Godność osoby umierającej powinnością moralną w medycynie

• Authors: Justyna Czekajewska

Title variants

EN

The dignity of a person dying of moral obligation in medicine

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W tradycji chrześcijańskiej pojęcie „godności” wynika z prawa naturalnego. Według św. Tomasza z Akwinu każdy człowiek zachowuje swoją przyrodzoną godność, ponieważ pochodzi ona od Boga. Adekwatny z tą myślą jest pogląd, że dar godności nie można nikomu odebrać. Nawet różne formy przejawu agresji i nienawiści nie są w stanie unicestwić człowieczeństwa, innymi słowy nie mogą one pozbawić człowieka tej najcenniejszej wartości. W trosce o rozwój duchowy filozofowie i teolodzy nakłaniają do postępowania zgodnie z moralnymi standardami. Czyny oparte na etycznym fundamencie uczą odpowiedzialności, dlatego są tak ważne, aby je przestrzegać. W artykule temat godności człowieka uzasadniam na przykładzie opieki medycznej nad pacjentem chorym chronicznie i terminalnie. W pracy nie tylko przedstawiam najważniejsze założenia opieki paliatywnej, ale także wyjaśniam w jaki sposób można troszczyć się o osobę umierającą, respektując przy tym jej prawa jako pacjenta, a szczególnie prawo do godnej i spokojnej śmierci.

EN

n the Christian tradition, the concept of ‘dignity’ derives from natural law. According to St. Thomas Aquinas, every human being preserves inherent dignity throughout life because it comes from God. In line with this thought is the view that the gift of dignity cannot be taken away. Even various forms of aggression and hatred are not capable of destroying humanity; in other words, they cannot deprive man of this most precious value. In the interest of spiritual development, philosophers and theologians urge adherence to moral standards. Actions based on an ethical foundation teach responsibility and thus are important to respect. This article on human dignity explores these ideas through the example of medical care for chronically and terminally ill patients. I not only focus on palliative care but also explain how to care for a dying person while respecting his or her rights as a patient, especially the right to a decent and peaceful death.

Keywords

PL

godność; opieka paliatywna; godna śmierć; edukacja tanatologiczna; uśmierzenie bólu; choroba nowotworowa; godność; opieka paliatywna; godna śmierć; edukacja tanatologiczna; uśmierzenie bólu; choroba nowotworowa

EN

dignity; palliative care; worthy of death; tanatological education; pain relief; cancer disease

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Ecologiae et Bioethicae
• Year: 2018
• Volume: 16
• Issue: 1
• Pages: 27-35

Dates

published

2018-03-31

Contributors

author

Justyna Czekajewska

References

• Antologia bioetyki. Początki życia ludzkiego, 2010, Galewicz W. (red.), Universitas, Kraków.
• Buczyński F. L., 1999, Rodzina z dzieckiem chorym na białaczkę, Dział Wyd. Poligraficzny KUL – kolportaż Lublin.
• Czekajewska J., 2014, Przemiany życia rodzinnego. Studium etyczne, Wyd. Tako, Toruń.
• Gizicka D., 2010, Funkcjonowanie rodziny z dzieckiem terminalnie chorym, [w:] „Doświadczenie choroby w perspektywie badań interdyscyplinarnych”, Bożena Płonka-Syroka, Michał Skrzypka, Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich, Wrocław. Góralczyk E., 1996, Choroba dziecka w twoim życiu, Warszawa.
• Instr. Dignitas personae dotycząca niektórych problemów bioetycznych, 2008, Kongregacja Nauki Wiary, Wydawnictwo św. Stanisława BM, Kraków.
• Jan Paweł II, 1989, Adhortacja apostolska Christifideles Laici, Pallottinum, Kraków.
• Jan Paweł II, 1995, Encyklika Evangelium vitae, Wydaw. M., Kraków.
• Kant I., 1984, Uzasadnienie metafizyki moralności, PWN, Warszawa.
• King M. L., 1977, Strength to Love, Fortress Press.
• Kodeks Etyki Lekarskiej, obwieszczenie nr 1/04/ IV Prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 2 stycznia 2004 r.
• Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Godności Istoty Ludzkiej wobec Zastosowań Biologii i Medycyny z dnia 19 listopada 1996 r. Korczak J., 2012, Pamiętnik i inne pisma z getta, W.A.B, Warszawa.
• Kübler – Ross E., 1979, Rozmowy o śmierci i umieraniu, Media Rodzina, Poznań.
• Leczenie bólu w chorobach nowotworowych i opieka paliatywna, 1993, Światowa Organizacja Zdrowia, Fundacja Pomoc Krakowskiemu Hospicjum, Kraków.
• Leone S., 2000, Śmiertelnie chory, Wydaw. WAM, Warszawa.
• Locke J., 2015, Dwa traktaty o rządzie, Aletheia, Warszawa.
• Słownik teologii biblijnej, 1990, Dufour X.L. (red.), Pallotinum, Poznań.
• Szewczyk K., 2009, Biologia. Medycyna na granicach życia, PWN, Warszawa.
• Tomasz z Akwinu, 1960, Suma teologiczna., Veritas, Londyn.
• Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku praw pacjenta, Dz.U. 2009 nr 52 poz. 417 z dnia 28 kwietnia 2009 r.
• Wohlleben P., 2017, Duchowe życie zwierząt. Wyd. Otwarte, Kraków.
• Żaba C., Świderki P., Żaba Z., Klimberg A., Z. Przybylski, 2007, Zgoda Świadków Jehowy na leczenie preparatami krwi- aspekty prawne i etyczne, sprawozdanie z konferencji, Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii, Poznań.

Identifiers

DOI

10.21697/seb.2018.16.1.03