Teoretyczne i praktyczne zaangażowanie różnych tradycji religijnych w kwestię klimatyczną

• Authors: Ryszard F. Sadowski

Title variants

EN

Theoretical and Practical Engagement of Different Religious Traditions in Climate Issues

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ten stawia sobie za cel ukazanie różnorodnych aktywności religii na rzecz ochrony klimatu. Przyjęto w nim założenie, które – jak się zdaje – udało się potwierdzić, że encyklika Laudato si’ stanowiła swego rodzaju katalizator, który zmobilizował i zaktywizował różne środowiska religijne na całym świecie, by czynnie włączyły się ochronę klimatu w perspektywie zbliżającej się konferencji klimatycznej COP21 w Paryżu. Obecne w myśli zachodniej rozróżnienie na teoretyczną i praktyczną aktywność człowieka stanowi punkt odniesienia dla ukazania różnych inicjatyw klimatycznych religii, jakie miały miejsce w okresie od ukazania się encykliki Laudato si’ do szczytu klimatycznego w Paryżu. W opracowaniu wyróżnia się trzy zasadnicze punkty: 1. Doświadczenie kryzysu ekologicznego. 2. Refleksja na kryzysem ekologicznym i jego diagnoza. 3. Próby przezwyciężenia kryzysu. Autor skupia się głównie na punkcie trzecim, wskazując na wielorakie praktyczne inicjatywy różnych tradycji religijnych, szczególnie zaś chrześcijaństwa, buddyzmu, hinduizmu, islamu, religii pierwotnych, bahaizmu oraz wspólnych, międzyreligijnych inicjatyw klimatycznych.

EN

This article sets itself the goal of presenting a variety of religious activities to protect the climate. It adopts the assumption that – as it seems – was able to confirm that the encyclical Laudato Si’ was the kind of catalyst that has mobilized and activated the different religious traditions around the world to actively joined in climate protection in the perspective of upcoming climate conference COP21 in Paris. The distinction present in Western thought between theoretical and practical human activity is a reference to show the various climate initiatives of religions, which took place since publication of the encyclical Laudato Si’ until the climate summit in Paris. The essay distinguished three main points: 1. Experience of the ecological crisis. 2. Reflection of the ecological crisis and its diagnosis. 3. Attempts to overcome the crisis. The author focuses mainly on step third pointing to various practical initiatives of different religious traditions, especially Christianity, Buddhism, Hinduism, Islam, the indigenous religions, the Baha’i faith and common, interreligious climate initiatives.

Keywords

PL

encyklika Laudato si’; religia i ekologia; zmiany klimatyczne; Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu; COP21; encyklika Laudato si’; religia i ekologia; zmiany klimatyczne; Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu; COP21

EN

encyclical Laudato Si’; religion and ecology; climate change; United Nations Climate Change Conference; COP21

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2016
• Volume: 14
• Issue: 3
• Pages: 89-112

