Przemoc seksualna wobec małoletnich i ich ochrona prawno-etyczna i kanoniczna

• Authors: HENRYK STAWNIAK , GRAŻYNA JARZĄBEK-BIELECKA , ANNA BIELECKA-GĄSZCZ

Title variants

EN

The sexual violence against minors and their legal-ethical and canonical protection

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W dobru wspólnym państwa i Kościoła mieści się troska o ochronę dzieci i młodzieży. Zadaniem tych społeczności jest najpierw uznanie i respektowanie praw nieletnich oraz troska o to, by stworzyć im bezpieczne środowiska rozwoju, wolne od wykorzystywania, przemocy i manipulacji. Społeczność państwowa i kościelna są zobowiązane do służby na rzecz rozwoju fizycznego, duchowego i emocjonalnego dzieci i młodzieży oraz wykluczania sytuacji, by w jakikolwiek sposób naruszano fizyczną lub psychiczną integralność małoletnich. Wszelkie nadużycia w tym względzie są przez obie społeczności powszechnie potępiane i wzbudzają słuszne oburzenie. W systemie prawnym państwowym i kościelnym czyny związane z przemocą wśród dzieci i młodzieży są uważane za ciężkie przestępstwa. Niepokojące zjawiska związane z molestowaniem seksualnym czy też pornografią dziecięcą spowodowały powstanie przepisów prawnych surowo penalizujących te przestępstwa. W artykule zostaną przedstawione przestępstwa przemocy seksualnej wobec nieletnich w systemie prawnokarnym i etycznym oraz kanonicznym. Ta komparatystyka zmierzać będzie do pokazania przestępstw w obu systemach, ofiar przestępstw i ich sprawców, sankcji karnych oraz rzeczywistej troski państwa i Kościoła o ochronę małoletnich.

EN

In the common good of the state and the Church there is care about the protection of children and young people. The task of these communities is initially to recognize and respect the rights of minors and the care to ensure the safe development environment, free of exploitation, violence and manipulation. The state and ecclesial communities are committed to the physical, spiritual and emotional growth of children and youth people and to the exclusion of the situation of any physical or mental violation of minors integrity. All abuses in this regard are widely condemned by both communities, and they cause righteous indignation. In the state and church legal system, acts related to violence against children and adolescents are considered serious crimes. Disturbing phenomena related to sexual harassment or child pornography have resulted in legislation that severely penalizes these crimes. The article will present crimes of sexual violence against minors in the legal-criminal, ethical and canonical systems. This comparative approach will be going to show the offenses in both systems, victims of crime and their perpetrators, the criminal sanctions and the real concern for the state and the Church for the protection of minors.

Keywords

PL

dziecko; małoletni; przestępstwo; pedofilia; molestowanie seksualne; pornografia dziecięca; delicta reservata; Kongregacja Nauki Wiary; dziecko; małoletni; przestępstwo; pedofilia; molestowanie seksualne; pornografia dziecięca; delicta reservata; Kongregacja Nauki Wiary

EN

child; minor; crime; pedophilia; sexual harassment; child pornography; delicta reservata; Congregation for the Doctrine of the Faith

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Prawo Kanoniczne
• Year: 2017
• Volume: 60
• Issue: 2
• Pages: 139-172

