Samodyscyplina jako warunek nowego życia w Chrystusie. Idea ἐγκράτεια Pawła z Tarsu

• Authors: Anna Rambiert-Kwaśniewska

Title variants

Samodyscyplina jako warunek nowego życia w Chrystusie. Idea ἐγκράτεια Pawła z Tarsu

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Św. Paweł był człowiekiem swoich czasów. Nieobca mu była myśl filozoficzna, zwłaszcza stoicka, wszak dorastał w mieście na wskroś wielokulturowym, w którym idee wschodnie przenikały się z filozofią grecką, judaizm współistniał z religiami pogańskimi, zaś synagogi działały w bliskości gimnazjonów. Młodemu Pawłowi bliskie zatem były idee świata greckiego oraz związane z nimi pojęcia. Jednym z nich jest pomniejsza cnota, którą bez trudu odnaleźć można w tekstach filozoficznych, mianowicie ἐγκράτεια. Ten grecki termin tłumaczy się zazwyczaj poprzez „samodyscyplinę” bądź „wstrzemięźliwość”. W Listach Pawła odnaleźć go można w trzech miejscach bezpośrednio (1 Kor 7, 9; 9, 25; Ga 5, 23), choć i pośrednie realizacje tej idei są możliwe do uchwycenia. Okazuje się, że o ἐγκράτεια wspomina Paweł w tych samych kontekstach, co współcześni mu filozofowie, zwłaszcza Muzoniusz Rufus i Epiktet. Analiza tekstów starożytnych dowodzi, że idea samokontroli obecna jest w epistolografii Pawłowej, gdy mowa o pożywieniu, seksualności oraz cnocie in genere, którą według Apostoła Narodów powinien cechować się apostolat.

EN

St. Paul was a man of his time. He was familiar with philosophical thought, especially Stoicism, as he had grown up in a multicultural city in which Eastern ideas were impacted by Greek philosophy. Judaism coexisted alongside pagan religions, while synagogues func-tioned near gymnasiums. Thus the young Paul appreciated the ideas of the Greek world as well as the concepts related to them. One of these was the minor virtue that can be found in philosophical texts and that is known as ἐγκράτεια. This Greek term is usually translated as “self-discipline” or “restraint.” We can directly find it at three points in the Pauline Epistles (1 Corinthians 7:9, 9:25; Galatians 5:23), although it is also possible to find indirect imple-mentations of this idea. It turns out that Paul mentions ἐγκράτεια in the same contexts as the philosophers who were his contemporaries, especially Gaius Musonius Rufus and Epic-tetus. An analysis of ancient texts shows that the notion of self-control is present in Paul’s epistolography, namely when he discusses food, sexuality, and the virtue of in genere, which according to the Apostle to the Nations should be a trait of the apostolate.

Keywords

PL

samodyscyplina; ἐγκράτεια; św. Paweł; sport; zakazy pokarmowe; małżeństwo

EN

self-disciplie; ἐγκράτεια; St. Paul; sport; dietary prohibitions; marriage; self-disciplie; ἐγκράτεια; St. Paul; sport; dietary prohibitions; marriage

• Publisher: Polskie Towarzystwo Teologiczne
• Journal: Ruch Biblijny i Liturgiczny
• Year: 2018
• Volume: 71
• Issue: 1

