La partecipazione dei duchi di Masovia alle spedizioni armate di Ladislao II Jagiellone contro l'Ordine Teutonico come manifestazione dell'adempimento degli obblighi feudali

• Authors: Jan Jeż

Title variants

EN

Participation of the Mazovian dukes in the armed expeditions of Władysław II Jagiełło against the Teutonic Order as a manifestation of the fulfillment of feudal obligations

Abstracts

EN

During the reign of king Władysław II Jagiełło (1386-1434), the Mazovian Piasts participated actively in all conflagrations between their sovereign and forces of the Teutonic Order: at the beginning of the 1390s; during the so-called great war against the Teutonic Order 1409-1411; in warfare of 1414; in a short-lived military expedition of 1419 (abandoned due to the intervention of Sigismund of Luxembourg's envoy, Bartholomew de Capra, Archbishop of Milan) and in the war of 1433. In this way, king Władysław II strenghtened his army, provided better supplies for his troops, and prevented the Mazovian Piasts from siding with the Teutonic Order.

PL

Za panowania Władysława Jagiełły (1386-1434) Piastowie mazowieccy aktywnie uczestniczyli we wszystkich konfliktach zbrojnych toczonych pomiędzy swoim suwerenem a siłami Zakonu Krzyżackiego – na początku lat dziewięćdziesiątych XIV w.; w czasie tzw. wielkiej wojny z Zakonem Krzyżackim 1409-1411; w walkach 1414 r.; w krótkotrwałej wyprawie 1419 r. (zaniechanej na skutek interwencji wysłannika Zygmunta Luksemburskiego, arcybiskupa Mediolanu Bartłomiej de Capra) i w wojnie 1433 r. W ten sposób król Władysław II wzmacniał własne siły wojskowe, zapewniał lepszą aprowizację dla swoich wojsk i uniemożliwiał Piastom mazowieckim (zwłaszcza Siemowitowi IV) opowiedzenie się po stronie zakonu.

Keywords

PL

Piastowie mazowieccy; księstwo mazowieckie; Władysław II Jagiełło; Zakon Krzyżacki; konflikty zbrojne w średniowieczu

EN

the Mazovian Piasts; the Duchy of Mazovia; Władysław II Jagiełło; the Teutonic Order; medieval armed conflicts

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
• Year: 2022
• Volume: 29
• Issue: 2
• Pages: 77-87