Dates

published

2016-09-30

Contributors

author

Ryszard F. Sadowski

References

• A Rabbinic Letter on the Climate Crisis, <https://theshalomcenter.org/RabbinicLetterClimate>, dostęp: 12.04.2016.
• Allison E., 2007, Religious Organizations Taking Action on Climate Change, <http://fore.yale.edu/files/Religious-Organizations-Taking-Action-on-Climate-Change.pdf>, dostęp: 14.04.2016.
• Appeal to COP 21 Negotiating Parties, <www.scribd.com/doc/287076328/World-bishops-appeal-to-COP-21-negotiating--parties>, dostęp: 12.04.2016.
• Bahá’í International Community, Shared Vision, Shared Volition: Choosing Our Global Future Together, <www.bic.org/statements/shared-vision-shared-volition-choosing-our-global--future-together#kq4cLsjWkhKm4vSG.99>, dostęp: 12.04.2016.
• Black Church Climate Change Statement, , dostęp: 12.04.2016.
• Bonn C., 1999, Der Mensch in der Entscheidung. Gedanken zur ganzheitlichen Schau Hildegards von Bingen, Abtei St. Hildegard.
• Card. Peter K. A. Turkson, Remarks on the Encyclical Laudato Si’ to Child-Focused Agencies (New York, 30.06.2015), , dostęp: 12.04.2016.
• Card. Peter K. A. Turkson, Statement at the High Level Event on Climate Change (New York, 29.06.2015), , dostęp: 12.04.2016.
• Catholic Climate Covenant, , dostęp: 14.04.2016.
• Dehart S. M., 1995, The Convergence of Praxis and Theoria in Aristotle, Journal of the History of Philosophy 33, 1, 7-27.
• Evangelical Lutheran Church in America, Statement on Pope Francis’ encyclical on climate change, Chicago 18.06.2015, <http://elca.org/News-and-Events/7752>, dostęp: 12.04.2016.
• Fiat Lux lights up St. Peter’s Basilica for environmental awareness, <http://en.radiovaticana.va/news/2015/12/09/fiat_lux_lights_up_st_peters_basilica_for_the_environment/1192968>, dostęp: 14.04.2016.
• Franciszek (papież), 2015, Encyklika Laudato si’. W trosce o wspólny dom (24 maja 2015), Wydawnictwo M, Kraków.
• Granberg-Michaelson W. (red.), 1992, Redeeming the Creation. The Rio Earth Summit: Challenges for the Churches, WCC Publications, Geneva.
• Haluza-DeLay R., 2014, Religion and Climate change: Varieties in Viewpoints and “practices”, Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change 5, 2, 261–279.
• Hindu Declaration on Climate Change, The Earth is my mother and I am her child, <http://www.hinduclimatedeclaration2015.org/english>, dostęp: 12.04.2016.
• Houghton J., 2004, Global Warming: The Complete Briefing, Cambridge University Press, Cambridge – New York.
• Interfaith Climate Change Statement to World Leaders (18.04.2016), <https://d3n8a8pro7vhmx.cloudfront.net/bhumipledge/pages/146/attachments/original/1461116647/Interfaith_Climate_Change_Statement_Final.pdf?1461116647>, dostęp: 12.05.2016.
• Interfaith Power & Light, A Religious Response to Global Warming, , dostęp: 14.04.2016.
• International Indigenous Peoples Forum on Climate Change Statement at Closing Plenary of UNFCCC COP21 Paris, <http://spiret.org/wp-content/uploads/2015/11/Formal-Statement_IndigenousEldersandMedicinePeoples_COP21.pdf>, dostęp: 12.04.2016.
• Islamic Declaration on Global Climate Change – sierpień 2015, <http://islamicclimatedeclaration.org/islamic-declaration--on-global-climate-change/>, dostęp: 12.04.2016.
• Kalinowski J., 1960, Teoria poznania praktycznego, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
• Kolmes S. A., Butkus R.A., 2007, Science, Religion, and Climate Change, Science 316, 5824, 540-542.
• Lambeth Declaration 2015 on Climate Change, , dostęp: 12.04.2016.
• Leiserowitz A., Maibach E., Roser-Renouf C., Feinberg G., Rosenthal S., 2015, Climate change in the American mind: October, 2015, Yale University and George Mason University, New Haven.
• Łepko Z., Sadowski R.F., 2014, Ekofilozoficzne znaczenie przesłania Hildegardy z Bingen, Studia Ecologiae et Bioethicae 12, 2, 11-25.
• Lowdermilk W. C., 2003, The Eleventh Commandment, w: R. C. Foltz (red.), Worldviews, Religion, and the Environment. A Global Anthology, Thomson Wadsworth, Belmont.
• Maibach E., Leiserowitz A., Roser-Renouf C., Myers T., Rosenthal S., Feinberg G., 2015, The Francis Effect: How Pope Francis Changed the Conversation about Global Warming, George Mason University and Yale University, Fairfax.
• Manifesto for an Ecological Reformation of Christianity, (Academy of Orthodox Christian Studies, Volos – Greece, 10-13.03.2016), <www.oikoumene.org/en/resources/documents/other-ecumenical-bodies/manifesto-on-an-ecological-reformation--of-all-christian-traditions/@@download/file/Manifesto_on_an_ecological_reformation_of_all_Christian_traditions_March2016.pdf>, dostęp: 12.05.2016.
• McDonagh S., 1990, The Greening of the Church, Orbis Books, Maryknoll.
• McDonagh S., 2007, Climate Change. The challenge to all of us, Columba Press, Dublin.
• Nasr S. H., 1996, Religion and The Order of Nature, Oxford University Press, New York – Oxford.
• Nasr S. H., 1997, Man and Nature. The Spiritual Crisis in Modern Man, ABC International Group, Chicago.
• Pontifical Council for Justice and Peace, Laudato Si’: Presentation in the ECOSOC Chamber (New York, 30.06.2015), <http://www.vatican.va/roman_curia/pontifical_councils/justpeace/documents/rc_pc_justpeace_doc_20150630_laudato-si-ecosoc_en.html>, dostęp: 12.04.2016.
• Posas P. J., 2007, Roles of Religion and Ethics in Addressing Climate Change, Ethics in Science and Environmental Politics, 7, 31-49.
• Przedstawiciele religii z petycją u prezydenta Francji, <http://ekai.pl/wydarzenia/swiat/x95013/przedstawiciele-religii-z-petycja--u-prezydenta-francji/>, dostęp: 14.04.2016.
• Rowling M., MacKinnon M., Pope Francis puts his shoes in the centre of Paris to protest against climate change, , dostęp: 14.04.2016.
• Sadowski R. F., 2010a, Religijne przyczynki do debaty nad zmianami klimatycznymi, w: L. Karski, I. Grochowska (red.), Zmiany klimatu a społeczeństwo, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa, 161-175.
• Sadowski R. F., 2010b, Religijno-etyczne ujęcie zmian klimatycznych, Seminare. Poszukiwania Naukowe 27, 1, 87-97.
• Soto Zen Buddhist Association, A Western Soto Zen Buddhist Statement on The Climate Crisis (April 2016), <http://szba.org/wp-content/uploads/Soto-Zen-on-the-Climate-Crisis.pdf>, dostęp: 12.05.2016.
• Statement of Faith and Spiritual Leaders on the upcoming United Nations Climate Change Conference, COP21 in Paris in December 2015, <http://actalliance.org/wp-content/uploads/2015/10/COP21_Statement_englisch2.pdf>, dostęp: 12.04.2016.
• Światowi Przywódcy Buddyjscy, Buddyjskie Oświadczenie ws. Zmiany Klimatu, Skierowane do Światowych Przywódców, <http://ekobuddyzm.pl/2015/12/buddyjskie-oswiadczenie-ws-zmiany--klimatu/>, dostęp: 12.04.2016.
• Światowy Ruch Katolików na rzecz Ochrony Klimatu, <https://catholicclimatemovement.global/pl/>, dostęp: 14.04.2016.
• Taylor B., 2015, Religion to the Rescue (?) in an Age of Climate Disruption, Journal for the Study of Religion, Nature and Culture 9, 1, 7-18.
• Tucker M. E., 2003, Worldly Wonder. Religions Enter Their Ecological Phase, Open Court, Chicago and La Salle.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2016.14.3.05