Dates

published

2018-03-31

Contributors

author

Anna Rambiert-Kwaśniewska

References

• Aristoteles. (1956). Etyka nikomachejska. (D. Gromska, Trans.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Beekes, R. (2010). Etymological Dictionary of Greek. Vol. 1. Leiden; Boston: Brill. Retrieved from https://brill.com/view/title/17726
• Bock, D. L. (2007). Acts. Grand Rapids, Mich.: Baker Academic.
• Cheung, A. T. (1999). Idol food in Corinth. Jewish background and Pauline legacy. Sheffield: Sheffield Academic Press.
• Collins, R. F. (1999). First Corinthians. Collegeville: Liturgical Press.
• Deming, W. (1995). Paul on marriage and celibacy. The Hellenistic background of 1 Corinthians 7. Cambridge; New York: Cambridge University Press.
• Desilva, D. A. (1995). Paul and the Stoa: A Comparison. Journal of the Evangelical Theological Society, 38(4), 268–281.
• Edwards, J. R. (2016). ‘Public Theology’ in Luke-Acts. The Witness of the Gospel to Powers and Authorities. New Testament Studies, 62(2), 227–252. https://doi.org/10.1017/S0028688515000466
• Engberg-Pedersen, T. (2004). Paul in His Hellenistic Context. T&T Clark.
• Engberg-Pedersen, T. (2006). Paul’s Stoicizing Politics in Romans 12-13: The Role of 13.1-10 in the Argument. Journal for the Study of the New Testament, 29(2), 163–172. https://doi.org/10.1177/0142064X06072836
• Epictetus, & Epictetus. (1961). Diatryby: Encheiridion z dodaniem Fragmentów oraz Gnomologium Epiktetowego. (L. Joachimowicz, Trans.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Fee, G. D. (1988). The first epistle to the Corinthians. Grand Rapids: W. B. Eerdmans.
• Garland, D. E. (2003). 1 Corinthians. Grand Rapids: Baker Academic.
• Gourinat, J.-B. (2007). Akrasia and Enkrateia in Ancient Stoicism: Minor Vice and Minor Virtue? In C. Bobonich & P. Destrée (Eds.), Akrasia in Greek philosophy. From Socrates to Plotinus (pp. 215–248). Leiden; Boston: Brill. Retrieved from https://doi.org/10.1163/ej.9789004156708.i-308.55
• Grant, F. C. (1915). St. Paul and Stoicism. The Biblical World, 45(5), 268–281.
• Klutz, T. E. (2003). Re-Reading 1 Corinthians after Rethinking ‘Gnosticism.’ Journal for the Study of the New Testament, 26(2), 193–216. https://doi.org/10.1177/0142064X0302600204
• Mello, M. (2011). Atleta di Cristo. Le metafore agonistiche in San Paolo. Napoli: Arte Tipografica Editrice.
• Metzner, R. (2000). Paulus und der Wettkampf: Die Rolle des Sports in Leben und Verkündigung des Apostels (1 Kor 9.24–7; Phil 3.12–16). New Testament Studies, 46(4), 565–583. https://doi.org/10.1017/s0028688500000333
• Miller, S. G. (2006). Starożytni olimpijczycy. Sportowe życie antycznej Grecji. (I. Żółtowska, Trans.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Musonius Rufus, C. (1947). Musonius Rufus. The Roman Socrates. (C. E. Lutz, J. P. Maguire, & E. H. Gil­liam, Eds.). New Haven: Yale University Press.
• Παπαδόπουλος, Κ. Ν. (1979). Η σημασια της λεξεως «ακρασια» εν 1 Κορ. 7, 15. Δελτιο Βιβλικων Μελετων, (1).
• Pfitzner, V. C. (1967). Paul and the agon motif. Traditional athletic imagery in the Pauline literature. Leiden: Brill.
• Pohlenz, M. (2009). Paulus und die Stoa. Zeitschrift Für Die Neutestamentliche Wissenschaft Und Die Kunde Der Älteren Kirche, 42(1), 69–104. https://doi.org/10.1515/zntw.1949.42.1.69
• Rambiert-Kwaśniewska, A. (2015). „Walcz w dobrych zawodach o wiarę” (1 Tm 6, 12a). Relektura metaforyki sportowej w listach proto- i deuteropawłowych. Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
• Reale, G. (2012). Historia filozofii starożytnej. T. 4: Szkoły epoki Cesarstwa. (E. I. Zieliński & M. Podbielski, Trans.) (2nd ed.). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Robertson, A., & Plummer, A. (1914). A critical and exegetical commentary on the First Epistle of St Paul to the Corinthians (2nd ed.). Edinburgh: T. & T. Clark.
• Roetzel, C. J. (1999). Paul. The myth and the man. Edinburgh: T. & T. Clark.
• Rosik, M. (Ed.). (2009). Pierwszy list do Koryntian. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
• Rudolph, D. J. (2011). A Jew to the Jews. Jewish contours of Pauline flexibility in 1 Corinthians 9:19–23. Tübingen: Mohr Siebeck.
• Słapek, D. (2010). Sport i widowiska w świecie antycznym. Kompendium. Kraków; Warszawa: Wydawnictwo Homini; Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Thiselton, A. C. (2000). The First Epistle to the Corinthians. A commentary on the Greek text. Grand Rapids: W. B. Eerdmans.
• Thompson, J. (2011). Moral formation according to Paul. The context and coherence of Pauline ethics. Grand Rapids: Baker Academic.
• Thorsteinsson, R. M. (2006). Paul and Roman Stoicism: Romans 12 and Contemporary Stoic Ethics. Journal for the Study of the New Testament, 29(2), 139–161. https://doi.org/10.1177/0142064X06072835
• Ward, R. B. (1990). Musonius and Paul on Marriage. New Testament Studies, 36(2), 281–289. https://doi.org/10.1017/S0028688500015095
• Yeo, K.-K. (1995). Rhetorical interaction in 1 Corinthians 8 and 10. A formal analysis with preliminary suggestions for a Chinese, cross-cultural hermeneutic. Leiden; New York: E. J. Brill.
• Yinger, K. L. (2008). Paul and Asceticism in 1 Corinthians 9:27a. Journal of Religion & Society, 10, 1–21.
• Zeno of Citium, Chrysippus the Stoic, & Cleanthes the Stoic. (1964). Stoicorum veterum fragmenta. (H. F. A. von Arnim, Ed.) (2nd ed.). Stutgardiae In aedibus B. G. Tuebneri. Retrieved from http://archive.org/details/stoicorumveterum01arniuoft

Identifiers

DOI

10.21906/rbl.258