWN.
• Bauman T. (2017). Badanie empiryczne jako źródło i tworzywo wiedzy pedagogicznej. W: Kubinowski D., Chutorański M. (red.). Pedagogika jako humanistyczno-społeczna nauka stosowana: konsekwencje metodologiczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Brezinka W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki, tłum. Kochanowicz J. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Czerepaniak-Walczak M. (1997). Rola krytycznej refleksji w procesie poznania pedagogicznego. Aksjologiczne aspekty przedmiotu poznania. W: Kukołowicz T., Nowak M. (red.). Pedagogika ogólna. Problemy aksjologiczne. Lublin: KUL.
• Guba E. G., Lincoln Y. S. (1989). ourth Generation Evaluation. London: Sage.
• Hejnicka-Bezwińska T. (2017). Kontrowersje teoretyczno-metodologiczne zmian w pojmowaniu praxis. W: Kubinowski D., Chutorański M. (red.). Pedagogika jako Humanistyczno-społeczna nauka stosowana: konsekwencje metodologiczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Hogan L.R. (2009). The Historical Development of Programme Evaluation. Exploring the Past and Present. „Online Journal of Workforce Education and Development”, t. 2, nr 4, s. 1-10.
• House E. R. (1997). Ewaluacja i jej uprawomocnianie. Główne podejścia. W: Korporowicz L. (red.). Ewaluacja w edukacji. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Konarzewski K. (2000). Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna. Warszawa: WSiP.
• Korporowicz L. (2011). Zmienne losy polskiej ewaluacji. Pomiędzy nadzieją, animacją i konfuzją. W: Niemierko B., Szmigiel M. K. (red.). Ewaluacja w edukacji: koncepcje, metody, perspektywy. Kraków: GRUPA TOMAMI.
• Korporowicz L. (red.). (1997). Ewaluacja w edukacji. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Krzychała S., Zamorska B. (2008). Dokumentarna ewaluacja szkolnej codzienności. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Kwieciński Z. (2000). Tropy–ślady–próby. Studia i szkice z pedagogiki pogranicza. Poznań–Olsztyn: Wydawnictwo Edytor.
• Leppert R. (2001). Potoczne pojmowanie praktyczności pedagogiki. W: „Teraźniejszość–Człowiek–Edukacja”, nr specjalny: Normatywizm–Etyczność–Zaangażowanie. Współczesne dyskusje o praktyczności pedagogiki.
• Maciejewska M. (2014). Badania ewaluacyjne w edukacji i ich konteksty w akademickim kształceniu nauczycieli i pedagogów. „Opuscula Sociologica”, nr 4, s. 31–43.
• Maciejewska M. (2018). Ewaluacja w polskich szkołach – od przymusu do dialogu. „Zarządzanie Publiczne”, nr 1 (41).
• Mertens D. M. (2010). Research and Evaluation in Education and Psychology. London: Sage Publications.
• Mizerek H. (2010). Koloryt współczesnych badań ewaluacyjnych. W: Kędzierska H. (red.). Jakościowe inspiracje w badaniach edukacyjnych. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
• Mizerek H. (2011). Tam, gdzie kończą się zaklęcia, a zaczyna ewaluacja. W: Niemierko B., Szmigiel M. K. (red.). Ewaluacja w edukacji: koncepcje, metody, perspektywy. Kraków: GRUPA TOMAMI.
• Mizerek H. (2016). Ewaluacja edukacyjna w Polsce. Trajektorie, perspektywy i dylematy rozwoju. „Zarzadzanie Publiczne”, 1 (33).
• Mizerek H. (2017). Ewaluacja edukacyjna. Interdyskursywne dialogi i konfrontacje. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Neuman W. L. (2014). Social Research Methods: Qualitative and Qantitative Approaches. London.
• Nowak-Dziemianowicz M. (2013). W poszukiwaniu nowej pedagogiki, nowej edukacji, nowej szkoły – reminiscencje. W: Cervinkova H., Gołębniak B. D. (red.). Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Nowotniak J. (2012). Etnografia wizualna w badaniach i praktyce pedagogicznej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Nowotniak J. (2017). Miejsce, swoistość, metodologiczna różnorodność badań ewaluacyjnych w pedagogice – konsekwencje dla pedagogii. W: Kubinowski D., Chutorański M. (red.). Pedagogika jako humanistyczno-społeczna nauka stosowana: konsekwencje metodologiczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Palka S. (2006). Metodologia. Badania. Praktyka pedagogiczna. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
• Palka S. (red.). (2010). Podstawy metodologii badań w pedagogice. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
• Piekarski J. (2010). Kryteria waloryzacji krytyki badawczej – między inhibicją metodologiczną a permisywnym tolerantyzmem. W: Piekarski J., Urbaniak-Zając D., Szmidt K. J. (red.). Metodologiczne problemy tworzenia wiedzy w pedagogice. Oblicza akademickiej praktyki. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Piekarski J., Urbaniak-Zając D., Szmidt K. J. (red.). (2010). Metodologiczne problemy tworzenia wiedzy w pedagogice. Oblicza akademickiej praktyki. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Rubacha K. (2003). Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin. W: Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.). Pedagogika. Podręcznik akademicki. t. 1. Warszawa: PWN.
• Rubacha K. (2008). Metodologiczna struktura przedmiotu badań pedagogiki. W: Rubacha K. (red.). Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Rubacha K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Rutkowiak J. (2001). Społeczne funkcjonowanie pedagogiki; czasowy wymiar etyczności. W: „Teraźniejszość–Człowiek–Edukacja”, nr specjalny: Normatywizm–Etyczność–Zaangażowanie. Współczesne dyskusje o praktyczności pedagogiki.
• Tuohy D. (2002). Dusza szkoły. O tym, co sprzyja zmianie i rozwojowi. Warszawa: PWN.
• Urbaniak-Zając D. (2008). Rzeczywistość pedagogiczna a sposoby jej poznawania – perspektywa interpretacyjna. W: Rubacha K. (red.). Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Vedung E. (2010). Four Waves of Evaluation Diffusion. „Evaluation”, nr 16 (3), s. 263–270.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2018.2.11