Dates

published

2022

Contributors

author

Jan Jeż

• Instytut Historii, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

• https://orcid.org/0000000309148696

References

• Archiwum Główne Akt Dawnych (Archivio Principale degli Atti Antichi), Metryka Koronna, Libri Legationum, vol. III f. 63v-65.
• Archiwum Główne Akt Dawnych (Archivio Principale degli Atti Antichi), Zbiór Dokumentów Pergaminowych (Raccolta dei Documenti in Pergamena), no 44, 115.
• Biblioteka Czartoryskich w Krakowie (Biblioteca dei Czartoryski a Cracovia), rep. no 253 vol. III, k. 10.
• Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbeitz Berlin-Dahlem, Ordensbriefarchiv. no 2090, 6118.
• Articuli Vladislao Regi Poloniae a ducibus Masoviae traditi Sandomiriae A. D. 1426, in: Monumenta Poloniae Historica, t. VI, ed. W. Kętrzyński, Kraków 1893, p. 628-641.
• Codex epistolaris Vitoldi magni ducis Lithuaniae 1376-1430, ed. A. Prochaska, in: Monumenta Medii Aevi Historica. Res Gestas Poloniae Illustrantia, t. VI, Kraków 1882, p. ….
• Joannis Dlugossi, Annales seu Croniace incliti Regni Poloniae, libri 10-12 (1370-1430), ed. K. Baczkowski e altri, Warszawa 1985-2001.
• Jan Długosz, Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego [Annali o cronache del famoso regno polacco], libri 10-12 (1370-1430), ed. K. Baczkowski e altri, Warszawa 2004-2009.
• Dokumenty kujawskie i mazowieckie przeważnie z XIII wieku, ed. B. Ulanowski, Kraków 1887.
• Iura Masoviae Terrestria. Pomniki Dawnego prawa mazowieckiego ziemskiego, vol. 1: 1228-1471, ed. J. Sawicki, Warszawa 1972.
• Jan z Czarnkowa, Kronika, elab. M. D. Kowalski, trad. J. Żerbiłło, Kraków 2012.
• Joannis de Czarnkow, Chronicon Polonorum, in: Monumenta Poloniae Historica, vol. II, ed. A. Bielowski, Lwów 1872, p. 601-756.
• Kodeks dyplomatyczny księstwa mazowieckiego, obejmujący bulle papieżów, przywileje królów polskich i książąt mazowieckich, tudzież nadania tak korporacyj, jako i osób prywatnych, ed. J. T. Lubomirski, Warszawa 1863.
• Lites ac Res gestae inter Polonos ordinemque Cruciferorum. Tomus II, Poznań 1892.
• Nowy Kodeks Dyplomatyczny Mazowsza. Część II. Dokumenty z lat 1248-1355, ed. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, K. Pacuski, H. Wajs, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk¬–Łódź 1989.
• Regesta historico-diplomatica Ordinis S. Mariae Theutonicorum 1198-1525, Pars I: Index Tabularii Ordinis S. Mariae Theutonicorum. Regesten zum Ordensbriefarchiv, Vol. 1: 1198-1454, ed. E. Joachim, W. Hubatsch, Göttingen 1948.
• Regesta historico-diplomatica Ordinis S. Mariae Theutonicorum 1198-1525, Pars II: Regesta Privilegiorum Ordinis S. Mariae Theutonicorum. Regesten der Pergament-Urkunden aus der Zeit des Deutschen Ordens, ed. E. Joachim, W. Hubatsch, Göttingen 1948.
• Skarbiec diplomatów papiezkich, cesarskich, królewskich, książęcych, uchwał narodowych, postanowień różnych władz i urzędów posługujących do krytycznego wyjaśnienia dziejów Litwy, Rusi Litewskiej i ościennych im krajów. Tom II, ed. I. Daniłowicz, Wilno 1862.
• Biskup M., Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim (1308-1521), Gdańsk 1993.
• Bloch M., Społeczeństwo feudalne, trad. E. Bąkowska, Warszawa 1981.
• Bugaj A., Okoliczności i czas nadania ziemi drohickiej księciu Januszowi Starszemu, „Komturzy, Rajcy, Żupani. Studia z Dziejów Średniowiecza”, 2005, no 11, p. 89-105.
• Grabowski J., Dynastia Piastów mazowieckich. Studia nad dziejami politycznymi Mazowsza, intytulacją i genealogią książąt, Warszawa 2012.
• Grabowski J., Janusz I Starszy [Wielki] książę Wschodniego Mazowsza, in: Kurpiowszczyzna. Kultura, historia, gospodarka, red. J. Gołota, J. Mirończuk, Ostrołęka 2017, p. 121-132.
• Grabowski J., Poczet książąt i księżnych mazowieckich, Warszawa 2019.
• Jeż J., Z nieprzyjaciela w wiernego sojusznika, czyli relacje Siemowita IV z Jadwigą Andegaweńską i Władisławem Jagiełłą, „Vade Nobiscum”, 2019, no 20, p. 61-71.
• Palczewski M., Mazowsze Zachodnie wobec Zakonu Krzyżackiego w latach 1381-1411, „Acta Universitatis Lodziensip. Folia Historica”, 1992, no 50, p. 61-76.
• Radoch M., Kilka uwag o działaniach wojennych na pograniczu mazowiecko-krzyżackim w 1409 roku (w świetle źródeł zakonnych), in: Mazowsze północne i jego sąsiedzi od średniowiecza do czasów współczesnych, red. R. Sajkowski, L. Zygner, Ciechanów 2009, p. 57-72.
• Radoch M., W sprawie daty nadania przez Władisława Jagiełłę ziemi drohickiej księciu mazowieckiemu Januszowi I, in: Szkice z dziejów kolonizacji Podlasia i Grodzieńszczyzny od XIV do XVI, red. B. Śliwiński, Olsztyn 2002, p. 11-20.
• Radoch M., Zarys działalności polityczno-dyplomatycznej książąt mazowieckich wobec państwa krzyżackiego w Prusach w latach 1385-1407, Olsztyn 1999.
• Radoch M., Z dziejów stosunków mazowiecko-krzyżackich na przełomie XIV i XV wieku, cz. 3: Jeszcze w sprawie zastawów ziem zakonowi krzyżackiemu przez księcia płockiego Siemowita IV w latach 1382-1402, in: Mazowsze i jego sąsiedzi w XIV-XV wieku, red. J. Śliwiński, Olszyn 1997, p. 27-50.
• Sieradzan W., Sąsiedztwo mazowiecko-krzyżackie w okresie przemian politycznych w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1411-1466, Toruń 1999.
• Supruniuk A., Mazowsze Siemowitów (1341-1442). Dzieje polityczne i struktura władzy, Warszawa 2010.
• Świeżawski A., Nadanie ziemi bełskiej Siemowitowi IV, in: Mazowsze i Ruś Czerwona w średniowieczu. Wybór prac, red. M. Cetwiński, Częstochowa 1997, p. 137-155.
• Weber M., Król i jego lennik. Konflikty księcia mazowieckiego Siemowita IV z Władisławem Jagiełłą, „Przegląd Historyczny”, 2006, no 97/2, p. 241-255.
• Węcowski P., Mazowsze w Koronie. Propaganda i legitymizacja władzy Kazimierza Jagiellończyka na Mazowszu, Kraków 2004.
• Wilska M., Książę Janusz Starszy, Warszawa [1986].

Identifiers

DOI

10.21697/sc.2022.29.2.6

Biblioteka Nauki

2174980