Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2021 | 19 | 1 | 5-15

Article title

Eko-filozofia a perspektywa ekologicznego konserwatyzmu

Authors

Content

Title variants

EN
Eco-philosophy and the Perspective of Ecological Conservatism

Languages of publication

Abstracts

EN
This article presents eco-philosophical approaches and ideas presented by Henryk Skolimowski, Roger Scruton, and Pope Francis, in their views on environmental issues. This applies both to the diagnosed causes of the contemporary ecological crisis and constructive proposals to counteract this crisis, by changing our way of thinking and attitudes towards the world. The article begins with an outline of the beginnings of ecological philosophy as a worldview reflection on the relationship of man to the environment. The author’s attention is focused on the ideological profile of eco-philosophical concepts, which determines the progressive or conservative profile of a given eco-philosophy. In the author’s opinion, the green philosophy of R. Scruton, as well as the concept of integral ecology by Pope Francis, can both be classified as ecological conservatism. The eco-philosophy of H. Skolimowski, on the other hand, makes it possible to mediate both progressive and conservative eco-philosophical proposals. According to the author, it is important to be aware of both the differences and the similarities of various eco-philosophies. The common element of the concepts, analysed in the article, is the importance of an ecological, environmentally friendly lifestyle for counteracting the ecological crisis.
PL
Niniejszy artykuł przedstawia stanowiska ekofilozoficzne prezentowane przez Henryka Skolimowskiego, Rogera Scrutona i papieża Franciszka w ich zapatrywaniach na kwestie problematyki ekologicznej. Dotyczy to zarówno diagnozowanych przyczyn współczesnego kryzysu ekologicznego, jak i konstruktywnych propozycji przeciwdziałania jemu poprzez zmianę naszego sposobu myślenia i postawy względem świata. Artykuł rozpoczyna się od zarysowania początków filozofii ekologicznej i jej definiowania jako refleksji światopoglądowej nad relacją człowieka wobec środowiska. Uwagę autora skupia ideowy profil koncepcji ekofilozoficznych, który wyznacza progresywny lub konserwatywny światopogląd stojący u podstaw danej ekofilozofii. Zdaniem autora zieloną filozofię R. Scrutona i koncepcję ekologii integralnej papieża Franciszka można zakwalifikować do ekologicznego konserwatyzmu. Ekofilozofia H. Skolimowskiego pozwala natomiast koncepcyjnie zapośredniczyć zarówno progresywne, jak i konserwatywne propozycje ekofilozoficzne.  Zdaniem autora ważna jest świadomość zarówno różnic, jak i podobieństw różnych ekofilozofii. Wspólnym elementem analizowanych w artykule koncepcji jest znaczenie proekologicznego, przyjaznego środowisku stylu życia dla przeciwdziałania kryzysowi ekologicznemu.

Year

Volume

19

Issue

1

Pages

5-15

Physical description

Dates

published
2021

Contributors

  • Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie

References

  • Bonenberg, Marek. 1992. Etyka środowiskowa: założenia i kierunki. Kraków: Zakład Etyki w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • Brundtland, Gro Harlem. 1987. Our Common Future. Oxford: Oxford University Press.
  • Ferry, Luc. 1995. Nowy ład ekologiczny. Drzewo, zwierzę i człowiek. Warszawa: Centrum Uniwersalizmu przy Uniwersytecie Warszawskim.
  • Ferry, Luc, and Claude Capelier. 2016. Filozofia. Najpiękniejsza historia. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
  • Franciszek, Ojciec Święty. 2015. Encyklika Laudato Si’. W trosce o wspólny dom. Kraków Wydawnictwo M.
  • Gliński, Piotr. 1994. Polscy Zieloni. Ruch społeczny w okresie przemian. Warszawa: IFiS PAN.
  • Górny, Mieczysław. 1992. Ekofilozofia rolnictwa. Krosno: Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi.
  • Gruhl, Herbert. 1976. Ein Planet wird geplündert. Die Schreckensbilanz unserer Politik. Frankfurt a. M.: S. Fischer.
  • Hoły-Łuczaj, Magdalena. 2018. Radykalny nonantropocentryzm. Martin Heidegger i ekologia głęboka. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
  • Kiełczewski, Dariusz. 2001. Ekologia społeczna. Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko.
  • Kołakowska, Agnieszka. 2018. Konserwatysta wobec współczesnych ruchów ekologicznych. Dostęp 22.12.2020. https://teologiapolityczna.pl/agnieszka-kolakowska-konserwatysta-wobec-wspolczesnych-ruchow-ekologicznych.
  • Łętocha, Rafał. 2016. Ekonomia współdziałania. Katolicka nauka społeczna wobec wyzwań globalnego kapitalizmu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • Meadows, Donella, Dennis Meadows, Jorgen Randers, and William Behrens III. 1972. The Limits to Growth. New York: Universe Books.
  • Najder-Stefaniak, Krystyna. 2013. Wprowadzenie do ekofilozofii. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
  • Niedek, Mikołaj. 2001a. „Filozofia ekologiczna jako filozofia kultury.” ARCHEUS. Studia z Bioetyki i Antropologii Filozoficznej 2: 45–56.
  • Niedek, Mikołaj. 2001b. „Kryzys ekologiczny jako kryzys kultury.” Humanistyka i Przyrodoznawstwo 7: 111–122.
  • Papuziński, Andrzej, i Zbigniew Hull. 2001. Wokół eko-filozofii. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Henrykowi Skolimowskiemu dla uczczenia siedemdziesięciolecia urodzin. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
  • Papuziński, Andrzej. 1999. Wprowadzenie do filozoficznych problemów ekologii. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
  • Rose, Julian. 2014. W obronie życia. Pragmatyczne propozycje dla cierpiącej planety. Gdynia: Genesis.
  • Scruton, Roger. 2017. Zielona filozofia. Jak poważnie myśleć o naszej planecie. Poznań: Zysk i S-ka.
  • Skolimowski, Henryk. 1967. Polish Analytical Philosophy: A Survey and a Comparison with British Analytical Philosophy. New York: Humanities Press.
  • Skolimowski, Henryk. 1974. Zmierzch światopoglądu naukowego. London: Odnowa.
  • Skolimowski, Henryk. 1977. Ecological humanism. Lewes: Gryphon Press.
  • Skolimowski, Henryk. 1993. Filozofia żyjąca: eko-filozofia jako drzewo życia. Warszawa: Pusty Obłok.
  • Skolimowski, Henryk. 1995a. Technika a przeznaczenie człowieka. Warszawa: Ethos.
  • Skolimowski, Henryk. 1995b. The Participatory Mind: A New Theory of Knowledge and of the Universe. London: Arkana.
  • Skolimowski, Henryk. 1999. Wizje nowego Millennium. Kraków: Wydawnictwo EJB.
  • Thant, U Sithu. 1969. The problems of human environment. Resolution UN nr 2398. Accessed January 14, 2021. https://undocs.org/en/A/RES/2398(XXIII).
  • Waloszczyk, Konrad. 1996. Kryzys ekologiczny w świetle ekofilozofii. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

Biblioteka Nauki
1065278

YADDA identifier

bwmeta1.element.ojs-doi-10_21697_seb_2021_19_1_01
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.