Przyroda jako wartość w edukacji dla zrównoważonego rozwoju

• Authors: Helena Ciążela , Ligia Tuszyńska

Title variants

EN

Nature as a value in education for sustainable development

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wartości związane z rozwojem zrównoważonym (sustainable development) stanowią istotną kwestię, ponieważ są zakorzenione w zagrożeniach dotyczących człowieka, w najbardziej elementarnych kwestiach. Niezrównoważenie rozwoju współczesnej cywilizacji niesie za sobą zagrożenie dla całej ludzkości. Troska o środowisko nie uwzględniająca aspiracji i dążeń społecznych może stać się źródłem konfliktów i napięć mogących destabilizować sytuację polityczną. Artykuł zwraca uwagę na relacje człowieka z przyrodą od najmłodszych lat. Głównym problemem jest kształtowanie świadomości ekologicznej przez postrzeganie przyrody jako podstawowej wartości dla człowieka. Kształtowanie wartości w odniesieniu do otaczającej przyrody i najbliższego środowisku dziecka może przyczynić się do zrównoważonego rozwoju. Z przeglądu badań wynika, że przyroda w świadomości internautów nie jest utożsamiana z wartością dla człowieka.

EN

The values related to sustainable development are rooted in fundamental threats which are connected with a human being. The imbalance of development of modern civilization entails a threat to the humanity. Concern for the environment which is not taking into account the aspirations and social strivings may become a source of conflicts and tensions that could destabilize the political situation. The article draws attention to the relationship of man with nature from an early age. The formation of values in relation to the surrounding nature and the nearest child’s environment may contribute to the sustainable development.

Keywords

PL

edukacja; przyroda; wartości; zrównoważony rozwój; edukacja; przyroda; wartości; zrównoważony rozwój

EN

education; nature; values; zrównoważony rozwój

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2017
• Volume: 15
• Issue: 2
• Pages: 75-83

Dates

published

2017-06-30

Contributors

author

Helena Ciążela

author

Ligia Tuszyńska

References

• Birnbacher D., 1999, Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia, tłum. B. Andrzejewski, P. Jackowski, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Blundtland G. H., 1991, Wstęp (w:) Nasza wspólna przyszłość. Raport Światowej Komisji do spraw Środowiska i Rozwoju, tłum. U. Grzelońska, E. Kolanowska, PWE, Warszawa.
• Botkin J., Elmandjra M., Malitza M. 1982, Uczyć się bez granic. Jak zewrzeć „lukę ludzką”? Raport dla Klubu Rzymskiego, tłum. M. Kukliński, PWN, Warszawa.
• Ciążela H., 2006, Problemy i dylematy etyki odpowiedzialności globalnej, Wyd. APS, Warszawa.
• Człowiek i jego środowisko. Raport Sekretarza Generalnego ONZ U Thanta z dn. 26. V.1969 r. (w:) Dajcie szansę Ziemi, (1971), wybór. J. Zieliński, brak tłumacza , KiW, Warszawa .
• Delors J., 1998, „Edukacja: jest w niej ukryty skarb”, Raport dla UNESCO: Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku http://www.unesco.org/delors/ (fragment pochodzi z jedynej dostępnej polskojęzycznej wersji Raportu, wydanej przez Stowarzyszenie Oświatowców Polskich).
• Domeracki, P., 2001, Zrównoważony rozwój jako nowa etyka przyszłości, Edukacja i Kultura, nr 4, (78), 7-20.
• Hull, Z., 2005, Filozofie zrównoważonego rozwoju, w: A. Papuziński (red.), Zrównoważony rozwój. Od utopii do praw człowieka, Bydgoszcz, 57-60.
• Jakie może być 10 podstawowych wartości w życiu dla każdego człowieka, http://zapytaj.onet.pl/Category/002,018/2,10603526,Jakie_moze_byc_10_podstawowych_wartosci_w_zyciu_dla_kazdego_czlowieka.html, dostęp: 16.10.2016.
• Jonas, H., 1996, Zasada odpowiedzialności. Etyka dla cywilizacji technologicznej, tłum. M. Klimowicz, Wyd. Platan, Kraków.
• Jonas, H., 2003, Idea Boga po Auschwitz, tł. G. Sowiński, Wyd. Znak, Kraków.
• Kowalczyk S., 1986, Filozoficzne koncepcje wartości, Collectanea Theologica, 56 f. I, 37.
• Louv R., 2010, O zachwycie naturą i konstruktywnej nudzie. Z Richardem Louvem rozmawia Jan van Boeckel , Miesięcznik „Dzikie Życie” 6/192 czerwiec 2010.
• Meadows D. H., , Meadows D., Randers J, Behrens III W. W., 1973, Granice wzrostu, tłum. W. i S. Rączkowscy, PWE Warszawa.
• Nasza wspólna przyszłość. Raport Światowej Komisji do spraw Środowiska i Rozwoju, 1991, tłum. U. Grzelońska, E. Kolanowska, PWE, Warszawa.
• Nowy raport dla Klubu Rzymskiego, tłum. z oryginału A. Lis, Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim, Wydawnictwo Rolewski, Toruń.
• Papuziński, A., 2005, Wstęp [w:] Zrównoważony rozwój. Od utopii do praw człowieka, Bydgoszcz, 10.
• Picht G., 1980-1981, Hier und Jetzt. Philosophieren nach Auschwitz und Hiroshima, Verlag Klett-Cotta, t.1 -Stuttgart 1980; t.2- Stuttgart 1981.
• Picht G., 1981, Odwaga utopii, PIW Warszawa.
• Sadowski R. F., 2015, Filozoficzny spór o rolę chrześcijaństwa w kwestii ekologicznej, Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego, Warszawa.
• Schwartz S. H., 2005, Robustness and fruitfulness of a theory of universals in individual human values. W: A. Tamayo, J. Porto (red.), Valores e comportamentos nas organizações. Petrópolis, Brazil: Vozes 56–95.
• Suchodolski B., 1947, Wychowanie dla przyszłości, Książnica Polska, Warszawa.
• Tatarkiewicz W., 1990, Historia filozofii, T. I, Warszawa, 104-120.
• Thoreau D. H., 2010, Walden, tłum. H. Cieplińska, Rebis Poznań.
• Tuszyńska, L., 2016, Przyroda jako wartość wczesnej edukacji dziecka, [w:] L. Tuszyńska (red.) Koncepcja zrównoważonego rozwoju w kształceniu nauczycieli klas początkowych, Warszawa: Wyd. APS.
• Tyburski W., 2011, Człowiek – środowisko przyrodnicze w świetle wybranych stanowisk filozoficznych i ekofilozoficznych, Paedagogia Christiana 2/28, 1-2.
• Tyburski, W., 2007, Filozoficzne i aksjologiczne założenia edukacji dla zrównoważonego rozwoju, [w:] B. Poskrobko, (red.), Obszary badań nad trwałym i zrównoważonym rozwojem, Białystok, 119.
• Weizsäcker von E. U., Lovins A. B, Hunter Lovins L., 1999, Mnożnik Cztery. Podwojony dobrobyt_- dwukrotnie mniejsze zużycie zasobów naturalnych.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2017.15.2.07