Dates

published

2017-07-17

Contributors

author

HENRYK STAWNIAK

author

GRAŻYNA JARZĄBEK-BIELECKA

author

ANNA BIELECKA-GĄSZCZ

References

• JOANNES PAULUS II, Adhortatio apostolica Familiaris consortio, AAS 74(1982).
• JOANNES PAULUS II, Litterae Apostolica motu proprio datae qubis Normae de gravioribus delictis Congregationi pro Doctrina Fidei reservatis promulgatur, Sacramentorum Sanctitatis Tutela, AAS 93(2001), s. 737-739.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
• PAULUS VI, Littera Encyclica Humanae vitae, AAS 60(1968).
• ALBORNZ D., Norme e orientamenti della Chiesa cattolica dinanzi agli abusi sessuali di minori perpetrati da chierici, Salesianum 70(2008), s. 713-71.
• ASTIGUETA A. G., Ultime modifiche al motu proprio delicta graviora, w: Il quindicesimo anniversario dell’istituto di diritto canonico”Ad instar facultas dell’ Universitá Cattolica Pázmány Péter, red. Sz. A. Szuromi, Budapeszt 2011.
• BEAL J. P., Doing what one can: canon law and clerical sexual misconduct, The Jurist 52(1992), s. 642-683.
• BOREK D., Delicta graviora contra mores w Normach de delictis reservatis z 2010 roku, Prawo Kanoniczne 57(2014) nr 2, s. 62-80.
• BOREK D., Sextum Decalogi praeceptum w kanonicznym prawie karnym aktualnie obowiązującym, Tarnów 2015.
• CALABRESE A., Diritto penale canonico, Città del Vaticano 1996.
• CEREDA F., Formazione all’affettività e alla castità, Atti del Consiglio Generale 408(2010), s. 25-34.
• CHAVEZ VILLANUEVA P., La vocazione a restare sempre uniti a Gesù per avere vita, Atti del Consiglio Generale 408(2010), s. 3-24.
• CIMBOLIC P., The identification and treatment of sexual disorders and the priesthood, The Jurist 52(1992), s. 598-614.
• CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI, Normae de delictis Congregationi pro Doctrina Fidei reservatis seu Normae de delictis contra Fidem necnon de gravioribus, AAS 102(2010), s. 419-430.
• Di Veroli M., Pedopornografia: aspetti tecnico informatici utili all’accertamento delle responsabilità penali da parte dell’autore, w: I delitti riservati alla Congregazione per la Dottrina della Fede. Norme, prassi, obiezioni, Roma 2015, s. 131-159.
• DOHNALIK J., Prawo kanoniczne wobec nadużyć seksualnych duchownych względem dzieci i młodzieży, Dziecko krzywdzone, Teoria, badania, praktyka 14(2015) nr 1, s. 55-72.
• DOMASZK A., Reakcja Kościoła na nadużycia seksualne wobec nieletnich ze strony duchownych, Seminare 31(2012), s. 75-80.
• DOMASZK A., Towarzystwo Św. Franciszka Salezego wobec zagrożenia nadużyciami seksualnymi względem nieletnich, Seminare 32(2012), s. 49-56.
• FILAR M., Komentarz do Kodeksu karnego, Warszawa 2006.
• FILAR M., Prawo i seks, Problemy rodziny, nr 1-2(1997), s. 6 – 10.
• FRANCISZEK, Dar odnowionej bliskości między rodziną a Kościołem, L’Osservatore Romano wyd. polskie, 36(2015), nr 10, s. 48-54.
• GOODMAN N., Dewiacja i kontrola społeczna, Wstęp do socjologii, Poznań 1992.
• HOŁYST B., Kryminalistyka, Warszawa 2003.
• JARZĄBEK-BIELECKA G., BUKS J., LORKIEWICZ-MUSZYŃSKA D., ŁABĘCKA M., JARZĄBEK M., BIELECKA-GĄSZCZ A., WILCZAK M., PISARSKA-KRAWCZYK M., OPALA T., Crimes against minors, sexual offenses, Pol. Prz. Nauk Zdr., nr 2(2014) s. 176-181.
• JARZĄBEK-BIELECKA G., Health promotion, ethics and legal aspects in adolescents gynecology and sexology, Archives of Perinatal Medicine 22(2016), s. 39-42.
• JARZĄBEK-BIELECKA G., JARZĄBEK M., Kownacka M., Bielecka-Gąszcz A., Jarząbek Z., Borowczyk M., Chmielarz-Czarnocińska A., Stachewicz K.,
• Sowińska-Przepiera E., KĘDZIA W., Legal, psychologic, medical and ethic aspects about responsibility in sexuality and sexual relations - in the light of Józef Tischner's thoughts on sex, w: VIII Krakowska Konferencja Psychologii Sądowej. Kraków 2015, s.78-79.
• JENKINS R., On the suitability of establishing clerical sexual abuse of minors (c. 1395 § 2) as an irregularity ex delicto to the reception and exercise of orders, Periodica 94(2005), s. 275-340.
• LEMPA F., Kanoniczna ochrona małoletnich przed nadużyciami seksualnymi, Białystok 2013. SOWIŃSKI J., Nabycie, przechowywanie lub rozpowszechnianie pornografii dziecięcej przez duchownego jako jedno z przestępstw kanonicznych zarezerwowanych dla Kongregacji Nauki Wiary, Prawo i Kościół 8(2016), s. 79-82.
• ---
• LEW-STAROWICZ Z., Seksuologia sądowa, Warszawa 2000.
• Normy i zasady ochrony dzieci i młodzieży w praktyce wychowawczej i duszpasterskiej Zgromadzenia Świętego Michała Anioła, Marki 2016.
• Okólnik do Konferencji Episkopatów w sprawie opracowania „wytycznych" dotyczących sposobów postępowania w przypadku nadużyć seksualnych popełnionych przez duchownych wobec osób niepełnoletnich (dalej Okólnik Kongregacji 2011), http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_20110503_abuso-minori_pl.html (data dostępu: 16.01.2017).
• PAPALE C., I delicti contro morale, w: Questioni attuali di diritto penale canonico, Studi Giuridici 96(2012), s. 55-60.
• PAPALE C., I delitti contro la morale, w: I delitti riservati alla Congregazione per la Dottrina delle Fede, Quaderni di Ius Missionale, red. A. D’auria, C. P apale, Roma 2014, s. 34-45.
• PIGHIN B. F., Diritto penale canonico, Venezia 2008.
• PROVST J. H., Offences against the sixth commandment: toward a canonical analysis of canon 1395, The Jurist 55(1995), s. 632-663.
• QUATTRINI F., Parafilie e devianza. Psicologia e psicopatologia del comportamento sessuale atipico, Firenze 2015.
• RYTEL-ANDRIANIK P., Kościół nie milczy ws. pedofilii, http://opoka.news/aktualnosci/4219#sthash.rXP3Pcal.dpuf (data dostępu 8.05.2017).
• SAJ M., Ochrona osób małoletnich w kanonicznym prawie karnym, Ateneum Kapłańskie 167(2016), z.1(644), s. 65-78.
• SCICLUNA CH. J., Procedura e prassi presso la Congregazione per la Dottrina della Fede riguardo ai delicta graviora, w: Processo penale e tutela dei diritti nell’ordinamento canonico, red D. Cito, Milano 2005.
• STOKŁOSA M., Przedawnienie skargi kryminalnej w prawie kanonicznym, Prawo Kanoniczne 56(2013) nr 4, s. 149-159.
• SUCHECKI Z., La tutela dei minori presso la Congregazione per la Doctrina della Fede riguardo ai delicta graviora, Appolinaris 3-4(2006), s. 719-732.
• SYRYJCZYK J., Kanoniczne prawo karne, część szczególna, Warszawa 2003.
• SYRYJCZYK J., Sankcje w Kościele. Część ogólna, komentarz, Warszawa 2008.
• TOBOR Z., O wykładni, Studia Prawnicze (2009), s. 3-15.
• TOUHEY J., The correct interpretation of canon 1395: the use of the sixth commandment in the moral tradition from Trent to the present day, The Jurist 55(1995), s. 592-631.
• TURNER J. H., Socjologia – koncepcje i ich zastosowanie, Poznań 1994.
• VERSALDI G., Aspetti psicologici degli abusi sessuali perpetrati da chierici, Periodica 91(2002), s. 49-61.
• www.kidprotect.pl Świat Przyjazny Dzieciom; www.wikipedia.org/wiki/Obcowanie płciowe. Obcowanie płciowe - spółkowanie lub jego surogat, np. stosunek oralny lub analny (data dostępu 8.06.2016).
• WYTRWAŁ T., Kościelny modus procedendi w przypadku pedofilii, Prawo Kanoniczne 52(2009) nr 1-2, s. 233-235.

Identifiers

DOI

10.21697/pk.2017.60.2.07